Tag: μελέτη ανοικτή πρόσβαση

Νέα μελέτη της Ευρωπαϊκής Επιτροπής επιβεβαιώνει ότι η Ανοικτή Πρόσβαση αποτελεί πλέον γεγονός

Μία νέα μελέτη που χρηματοδοτήθηκε από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή επιβεβαιώνει ότι η Ανοικτή Πρόσβαση στα αποτελέσματα της έρευνας αποτελεί πλέον γεγονός.

Σύμφωνα με την τελευταία μελέτη, πάνω από το 40% των άρθρων που δημοσιεύθηκαν παγκοσμίως την περίοδο 2004-2011 σε περιοδικά με διαδικασίες αξιολόγησης, είναι σήμερα διαθέσιμα στο διαδίκτυο χάρη στην ανοικτή πρόσβαση. Το ποσοστό είναι διπλάσιο σε σχέση με τις εκτιμήσεις προηγούμενων ερευνών.

Η επίτροπος Έρευνας, Καινοτομίας και Επιστημών της ΕΕ Μόιρα Γκέγκεν-Κουίν δήλωσε σχετικά: «Τα πορίσματα της έκθεσης επισημαίνουν ότι η ανοικτή πρόσβαση αποτελεί πλέον γεγονός. Η προσβασιμότητα των αποτελεσμάτων επιστημονικών ερευνών συμβάλλει στην επιστημονική πρόοδο και ενισχύει την οικονομία μας που βασίζεται στη γνώση.»

Η έκθεση εξετάζει τη διαθεσιμότητα επιστημονικών δημοσιεύσεων σε 22 γνωστικά πεδία στις χώρες του Ευρωπαϊκού Χώρου Έρευνας, τη Βραζιλία, τον Καναδά, την Ιαπωνία και τις ΗΠΑ. Σε αρκετές χώρες και κλάδους, πάνω από το 50% των επιστημονικών εργασιών είναι σήμερα προσβάσιμες δωρεάν. Η δωρεάν προσβασιμότητα των περισσότερων άρθρων έχει επιτευχθεί στους τομείς των γενικών επιστημών και της τεχνολογίας, της βιοϊατρικής έρευνας, της βιολογίας, των μαθηματικών και της στατιστικής. Οι κλάδοι στους οποίους η ανοικτή πρόσβαση είναι λιγότερο διαδεδομένη είναι οι κοινωνικές, οι ανθρωπιστικές και οι εφαρμοσμένες επιστήμες, καθώς και οι κλάδοι της μηχανολογίας και της τεχνολογίας.

Η μελέτη διενεργήθηκε από την Science-Metrix, μια εταιρεία συμβούλων που δραστηριοποιείται στον τομέα της αξιολόγησης ερευνών. Δύο ακόμη εκθέσεις της ίδιας εταιρείας δημοσιεύθηκαν ταυτόχρονα και εξετάζουν τις πολιτικές ανοικτής πρόσβασης καθώς και το ζήτημα της ανοικτής πρόσβασης στα επιστημονικά δεδομένα.

Όσον αφορά τις πολιτικές ανοικτής πρόσβασης, η έκθεση συμπεραίνει ότι οι περισσότεροι από τους 48 μεγαλύτερους χρηματοδότες επιστημονικών ερευνών κρίνουν αποδεκτές και τις δύο μορφές ανοικτής πρόσβασης: τόσο τις δημοσιεύσεις ανοικτής πρόσβασης σε περιοδικά (γνωστές ως «χρυσή» και «υβριδική» ανοικτή πρόσβαση) όσο και την αυτο-αρχειοθέτηση (γνωστή ως «πράσινη» ανοικτή πρόσβαση). Σε ποσοστό μεγαλύτερο του 75% δέχονται οι περίοδοι απαγόρευσης της πρόσβασης, δηλαδή οι περίοδοι ανάμεσα στη δημοσίευση και τη δωρεάν διάθεση του έργου, να κυμαίνονται από 6 έως 12 μήνες.

Η τρίτη έρευνα διαπιστώνει, ωστόσο, ότι σήμερα οι πολιτικές ανοικτής πρόσβασης σε επιστημονικά δεδομένα εξακολουθούν υπολείπονται των πολιτικών ανοικτής πρόσβασης σε δημοσιεύσεις. Η ανοικτή πρόσβαση στα δεδομένα ερευνών εξελίσσεται ταχύτατα σε ένα περιβάλλον όπου οι πολίτες, οι φορείς, οι κυβερνήσεις, οι μη κερδοσκοπικές οργανώσεις και οι ιδιωτικές εταιρείες συνεργάζονται για την ανάπτυξη υποδομών, προτύπων, πρωτοτύπων και επιχειρηματικών μοντέλων.

Στο πλαίσιο του προγράμματος «Ορίζοντας 2020», δηλ. του χρηματοδοτικού προγράμματος της ΕΕ για την έρευνα και την καινοτομία την περίοδο 2014-2020, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα ξεκινήσει ένα πιλοτικό σχέδιο ανοικτής πρόσβασης στα δεδομένα που συλλέγονται σε έρευνες οι οποίες χρηματοδοτούνται με πόρους του δημοσίου, χωρίς να αγνοεί τους εύλογους προβληματισμούς σχετικά με τα εμπορικά συμφέροντα, την ιδιωτικότητα και την ασφάλεια των δικαιούχων.

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα αναδείξει την ανοικτή πρόσβαση στις επιστημονικές δημοσιεύσεις σε γενική αρχή του προγράμματος “Ορίζοντας 2020”. Από το 2014 και μετά, κάθε άρθρο που θα συντάσσεται με χρηματοδότηση του “Ορίζοντα 2020” θα πρέπει να είναι προσβάσιμο με τους εξής τρόπους:

  • ο εκδότης θα φροντίζει ώστε τα άρθρα να είναι άμεσα διαθέσιμα στο διαδίκτυο («χρυσή» και «υβριδική» ανοικτή πρόσβαση), οι δε προκαταρκτικές δαπάνες δημοσίευσης θα μπορούν να επιστραφούν από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, ή
  • οι ερευνητές θα φροντίζουν ώστε τα άρθρα τους να είναι διαθέσιμα μέσω ενός αρχείου ανοικτής πρόσβασης, το αργότερο έξι μήνες (12 μήνες για τα άρθρα στους κλάδους των κοινωνικών και ανθρωπιστικών επιστημών) μετά τη δημοσίευση («πράσινη» ανοικτή πρόσβαση).

Σύνδεσμοι προς τις τρεις μελέτες:

http://www.science-metrix.com/pdf/SM_EC_OA_Availability_2004-2011.pdf

http://www.science-metrix.com/pdf/SM_EC_OA_Policies.pdf

http://www.science-metrix.com/pdf/SM_EC_OA_Data.pdf

Ο ιστότοπος του προγράμματος «Ορίζοντας 2020»:

http://ec.europa.eu/research/horizon2020/index_en.cfm

Leave a Comment August 28, 2013

Nέα μελέτη για ανοικτή πρόσβαση σε ερευνητικά δεδομένα από τη συνεργατική πρωτοβουλία Knowledge Exchange

Μια ολοκληρωμένη ανασκόπηση των σύγχρονων δράσεων και προσκλήσεων στον τομέα των ερευνητικών δεδομένων, σε Δανία, Γερμανία, Ολλανδία και Ηνωμένο Βασίλειο, περιλαμβάνεται στη μελέτη “A Surfboard for Riding the Wave – Towards a four country action programme on research data” που εκπονήθηκε από την Κnowledge Exchange.

Πρόκειται για ένα πολύτιμο κείμενο που περικλείει το πρόγραμμα δράσεων των τεσσάρων χωρών για τη δημιουργία συνεργατικών υποδομών για ερευνητικά δεδομένα, οι οποίες μπορούν να βοηθήσουν ερευνητές, εκπαιδευτικούς και επιχειρήσεις, ώστε να χρησιμοποιούν, επαναχρησιμοποιούν και αξιοποιούν τα ερευνητικά δεδομένα, προς όφελος της επιστήμης και της κοινωνίας.

Η μελέτη συνοψίζει τα ζητήματα κλειδιά που αφορούν τις υποδομές ερευνητικών δεδομένων σε ζητήματα που αφορούν: την εξεύρεση κινήτρων για τους ερευνητές, την επιμόρφωση των ερευνητών σε σχέση με τον ρόλο τους ως παραγωγοί ερευνητικών δεδομένων και χρήστες των υποδομών, και τέλος ζητήματα χρηματοδότησης και βιωσιμότητας των τεχνικών υποδομών.

Παράλληλα, η μελέτη αναφορά προσφέρει πολύτιμες πληροφορίες στους ενδιαφερόμενους φορείς, καθώς και συστάσεις για δράσεις όχι μόνο στο πλαίσιο των τεσσάρων χωρών, αλλά και πέρα από τα σύνορα τους. Βασισμένη σε μια εκτενή ανασκόπηση και εκτίμηση των τωρινών συνθηκών, η μελέτη διαμορφώνει τρεις μακροπρόθεσμους στρατηγικούς στόχους:

  1. Ο διαμοιρασμός δεδομένων να γίνει μέρος της ακαδημαϊκής κουλτούρας.
  2. Η διαχείριση δεδομένων να γίνει ένα αδιάσπαστο στοιχείο της ακαδημαϊκής και επαγγελματικής κουλτούρας.
  3. Οι υποδομές ερευνητικών δεδομένων να είναι υγιείς, και λειτουργικά και οικονομικά βιώσιμες.

Δείτε το σχετικό άρθρο στο www.openaccess.gr

Leave a Comment November 23, 2011


Μαζί διαμορφώνουμε το “τοπίο” της Ανοικτής Πρόσβασης στην Ελλάδα

Το Εθνικό Κέντρο Τεκμηρίωσης (ΕΚΤ), ως φορέας που δραστηριοποιείται σε θέματα τεκμηρίωσης και διάθεσης ψηφιακού επιστημονικού περιεχομένου, πρωτοστατεί στην προώθηση της Ανοικτής Πρόσβασης. Με στόχο την υιοθέτηση της Ανοικτής Πρόσβασης από όσο το δυνατόν περισσότερους ελληνικούς φορείς για τη διάχυση των ερευνητικών αποτελεσμάτων τους, αλλά και την ανάπτυξη διαλόγου για την επίλυση θεμάτων που σχετίζονται με την Ανοικτή Πρόσβαση, διαμορφώσαμε ένα χώρο συζήτησης και προβληματισμού με τη μορφή ενός blog.... Περισσότερα

RSS Εγγραφή

Σύνδεση

Πρόσφατα άρθρα

Πρόσφατα σχόλια

Ετικέτες

Αρχείο άρθρων

Σύνδεσμοι

RSS RSS (openaccess.gr)