Τα Συνδεδεμένα Δεδομένα και ο Σημασιολογικός Ιστός παρέχουν τη δυνατότητα στις βιβλιοθήκες, αρχεία και μουσεία να αυξήσουν τον αντίκτυπο των συλλογών τους και να αναδείξουν το ρόλο τους ως σημαντικοί εταίροι στην εκπαίδευση και στην έρευνα.
Ένα πρώτο βήμα προς το “άνοιγμα” συλλογών και δεδομένων σε τρίτες εφαρμογές είναι η υιοθέτηση κοινών αρχών και καλών πρακτικών. Οι αρχές για Ανοικτά Βιβλιογραφικά Δεδομένα που αναπτύχθηκαν από το Open Bibliographic Data Working Group of the Open Knowledge Foundation θα μπορούσαν να αποτελέσουν ένα τέτοιο πλαίσιο.
Η μετάφραση των Αρχών για Ανοικτά Βιβλιογραφικά Δεδομένα στα Ελληνικά πραγματοποιήθηκε από τις βιβλιοθηκονόμους του ΑΠΘ, Ελευθερία Κοσέογλου και Σοφία Ζαπουνίδου, με στόχο να συμβάλει στην προώθηση της κουλτούρας για ανοικτά βιβλιογραφικά δεδομένα στην Ελλάδα και στην ανάπτυξη νέων προηγμένων υπηρεσιών που θα βασίζονται σε αυτά.
Η ανάρτηση είναι αναδημοσίευση από το
ιστολόγιο του Ιδρύματος για την Ανοικτή Γνώση
November 26, 2014
Ένας νέος Οδηγός από το Εθνικό Κέντρο Τεκμηρίωσης επιχειρεί να εισάγει όσους ασχολούνται με την ψηφιακή επιμέλεια πολιτιστικών συλλογών, όπως μουσειολόγους, αρχειονόμους και βιβλιοθηκονόμους, στις βασικές έννοιες και αρχές των ανοικτών πολιτιστικών δεδομένων από τη μία, και των ανοικτών διασυνδεδεμένων δεδομένων από την άλλη, εξηγώντας τη σημασία, τις σχέσεις και τις διαφορές τους.
Η ανοικτή διάθεση των πολιτιστικών δεδομένων έχει αρχίσει να καθιερώνεται τα τελευταία χρόνια, με σημαντικότερη πρωτοβουλία στον χώρο την υιοθέτηση από τη Europeana, την Ευρωπαϊκή Ψηφιακή Βιβλιοθήκη, της πλέον ανοικτής άδειας χρήσης για τη διάθεση των πολιτιστικών δεδομένων που συλλέγει από χιλιάδες φορείς από όλη την Ευρώπη. Σε θεσμικό επίπεδο επίσης, η πρόσφατη αναθεώρηση της Ευρωπαϊκής Οδηγίας για την Περαιτέρω Χρήση της Δημόσιας Πληροφορίας, όπως και η μεταφορά της στην ελληνική νομοθεσία, εντάσσει για πρώτη φορά τα δημόσια μουσεία, βιβλιοθήκες και αρχεία, στο πεδίο εφαρμογής της Οδηγίας επιχειρώντας να καθιερώσει τις αρχές της ανοικτότητας στη διάθεση της πολιτιστικής πληροφορίας.
Τα διασυνδεδεμένα δεδομένα από την άλλη, βασίζονται σε ένα νέο τεχνολογικό τρόπο διάθεσης των δεδομένων που τα καθιστά αντιληπτά τόσο από τους ανθρώπινους χρήστες, όσο και από τους υπολογιστές και επιτρέπει τις μεταξύ τους διασυνδέσεις, ακόμη και με αυτόματο τρόπο. Έτσι, τα μεταδεδομένα ενός μουσείου, μπορούν π.χ. να διασυνδεθούν με άλλα δομημένα σύνολα δεδομένων από τρίτες πηγές, όπως ημερομηνίες γεννήσεως και θανάτου δημιουργών, γεωγραφικές συντεταγμένες τοπωνυμίων ή πληροφορίες από τη Βικιπαίδεια, γεγονός που συντελεί στον εμπλουτισμό της πληροφορίας, καθιστά πολύ πιο πλούσια την εμπειρία του χρήστη και διευρύνει τις διόδους ανακάλυψης μίας πληροφορίας και ενός έργου στο διαδίκτυο.
Χωρίς να αποτελεί ένα πρακτικό εγχειρίδιο εφαρμογής, ο οδηγός των Ανοικτών και Διασυνδεδεμένων Δεδομένων επιχειρεί να παρουσιάσει με συνοπτικό και εύληπτο τρόπο τα τεχνικά, νομικά και οργανωτικά ζητήματα που άπτονται της ανοικτής διάθεσης των πολιτιστικών δεδομένων στο διαδίκτυο στοχεύοντας στην ευαισθητοποίηση των φορέων γύρω από αυτά τα θέματα. Ο Οδηγός περιλαμβάνει ακόμη ένα σύντομο χρονολόγιο με κάποιες ημερομηνίες-ορόσημα στη σύντομη ιστορία των ανοικτών και διασυνδεδεμένων πολιτιστικών δεδομένων, καθώς και συγκεκριμένα παραδείγματα χρήσης.
Ο παρών οδηγός δημιουργήθηκε στο πλαίσιο του έργου “Πλατφόρμα Παροχής Υπηρεσιών Κατάθεσης, Διαχείρισης και Διάθεσης Ανοιχτών Δεδομένων και Ψηφιακού Περιεχομένου” το οποίο χρηματοδοτείται από το Επιχειρησιακό Πρόγραμμα “Ψηφιακή Σύγκλιση” (ΕΣΠΑ 2007-2013), με τη συγχρηματοδότηση της Ελλάδας και της Ευρωπαϊκής Ένωσης – Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης. Στόχος του έργου είναι η ασφαλής διαφύλαξη, η ανοικτή διάθεση και η περαιτέρω αξιοποίηση της εθνικής πολιτιστικής μας κληρονομιάς και η δημιουργία ενός βιώσιμου οικοσυστήματος της γνώσης. Οι υπηρεσίες που αναπτύσσει το ΕΚΤ στο πλαίσιο του έργου βασίζονται σε τεχνολογίες αιχμής, όπως το μοντέλο SaaS (Software as a Service: Λογισμικό ως Υπηρεσία) και το Cloud Computing (Υπολογιστικό Νέφος).
Ανάμεσα στις δράσεις του έργου που προβλέπονται είναι και η υπηρεσία Ενιαίου Καταλόγου που αποσκοπεί στη δημιουργία, έως το 2015, ενός κοινού πολιτιστικού πληροφοριακού χώρου. Στον χώρο αυτό, οι ψηφιακοί πόροι που παρήχθησαν στο πλαίσιο των πρόσφατων Προσκλήσεων 31 “Πολιτισμός” και 31.2 “Ψηφιακές Υπηρεσίες Ανάδειξης του Ελληνικού Πολιτιστικού Ψηφιακού Αποθέματος” του Επιχειρησιακού Προγράμματος “Ψηφιακή Σύγκλιση” θα είναι διαθέσιμοι δωρεάν, ελεύθερα και χωρίς περιορισμούς. Για να υλοποιηθεί αυτό, οι παραπάνω Προσκλήσεις έθεταν ως προϋπόθεση, ανάμεσα στα άλλα, να εφαρμόζονται μέθοδοι και τεχνολογίες ανοικτών διασυνδεδεμένων δεδομένων στην τεκμηρίωση πολιτιστικού περιεχομένου αρχείων, βιβλιοθηκών και μουσείων, δημιουργώντας ένα νέο παράδειγμα στον τρόπο με τον οποίο διατίθεται η πολιτιστική πληροφορία, συμβατό με τις διεθνείς εξελίξεις και τις σύγχρονες ανάγκες των χρηστών.
Ο παρών οδηγός ενσωματώνει σύγχρονες διεθνείς καλές πρακτικές και τη μακρόχρονη τεχνογνωσία του Εθνικού Κέντρου Τεκμηρίωσης (EKT) πάνω στην προτυποποιημένη διαχείριση έγκριτου ψηφιακού περιεχομένου, και είναι μέρος του εποπτικού υλικού που δημιουργείται και διατίθεται δωρεάν από το EKT πάνω σε θέματα ψηφιακής επιμέλειας και διαχείρισης ψηφιακού πολιτιστικού και επιστημονικού υλικού.
Κατεβάστε τον Οδηγό “Ανοικτά και Διασυνδεδεμένα Πολιτιστικά Δεδομένα”
http://helios-eie.ekt.gr/EIE/handle/10442/14420
Υπηρεσίες Software as a Service ΕΚΤ
http://www.epset.gr/saas
November 20, 2014
Μέχρι τα μεσάνυχτα της Παρασκευής μπορείτε να δηλώσετε την υποστήριξή σας σε κάποιον από τους αντιπροσώπους του Δικτύου της Europeana.
Η Europeana είναι ένα Ίδρυμα (Foundation) με βάση την Ολλανδία, το οποίο διοικείται από Διοικητικό Συμβούλιο στο οποίο εκπροσωπούνται φορείς και ενώσεις μουσείων, αρχείων και βιβλιοθηκών από όλη την Ευρώπη, όπως το Συμβούλιο των επικεφαλής των Εθνικών Βιβλιοθηκών της Ευρώπης, το Ευρωπαϊκό Φόρουμ Μουσείων, η Διεθνής Ένωση Αρχείων Τηλεόρασης, η Διεθνής Ένωση Οπτικοακουστικών Αρχείων και Αρχείων Ήχου. Το Διοικητικό Συμβούλιο εκλέγει 8μελή εκτελεστική επιτροπή που είναι υπεύθυνη για την χάραξη της στρατηγικής και τη διαχείριση των οικονομικών του φορέα. Οποιοσδήποτε φορέας που έχει κάποιο ενεργό ενδιαφέρον στη Europeana από το χώρο των μουσείων, των αρχείων, των βιβλιοθηκών αλλά και από πανεπιστήμια, δημιουργικές εταιρίες, κλπ, μπορούν να γίνουν μέλη του Δικτύου συμπληρώνοντας μία απλή φόρμα. Ως τώρα, το Δίκτυο των φορέων εξέλεγε 6 εκπροσώπους στο Διοικητικό Συμβούλιο. Ο ρόλος του εκπροσώπου (councilor) είναι να αντιπροσωπεύει τα συμφέροντα των μελών του δικτύου στο Συμβούλιο, να ενημερώνει για τις σχετικές εξελίξεις το Δίκτυο, και να αναλαμβάνει ενεργά πρωτοβουλίες για την προώθηση των στόχων της Europeana και του Δικτύου.
Από το 2008 που συστάθηκε η Europeana κατάφερε να δημιουργήσει μία διαδικτυακή Πύλη πρόσβασης σε περισσότερα από 30 εκ ψηφιακά αντικείμενα που προέρχονται από περισσότερους από 3.000 φορείς από όλη την Ευρώπη. Κατάφερε ακόμη, να επιφέρει καινοτόμες αλλαγές στο χώρο της διαδικτυακής διάθεσης της πολιτιστικής κληρονομιάς, προωθώντας τις ανοικτές άδειες χρήσης για τα μεταδεδομένα και το περιεχόμενο και αναπτύσσοντας ένα μοντέλο μεταδεδομένων συμβατό με το σημασιολογικό ιστό. Το τελευταίο διάστημα προωθεί συστηματικά την αξιοποίηση του πολιτιστικού περιεχομένου σε επιμέρους κοινότητες ενδιαφέροντος που άπτονται της εκπαίδευσης, της έρευνας, του τουρισμού και των δημιουργικών βιομηχανιών με στόχο να προκύψουν νέοι ενδιαφέροντες τρόποι αξιοποίησης του περιεχομένου.
H νέα στρατηγική της Europeana για το διάστημα 2014-2020 έχει ως στόχο να μεταθέσει το βάρος από την Πύλη για την πρόσβαση στο ψηφιακό περιεχόμενο που είναι η Europeana, σε μια ανοικτή, δημοκρατική και συνεργατική πλατφόρμα πάνω στην οποία όλοι μπορούν να χτίσουν και στην οποία συνεισφέρουν και αξιοποιούν εξίσου μεταδεδομένα, περιεχόμενο, τεχνολογίες, πολιτικές και επιχειρηματικά μοντέλα.
Σε αυτό το πλαίσιο, η Europeana θα δημιουργήσει μία ‘Ένωση (Association) που θα αντιπροσωπεύει το δίκτυο των 3.000 και πλέον φορέων που την αποτελούν και οι 6 εκλεγμένοι αντιπρόσωποι θα αντικατασταθούν από ένα Συμβούλιο 50 εκπροσώπων που θα αντιπροσωπεύουν το εύρος και την ποικιλία του δικτύου των φορέων.
Οι οργανωτικές αλλαγές θα λάβουν χώρα σταδιακά μέχρι το 2017 και για πρώτη φορά φέτος θα εκλεγούν 25 εκπρόσωποι. Το Συμβούλιο θα έχει ενεργό ρόλο στη διαχείριση της Europeana και 6 από τα μέλη θα εκπροσωπούνται και στο Διοικητικό Συμβούλιο. Αυτά τα 6 μέλη θα είναι υπεύθυνα και για τη διαχείριση της ‘Ενωσης.
Ο ρόλος του Ιδρύματος και του γραφείου της Europeana παραμένει ο ίδιος.
Η νέα δομή αναμένεται να κάνει τη διαχείριση της Europeana πιο δημοκρατική, οριζόντια, συμμετοχική και διαφανή.
Για τις πρώτες εκλογές που λαμβάνουν χώρα φέτος, 47 υποψήφιοι διεκδικούν την ψήφο σας! Μην ξεχάσετε να ψηφίσετε μέχρι τα μεσάνυχτα της Παρασκευής! Δικαιούστε 3 ψήφους!
Ψηφίζετε εδώ: http://pro.europeana.eu/cast-your-vote
Δείτε τα προφίλ των υποψηφίων εδώ: http://pro.europeana.eu/introducing-the-candidates
Ακόμη:
Η Στρατηγική της Europeana 2014-2020 http://strategy2020.europeana.eu/
Οι αλλαγές στην οργανωτική δομή της Europeana συνοψίζονται εδώ: http://pro.europeana.eu/revising-the-governance-structure
Τέλος, θα θέλαμε να αναφέρουμε τις εξής ενδιαφέρουσες εξελίξεις που αφορούν τη Europeana:
- Το EuropeanaLabs, μία πλατφόρμα πάνω στην οποία ήδη διατίθενται ανοικτά τα μεταδεδομένα της Europeana μέσω ενός ανοικτού API, εργαλεία που παράγονται από το δίκτυο των συνεργατών για την επεξεργασία και τον εμπλουτισμό των μεταδεδομένων, καθώς και πιλοτικές εφαρμογές και δράσεις επιχειρηματικής επώασης καινοτόμων εφαρμογών που βασίζονται στο ψηφιακό πολιτιστικό περιεχόμενο. http://labs.europeana.eu/
- Η πιλοτική έκδοση του Europeana Statistics Dashboard, μίας εφαρμογής που δίνει δυναμικά και αξιοποιήσιμα στοιχεία για τη χρήση του περιεχομένου των φορέων στη Europeana, τη Βικιπαίδεια και τα κοινωνικά δίκτυα: http://statistics.europeana.eu/about-this-dashboard
November 5, 2014
Τα Συνδεδεμένα Δεδομένα και ο Σημασιολογικός Ιστός παρέχουν τη δυνατότητα στις βιβλιοθήκες, αρχεία και μουσεία να αυξήσουν τον αντίκτυπο των συλλογών τους και να αναδείξουν το ρόλο τους ως σημαντικοί εταίροι στην εκπαίδευση και στην έρευνα.
