Το Αμερικανικό Κογκρέσο συζητά αυτή την περίοδο το νομοσχέδιο για την Ανοικτή Πρόσβαση στη δημόσια χρηματοδοτούμενη έρευνα. Εάν εγκριθεί, ο νέος Νόμος θα υποχρεώνει τους κρατικούς φορείς, με προϋπολογισμό για χρηματοδότηση έρευνας μεγαλύτερο των 100 εκατομμυρίων δολαρίων (π.χ. The National Science Foundation), να εκδώσουν κανονισμούς που θα διασφαλίζουν την Ανοικτή Πρόσβαση στα αποτελέσματα της έρευνας που διεξάγουν οι εργαζόμενοι σε αυτούς, ή άλλοι ερευνητές και φορείς τους οποίους χρηματοδοτούν.
Σύμφωνα με το νομοσχέδιο, κάθε ερευνητής που χρηματοδοτείται εν μέρει ή ολοκληρωτικά από οποιαδήποτε από αυτές τις υπηρεσίες θα οφείλει να δημοσιεύει με Ανοικτή Πρόσβαση την έρευνά του σε κατάλληλο αποθετήριο, το αργότερο έξι μήνες μετά τη δημοσίευσή της σε περιοδικό με αξιολόγηση.
Όπως αναφέρεται μάλιστα σε σχετικό άρθρο στο openaccess.gr, 27 μεγάλα ιδιωτικά και δημόσια πανεπιστήμια των ΗΠΑ με σημαντική ερευνητική δραστηριότητα, στηρίζουν το νομοσχέδιο για την Ανοικτή Πρόσβαση στα αποτελέσματα της έρευνας που διεξάγεται με κρατική χρηματοδότηση, με ένα “Ανοικτό Γράμμα στην Ακαδημαϊκή Κοινότητα”.
Πιστεύετε ότι πρέπει να προωθηθεί και στην Ελλάδα μια νομοθετική ρύθμιση σχετικά με την Ανοικτή Πρόσβαση στα αποτελέσματα της δημόσιας χρηματοδοτούμενης έρευνας; Ποια νομίζετε ότι θα είναι τα οφέλη για τη χώρα μας από μια αντίστοιχη νομοθεσία;
May 22, 2010
Δημοσιεύτηκαν πρόσφατα δυο μελέτες (“Overcoming barriers: access to research information content” και “PEER Behavioural Research: Baseline report on authors and users vis-a-vis journals and repositories“) που καταγράφουν τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι Βρετανοί ερευνητές στην πρόσβασή τους σε επιστημονικό περιεχόμενο και τον αντίκτυπο που έχουν αυτά στην ποιότητα του επιστημονικού τους έργου. Παράλληλα, όμως, προτείνονται δράσεις με τις οποίες μπορούν να ξεπεραστούν αυτά τα προβλήματα. Επισημαίνεται μάλιστα ότι η Ανοικτή Πρόσβαση είναι μια στρατηγική που μπορεί να βελτιώσει τον εντοπισμό νέας επιστημονικής γνώσης και να διασφαλίσει την πρόσβαση σε αυτή.
Ουσιαστικά, σύμφωνα με τις μελέτες, οι ερευνητές δεν έχουν πρόβλημα να εντοπίζουν τις επιστημονικές πηγές που τους χρειάζονται. Δεν είναι όμως και αυτονόητο ότι θα έχουν και πρόσβαση στο πλήρες περιεχόμενο, καθώς αυτό εξαρτάται από τη διαθεσιμότητα μιας πηγής σε ηλεκτρονική μορφή, από τους όρους χρήσης με τους οποίους διατίθεται διαδικτυακά, αλλά από τη διαθεσιμότητά της στον κάθε ερευνητικό φορέα (π.χ. συνδρομητικά περιοδικά) και άρα στους ερευνητές που εργάζονται σε αυτόν.
Φαίνεται πως οι ερευνητές ακόμη και σήμερα, στην εποχή του Διαδικτύου, αναλώνουν αρκετό χρόνο σε περίπλοκες διαδικασίες, προκειμένου να αποκτήσουν πρόσβαση στο υλικό που χρειάζονται. Καθώς οι εμπειρίες των ερευνητών σε ελληνικά ιδρύματα δεν έχουν καταγραφεί, σας προσκαλούμε να καταθέσετε τις εμπειρίες και απόψεις σας σχετικά με το θέμα της πρόσβασης σε επιστημονικό περιεχόμενο και τον ρόλο της Ανοικτής Πρόσβασης την απρόσκοπτη διεξαγωγή του επιστημονικού σας έργου.
Σχετικές ειδήσεις στον δικτυακό τόπο του ΕΚΤ για την ανοικτή πρόσβαση
May 12, 2010
Ένα από τα βασικά επιχειρήματα υπέρ της Ανοικτής Πρόσβασης είναι ότι συμβάλλει άμεσα στην αύξηση της αναγνωρισιμότητας και της απήχησης της έρευνας. Στο επιχείρημα αυτό συνηγορεί κυρίως η πρακτική της καταμέτρησης των ετεροαναφορών (citations) στις επιστημονικές δημοσιεύσεις. Αν και το μέγεθος της αύξησης των ετεροαναφορών διαφέρει από έτος σε έτος και ανάλογα με την επιστήμη, η δημοσίευση με Ανοικτή Πρόσβαση (απευθείας ή με μικρό χρονικό διάστημα εμπάργκο), οδηγεί σε μεγαλύτερη χρήση των άρθρων, όπως αυτή αποτιμάται από τον αριθμό αποθήκευσης ενός άρθρου σε υπολογιστή, και μετέπειτα σε περισσότερες αναφορές στα άρθρα αυτά (Brody et al. 2006 και Harnad 2008).
Θα ήταν πολύ ενδιαφέρον να κατατεθούν οι δικές σας απόψεις-εμπειρίες σχετικά με το θέμα αυτό. Αντιλαμβάνεστε τη δημοσίευση με Ανοικτή Πρόσβαση ως έναν τρόπο ενίσχυσης και υποστήριξης της έρευνας, αλλά και αύξησης την αποδοχής και αναγνωρισιμότητας του έργου σας; Τι προβλήματα αναγνωρίζετε σχετικά με το συγκεκριμένο θέμα;
May 3, 2010