blog.openaccess.gr

Η Ανοικτή Πρόσβαση στα Επιστημονικά Δεδομένα με μια ματιά

Μία νέα σειρά σύντομων οδηγών και συχνών ερωτήσεων του ΕΚΤ, στόχο έχει να παράσχει βοήθεια αναφορικά με τις υποχρεώσεις για ανοικτή πρόσβαση στα επιστημονικά δεδομένα και τις δημοσιεύσεις στο πλαίσιο έργων χρηματοδοτούμενων από το ευρωπαϊκό πρόγραμμα  Ορίζοντας 2020. Στη συνέχεια παρουσιάζουμε τι ισχύει για τα επιστημονικά δεδομένα.

Η Ανοικτή Πρόσβαση στα επιστημονικά δεδομένα είναι υποχρεωτική για τα επιστημονικά δεδομένα, στο πλαίσιο πιλοτικού έργου της ΕΕ, στις εξής επτά περιοχές:

• Future and Emerging Technologies
• Research infrastructures – part e-Infrastructures
• Leadership in enabling and industrial technologies
• Information and Communication Technologies
• Societal Challenge: Secure, Clean and Efficient Energy – part Smart cities and communities
• Societal Challenge: Climate Action, Environment, Resource Efficiency and Raw materials – except raw materials
• Societal Challenge: Europe in a changing world – inclusive, innovative and reflective Societies
• Science with and for Society

Τι να κάνετε:

• Κατά την υποβολή της πρότασης: Οι προτάσεις περιλαμβάνουν ένα σύντομο και γενικό πλαίσιο της πολιτικής του έργου για τη διαχείριση των δεδομένων, το οποίο αξιολογείται στο πλαίσιο της ενότητας “Impact”. Η πολιτική αντανακλά τη συμφωνία της κοινοπραξίας για τη διαχείριση των δεδομένων και είναι συνεπής προς αυτές που αφορούν την αξιοποίηση και προστασία των αποτελεσμάτων.

• Κατά την υλοποίηση του έργου:

1. Στους πρώτους έξι μήνες του έργου διαμορφώνετε το Data Management Plan, το σχέδιο διαχείρισης δεδομένων, ως παραδοτέο. Σε αυτό περιγράφετε αναλυτικά, και σύμφωνα με πρότυπο που παρέχει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή το σύνολο των δράσεων του κύκλου ζωής των δεδομένων.
2. Ενημερώνετε το Data Management Plan για την ενδιάμεση και τελική αξιολόγηση, καθώς και κάθε φορά που υπάρχουν σημαντικές αλλαγές στα δεδομένα ή στο έργο και οι οποίες επηρεάζουν τη διαχείρισή τους.Καταθέτετε τα δεδομένα σε ερευνητικό ή ιδρυματικό αποθετήριο επιστημονικών δεδομένων της επιλογής σας το συντομότερο δυνατό. Δίνετε ανοικτή πρόσβαση σε αυτά και λαμβάνετε μέτρα ώστε να υπάρχει η δυνατότητα να αναπαραχθούν από τρίτους, δίνοντας παράλληλα πληροφορίες για τα εργαλεία που χρησιμοποιήθηκαν στην διαμόρφωσή  τους.

Δίνετε ανοικτή πρόσβαση σε επιστημονικά δεδομένα που στηρίζουν δημοσιεύσεις ταυτόχρονα με την έκδοσή τους, καθώς και σε άλλα δεδομένα που περιγράφονται στο Data Management Plan

Εξαιρέσεις: Το ERC προς το παρόν δεν συμμετέχει στο πιλοτικό έργο. Δυνατή η μη συμμετοχή για λόγους εμπιστευτικότητας, ασφάλειας, προσωπικών δεδομένων κ.λπ. Έργα σε άλλες περιοχές μπορούν να συμμετάσχουν εθελοντικά

Αναλυτικές πληροφορίες και οδηγίες στις συχνές ερωτήσεις για δεδομένα:
Πληροφορίες για το πιλοτικό έργο και data management στο Ορίζοντα 2020 http://ec.europa.eu/research/participants/data/ref/h2020/grants_manual/hi/oa_pilot/h2020-hi-oa-data-mgt_en.pdf
Πληροφορίες για τη διαμόρφωση Data Management Plan
http://www.dcc.ac.uk/resources/data-management-plans

Leave a Comment October 17, 2014

Πολιτικές για την Ανοικτή Πρόσβαση στα Ερευνητικά Δεδομένα: Αντιμετωπίζοντας τις θεσμικές προκλήσεις

Την 1^η Ιουλίου πραγματοποιήθηκε στη Ρίγα της Λετονίας το 4^ο workshop του ευρωπαϊκού προγράμματος Recode με έμφαση στις θεσμικές προκλήσεις κατά τη διαμόρφωση και την εφαρμογή των πολιτικών ανοικτής πρόσβασης στα ερευνητικά δεδομένα. Το workshop εστίασε ειδικότερα στην εξέταση τεσσάρων ζητημάτων τα οποία αναδείχθηκαν ως στρατηγικής σημασίας στο πλαίσιο του Recode για την επιτυχή εφαρμογή της ανοικτής πρόσβασης. Πρόκειται για τις μεθόδους αξιολόγησης της ποιότητας των ερευνητικών δεδομένων, τη χρηματοδοτική στήριξη, τη σημασία της εκπαίδευσης ως τμήματος των πολιτικών διαχείρισης των δεδομένων και τέλος τους τρόπους περαιτέρω ενθάρρυνσης της συμμετοχής των ερευνητών.

Όπως αναδείχθηκε μέσα από το πρόγραμμα -και επιβεβαιώθηκε στο workshop- οι καλές πρακτικές στα ζητήματα αυτά είναι σχετικά περιορισμένες και όχι πάντα δυνατόν να αξιοποιηθούν από άλλους ερευνητικούς τομείς. Την ίδια στιγμή, η ανάπτυξη σχετικών πρακτικών οδηγεί στην ανάληψη νέων ρόλων και πεδίων ευθύνης που σχετίζονται με την παροχή υπηρεσιών, τη δημιουργία υποδομών και την επεξεργασία πολιτικών. Η συζήτηση ανέδειξε επίσης τα όρια των top-down πολιτικών και την ταυτόχρονη ανάγκη αναγνώρισης της ετερογένειας μεταξύ των επιστημονικών πεδίων καθώς και της ύπαρξης ενός βαθμού αυτονομίας.

Αναφορικά με τα ζητήματα ποιότητας των ερευνητικών δεδομένων, η διασφάλιση και ο έλεγχος της ποιότητας αντιμετωπίζονται κυρίως μέσω των σχεδίων διαχείρισης των δεδομένων (data management plans), ωστόσο λίγοι φορείς έχουν αναπτύξει μεθόδους παρακολούθησης της συμμόρφωσης με αυτά. Σε αρχικό στάδιο βρίσκεται επίσης η αξιολόγηση από ομότιμους για τα δεδομένα (κατά το πρότυπο δηλαδή της διαδικασίας που ακολουθείται για τα επιστημονικά άρθρα). Στο πλαίσιο αυτό, η αναγνώριση και η επιβράβευση των ανοικτών πρακτικών συνιστά σημαντικό βήμα για την ενθάρρυνση των ερευνητών.

Οι απαιτήσεις σε οικονομικούς πόρους που συνεπάγεται η εφαρμογή της πολιτικής πρόσβασης αναδεικνύει την ανάγκη διερεύνησης των δυνατοτήτων συνεργασίας μεταξύ φορέων για την ανάπτυξη των κατάλληλων υπηρεσιών. Εμπόδια υφίστανται ωστόσο και αναφορικά με την εκπαίδευση και ευαισθητοποίηση των ερευνητών συνέπεια της πολυδιάσπασης μεταξύ (αλλά και εντός) των ερευνητικών κοινοτήτων, αλλά και των ραγδαίων τεχνολογικών εξελίξεων. Ταυτόχρονα, οι προσπάθειες αυτές επιβεβαιώνουν την ύπαρξη ενός διαγενεακού χάσματος με τους νεότερους σε ηλικία ερευνητές να είναι περισσότερο εξοικειωμένοι με τις νέες τεχνολογίες και κατά συνέπεια πιο δεκτικούς σε θέματα ανοικτής πρόσβασης.

Οι εργασίες του workshop, σε συνδυασμό με τις λοιπές δράσεις του προγράμματος, θα αποτελέσουν το βασικό υλικό για την επεξεργασία συστάσεων πολιτικής για την εφαρμογή της ανοικτής πρόσβασης στα ερευνητικά δεδομένα στην Ευρώπη. Οι συστάσεις θα παρουσιαστούν στο τελικό workshop το οποίο θα πραγματοποιηθεί στις 25 Σεπτεμβρίου στο Άμστερνταμ με τη συμμετοχή εκπροσώπων της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, φορέων χρηματοδότησης της έρευνας, βιβλιοθηκών, αποθετηρίων, εκδοτών και ερευνητών.

Περισσότερα: http://recodeproject.eu/

Leave a Comment August 6, 2014