Archives – May, 2012
O αριθμός των ακαδημαϊκών περιοδικών Ανοικτής Πρόσβασης αυξάνεται συνεχώς. Σήμερα μπορούμε να μιλάμε για περισσότερα απο χίλια νέα περιοδικά Ανοικτής Πρόσβασης τοv χρόνο. Με αυτά τα δεδομένα, έχει θεωρηθεί αναγκαίο να διασφαλιστεί η ποιότητα και η αξιοπιστία των επιστημονικών εκδόσεων με αντικειμενικούς και διεθνείς όρους.
Στην κατεύθυνση αυτή, αναπτύσονται δείκτες που στοχέυουν να καθιερώσουν αντικειμενικό έλεγχο ποιότητας για τα νέα περιοδικά ο οποίος συνδυάζει δύο δείκτες: έναν για την αξιολόγηση της ποιότητας της επιστημονικής επιτροπής και έναν για την εκτίμηση της διαδικασίας αξιολόγησης δημοσιεύσεων. Οι δείκτες αυτοί θα παρουσιαστούν σε ομάδα εμπειρογνώμων, εκπροσώπους των φορέων χρηματοδότησης αλλά και στους εκδότες των περιοδικών κατα τη διάρκεια της εβδομάδας Ανοικτής Πρόσβασης 2012. Για περισσότερες λεπτομέρειες διαβάστε την είδηση στο openaccess.gr
May 24, 2012
Η Ανοικτή Πρόσβαση στα αποτελέσματα της ακαδημαϊκής έρευνας έχει αποφέρει σημαντικά οφέλη στη Μεγάλη Βρετανία, όπως αποκαλύπτουν οι δύο μελέτες που το Open Access Implementation Group (ΟΑΙG) δημοσίευσε πρόσφατα.
Πρόκειται για τις μελέτες “Benefits of Open Access to Scholarly Research to the Public Sector” και “Benefits of Open Access to Scholarly Research for Voluntary and Charitable Sector Organisations“.
Παρότι τα συνδρομητικά επιστημονικά περιοδικά αποτελούν πλειοψηφία, ο δημόσιος τομέας της Βρετανίας –και ειδικότερα ο τομέας του εθελοντισμού και της κοινωφέλειας– χρησιμοποιεί κυρίως δημοσιεύσεις ανοικτής πρόσβασης για να εξυπηρετήσει τις ανάγκες του. Ήδη, από την εφαρμογή της ανοικτής πρόσβασης ο δημόσιος τομέας της Βρετανίας, εξοικονομεί 28 εκατομμύρια λίρες ετησίως και αναμένεται μελλοντικά να αποκομίσει επιπλέον οφέλη, τόσο άμεσα όσο και έμμεσα.
Πιο συγκεκριμένα, οι μελέτες στρέφουν την προσοχή μας στο γεγονός ότι ο δημόσιος τομέας της Μ. Βρετανίας ξοδεύει 135 εκατομμύρια τον χρόνο τόσο σε συνδρομές επιστημονικών περιοδικών όσο και σε χρόνο και ενέργεια για να αναζητήσει τις δημοσιεύσεις που κάθε φορα χρειάζεται ώστε να δράσει αποτελεσματικά. Χαρακτηριστικά, για κάθε αύξηση σε ποσοστό της τάξεως του 5% των περιοδικών ανοικτής πρόσβασης, υπολογίζεται ότι θα μπορούσαν να εξοικονομηθούν 1,7 εκατομμύρια λίρες από δημόσιους πόρους.
Επίσης, όπως προκύπτει απο τις μελέτες, τα πιο κοινά εμπόδια που αναφέρουν οι ερωτηθέντες για την πρόσβαση στα ερευνητικά αποτελέσματα είναι το κόστος (80%) και η έλλειψη χρόνου (46%). Ο καθηγητής Martin Hall στο Πανεπιστήμιο του Salford και πρόεδρος του OAIG αναφέρει: “Αυτά τα ευρήματα σηματοδοτούν ένα σημείο στροφής στην ήσυχη επανασταση της Ανοικτής Πρόσβασης. Υπάρχουν πολλοί καλοί λόγοι για να διαθέτουμε κάθε φορά τα αποτελέσματα της έρευνας ανοικτά. Οι μελέτες αυτές δείχνουν καθαρά ότι ένας απο αυτούς τους λόγους είναι το ότι η ανοικτή πρόσβαση συμφέρει οικονομικά”.
Παράλληλα, οι μελέτες του OAIG επιχειρούν να αφυπνήσουν το κοινό σχετικά με τα πλεονέκτήματα και τα οφέλη της Aνοικτής Πρόσβασης. Έτσι, κάνουν έκκληση για την εξερεύνηση τρόπων για την καλύτερη αξιοποίηση της πληροφορίας που παράγεται απο τη δημόσια έρευνα και τρόπων για τη βελτίωση των σχέσεων μεταξύ των ερευνητών της ακαδημαϊκής κοινότητας και των απασχολούμενων σε άλλους τομείς που βασίζονται στην έρευνα (ώστε να φέρουν είς πέρας την εργασία τους καλύτερα). Τέλος, τα ευρήματα που προκύπτουν, αποδεικνύουν ότι η αύξηση της Ανοικτής Πρόσβασης στα αποτελέσματα της έρευνας έχει άμεσα οικονομικά και πρακτικά οφέλη για το σύνολο του πληθυσμού της Βρετανίας, ιδιαίτερα πολύτιμα σε εποχές λιτότητας.
May 16, 2012
Περισσότερες απο 12 εκατομμύρια εγγραφές μεταδεδομένων ανακοίνωσε ότι θα διαθέσει ανοικτά το Πανεπιστήμιο του Χαρβαρντ. Τα μεταδεδομένα αυτά προέρχονται απο τις 73 βιβλιοθήκες και το ακαδημαϊκό αποθετήριο Digital Access to Scholarship at Harvard (DASH) του φημισμένου πανεπιστημίου.
Στο εξής θα διατίθενται σύμφωνα με την Πολιτική για τα Ανοικτά Μεταδεδομένα (Open Metadata Policy) και με άδειες Creative Commons (CC0). Τα μεταδεδομένα αυτά βρίσκονται σε MARC21 format και είναι ελεύθερα διαθέσιμα, τόσο μέσα απο ειδικές προγραμματιστικές εφαρμογές του Πανεπιστημίου του Χάρβαρντ όσο και από το API (Application Programming Interface) της Δημόσιας Ψηφιακής Βιβλιοθήκης της Αμερικής (DPLA).
Παρόλο που τα πλήρη έργα δεν βρίσκονται στο διαδίκτυο –καθώς προστατεύονται ακόμα από πνευματικά δικαιώματα– τα μεταδεδομένα τους αποτελούν σήμερα πολύτιμα στοιχεια, ιδιαίτερα σημαντικά για τις μηχανές αναζήτησης. Περισσότερες πληροφορίες διαβάστε στο www.openaccess.gr
May 10, 2012
Σε πρόσφατη ανακοίνωση της, η βιβλιοθήκη του φημισμένου Πανεπιστημίου του Χάρβαρντ, διαπιστώνει ότι αδυνατεί οικονομικά να διατηρήσει τις συνδρομές σε μεγάλους επιστημονικούς εκδότες και καλεί τους φοιτητές και το προσωπικό του Πανεπιστημίου να δημοσιευουν σε περιοδικά ανοικτής πρόσβασης.
Το κόστος των συνδρομών για τις ακαδημαϊκές εκδόσεις μεγάλων οίκων είναι σήμερα δυσβάστακτο για τη βιβλιοθήκη. Καθως οι συνδρομές σε επιστημονικές επιθεωρήσεις καταλαμβάνουν όλο και αυξανόμενο μερίδιο του συνολικού προυπολογισμού της βιβλιοθήκης, η βιβλιοθήκη στην ανακοίνωση της περιγράφει ότι το περιβάλλον της ακαδημαϊκής επικοινωνίας σήμερα γίνεται όλοενα και λιγότερο βιώσιμο οικονομικά.
Το Πανεπιστήμιο του Χάρβαρντ ξοδεύει πάνω απο 3,5 εκατομμύρια δολλάρια τον χρόνο σε συνδρομές επιστημονικών εκδοσεων. Χαρακτηριστικά, μόνο για το 2010 το ποσό αυτό καταλαμβάνει πάνω απο 20% του συνολικού κόστους για τις συνδρομές. Μερικά περιοδικά κοστίζουν πάνω απο 40.000 δολάρια το χρόνο. Ταυτόχρονα, πολλές πανεπιστημιακές βιβλιοθήκες δαπανούν περισσότερο απο το μισό προϋπολογισμό τους για τους μεγάλους εκδοτικούς οίκους (π.χ. Elsevier, Springer και Wiley).
Η βιβλιοθήκη στην ανακοίνωση της, καλεί το διδακτικό και ερευνητικό προσωπικό του Πανεπιστημίου να διαθέτουν στο εξής τις εργασίες τους δωρεάν σε περιοδικά ανοικτής πρόσβασης και να απορίπτουν όσα απαιτούν συνδρομή. Με αυτή την κίνηση, το πλουσιότερο Πανεπιστήμιο στόν κόσμο πρωτοστατεί στο ευρύτερο κλίμα διαμαρτυρίας που επικρατεί σχετικά με το υψηλό κόστος πρόσβασης σε πηγές της επιστημονικής έρευνας. Ενδεικτικά αναφέρουμε ότι σήμερα περισσότεροι απο 10.000 ερευνητές συμμετέχουν σε μποικοτάζ για τις ολλανδικές εκδόσεις Elsevier σε ένδειξη διαμαρτυρίας. Περισσότερες πληροφορίες μπορείτε να διαβάσετε στο openaccess.gr
May 4, 2012
