Η Διακήρυξη της Χάγης για την Πρόσβαση στη Γνώση στην Ψηφιακή Εποχή
Η Διακήρυξη της Χάγης που δημοσιεύθηκε σήμερα 6 Μαΐου καλεί για άμεσες αλλαγές στη νομοθεσία για την πνευματική ιδιοκτησία και την άρση των περιορισμών που επιτρέπουν τη διευρυμένη και ισότιμη πρόσβαση στα δεδομένα.
Βελτιωμένες θεραπείες για αρρώστιες, λύσεις σε παγκόσμια προβλήματα, όπως η κλιματική αλλαγή, και η τεράστια εξοικονόμηση σε δημόσιο χρήμα, είναι ανάμεσα στα πιθανά οφέλη που θα προκύψουν εφόσον οι κυβερνήσεις, οι επιχειρήσεις και η κοινωνία υιοθετήσουν τις αρχές που διατυπώνονται στη Διακήρυξη.
Η Διακήρυξη υποστηρίζει ότι το copyright δεν είχε ποτέ σχεδιαστεί για να ρυθμίζει τον διαμοιρασμό των πληροφοριών, των δεδομένων και των ιδεών-ούτε και θα έπρεπε. Η Οικουμενική Διακήρυξη των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων εγγυάται το θεμελιώδες δικαίωμα να δέχεται κανείς και να αναμεταδίδει πληροφορίες και ιδέες, αλλά η σύγχρονη εφαρμογή της νομοθεσίας για την πνευματική ιδιοκτησία συχνά περιορίζει αυτό το δικαίωμα, ακόμα και για τη χρήση αυτών των απλών δομικών στοιχείων της γνώσης.
“Το ταχύτατα μεταβαλλόμενο ψηφιακό περιβάλλον, η αυξημένη υπολογιστική δύναμη και η ασύλληπτη ποσότητα δεδομένων που παράγεται, καθιστούν επιτακτικό για τους ερευνητές και την κοινωνία να μπορούν να χρησιμοποιούν σύγχρονες τεχνικές και εργαλεία που τους βοηθούν να κάνουν νέες ανακαλύψεις. Μπορεί να επέλθει μία πραγματική επανάσταση στις ερευνητικές πρακτικές και ζωές μπορούν κυριολεκτικά να σωθούν, αν επιτύχουμε καλύτερη πρόσβαση στη γνώση που περιλαμβάνεται στα Μεγάλα Δεδομένα” δήλωσε η Kristiina Hormia-Poutanen, πρόεδρος της LIBER (www.libereurope.eu), της Ένωσης των Ευρωπαϊκών Ερευνητικών Βιβλιοθηκών, η οποία διηύθυνε τις εργασίες για τον σχεδιασμό της Διακήρυξης.
Μία νέα προσέγγιση στην παραγωγή νέας γνώσης είναι κρίσιμη σε μία εποχή κατά την οποία η κοινωνία αντιμετωπίζει έναν κατακλυσμό δεδομένων. Το ψηφιακό περιβάλλον, ή τα δεδομένα που δημιουργούμε και αντιγράφουμε ετησίως, διπλασιάζονται σε μέγεθος κάθε δύο χρόνια, και αναμένονται να φτάσουν τα 44 τρισεκατομμύρια gigabytes το 2020.
Το πεδίο εφαρμογής της νομοθεσίας για την πνευματική ιδιοκτησία πρέπει να διευκρινιστεί, ενώ πρέπει να αντιμετωπιστούν το χάσμα των δεξιοτήτων και η έλλειψη υποδομών εφόσον οι υπολογιστές πρόκειται να χρησιμοποιηθούν στην επεξεργασία μεγάλων συνόλων δεδομένων. Αυτή η διαδικασία, γνωστή και ως Εξόρυξη Δεδομένων και Κειμένου (Text and Data Mining), αναγνωρίζεται ευρέως ως ο μόνος τρόπος για τον αποτελεσματικό χειρισμό των Μεγάλων Δεδομένων.
“Δεδομένης της ανάγκης να γίνει κατανοητός ο αυξανόμενος όγκος της βιβλιογραφίας και να παραχθεί νέα γνώση, το Wellcome Trust υποστηρίζει σθεναρά το δικαίωμα των ερευνητών να πραγματοποιούν εξόρυξη δεδομένων σε περιεχόμενο στο οποίο έχουν ήδη νόμιμη πρόσβαση. Η Διακήρυξη της Χάγης είναι ένα σημαντικό βήμα που προτάσσει τη διαμόρφωση ενός κοινού οράματος για την πρόσβαση και αξιοποίηση της γνώσης, πέρα από τους υπάρχοντες νομικούς περιορισμούς και την αβεβαιότητα που αυτοί εγείρουν. Συγκεκριμένα, υποστηρίζουμε τη μεταρρύθμιση της νομοθεσίας για την πνευματική ιδιοκτησία σε ευρωπαϊκό επίπεδο ώστε να επιτραπεί η εξόρυξη δεδομένων και κειμένων για κάθε χρήση, τόσο εμπορική όσο και μη εμπορική”, δήλωσε ο Will Greenacre, υπεύθυνος πολιτικής στο Wellcome Trust (www.wellcome.ac.uk).
Οι οργανισμοί και τα άτομα που επιθυμούν να υποστηρίξουν τη Διακήρυξη μπορούν να προσθέσουν την υπογραφή τους στην επίσημη ιστοσελίδα www.thehaguedeclaration.com. Με αυτό τον τρόπο αναγνωρίζουν επίσημα την τεράστια δυναμική ανάπτυξης που ενέχουν οι νέες συνθήκες παραγωγής γνώσης, ενόσω αναγνωρίζουν τα βήματα που χρειάζεται να ακολουθηθούν ώστε ο καθένας να μπορεί να αξιοποιήσει αυτή τη δυναμική.
Περαιτέρω πληροφόρηση:
- Επισκεφθείτε τον ιστοχώρο της Διακήρυξης για να διαβάσετε το πλήρες κείμενο της Διακήρυξης, να κατεβάσετε το σχετικό πληροφοριακό υλικό και να υπογράψετε τη Διακήρυξη: www.thehaguedeclaration.com.
- Επικοινωνήστε με τη LIBER που ηγήθηκε της δημιουργίας της Διακήρυξης, στο liber@kb.nl.
May 6, 2015
