H μεταφόρτωση ψηφιακού πολιτιστικού περιεχομένου στα Κοινά της Wikimedia γίνεται ευκολότερη
Οι πολιτιστικοί φορείς όπως τα μουσεία, οι βιβλιοθήκες και τα αρχεία μπορούν τώρα να μεταφορτώνουν μαζικά, αρχεία βίντεο, ήχου και εικόνας, στα Κοινά της Wikimedia (Wikimedia Commons), με απλούστερο τρόπο. Τα Κοινά της Wikimedia λειτουργούν ως το κοινό αποθετήριο των πολυμέσων της Wikimedia για όλα τα συναφή έργα του Ιδρύματος της Wikimedia (Βικιπαίδεια, Βικιθήκη, Βικιεπιστήμιο, κ.λπ.). Τα βίντεο και οι φωτογραφίες κυρίως που ανεβαίνουν εδώ διατίθενται με ανοικτή άδεια που επιτρέπει την αξιοποίησή τους τόσο μέσα στα ίδια τα έργα της Wikimedia αλλά και την περαιτέρω χρήση τους από τρίτους.
Η συνεργασία των πολιτιστικών φορέων ή GLAMs όπως είναι γνωστά από τα αρχικά των αγγλικών λέξεων (Galleries, Libraries, Archives and Museums) με τη Βικιπαίδεια δεν είναι καινούργια. Το 2008 τα Ομοσπονδιακά Αρχεία της Γερμανίας «δώρισαν» περίπου 80.000 εικόνες τους στα Κοινά της Wikimedia πυροδοτώντας μία νέα τάση- τις GLAM-WIKI συνεργασίες. Δεκάδες πολιτιστικοί φορείς έκτοτε έχουν μεταφορτώσει εκατοντάδες χιλιάδες ψηφιακά τεκμήρια από τις συλλογές τους στο μεγαλύτερο ανοικτό αποθετήριο του κόσμου, συμπεριλαμβανομένων της Βιβλιοθήκης του Κογκρέσου, των Εθνικών Αρχείων της Αμερικής, του Εθνικού Μουσείου της Ολλανδίας, της Βρετανικής Βιβλιοθήκης και άλλων σημαντικών πολιτιστικών φορέων.
Η μεταφόρτωση των ψηφιακών αρχείων στα Κοινά της Wikimedia, τα καθιστά διαθέσιμα για τη δημιουργία ή τον εμπλουτισμό άρθρων στις 287 γλώσσες στις οποίες είναι διαθέσιμη η Βικιπαίδεια. Επιπλέον, συχνά οι Βικιπαιδιστές δραστηριοποιούνται σε μία σειρά από εργασίες που συντελούν στον εμπλουτισμό του περιεχομένου όπως τη μετάφραση των μεταδεδομένων σε άλλες γλώσσες και την προσθήκη νέας πληροφορίας, τη δημιουργία άρθρων για τα αρχεία, τη βελτίωση της ψηφιοποίησης όπου χρειάζεται, την αναγνώριση στοιχείων στα αρχεία όπου ζητείται, σε μία σειρά από εργασίες, δηλαδή, που οι ίδιοι οι φορείς δεν έχουν το προσωπικό και τους πόρους να πραγματοποιήσουν. Ως αποτέλεσμα, οι πολιτιστικοί φορείς που μεταφόρτωσαν μαζικά υλικό τους στα Κοινά της Βικιπαίδειας είδαν σημαντική αύξηση στην επισκεψιμότητα στους δικούς τους ιστοχώρους.
Η μεταφόρτωση μαζικά των συλλογών των πολιτιστικών φορέων απαιτούσε εξειδικευμένες τεχνικές γνώσεις μέχρι στιγμής, και αντιμετώπιζε τον ανταγωνισμό από τις -πολύ φιλικότερες ως προς την ευκολία της μεταφόρτωσης μεν, εμπορικές δε- πλατφόρμες πρόσβασης σε ψηφιακό πολιτιστικό περιεχόμενο, ιδίως το Flickr και το Google Art project.
Η δημιουργία του εργαλείου GLAMwiki ανταποκρίνεται σε αυτή την αυξανόμενη ζήτηση από τους πολιτιστικούς φορείς για συνεργασίες μεταφόρτωσης ψηφιακών συλλογών στα Κοινά της Wikimedia αλλά και στην ανάγκη οι ψηφιακές συλλογές να μεταφορτώνονται γρήγορα, εύκολα και με τρόπο συμβατό με τις υπάρχουσες ροές εργασίας των φορέων, με ακριβή μεταδεδομένα και με τη σωστή αναφορά ως προς τα πνευματικά δικαιώματα. Συμπληρωματικά εργαλεία επιτρέπουν τη συλλογή στατιστικών στοιχείων για την περαιτέρω χρήση του περιεχομένου, ακόμη και την αντίστροφη εύκολη ενσωμάτωση ψηφιακού περιεχομένου από τα Κοινά της Wikimedia στα ψηφιακά αποθετήρια των πολιτιστικών φορέων.
Το εργαλείο δημιουργήθηκε και χρηματοδοτήθηκε με τη συνεργασία της Europeana και τεσσάρων τοπικών τμημάτων της Wikimedia (Ηνωμένου Βασιλείου, Ολλανδίας, Γαλλίας και Ελβετίας).
Ο πρώτος πολιτιστικός φορέας που αξιοποίησε το νέο εργαλείο ήταν το Εθνικό Οπτικοακουστικό Αρχείο της Ολλανδίας (Beeld en Geluid) το οποίο μεταφόρτωσε 500 αρχεία βίντεο που απεικονίζουν πουλιά της Ολλανδίας κατόπιν δωρεάς του Ιδρύματος Stichting Natuurbeelden. Μέσα σε μία εβδομάδα, Βικιπαιδιστές μετάφρασαν τους τίτλους σε πολλές γλώσσες, πρόσθεσαν πληροφορίες και τοποθέτησαν τουλάχιστον τα μισά βίντεο σε άρθρα στη Βικιπαίδεια. Το βίντεο, για παράδειγμα, για το πουλί Χουλιαρομύτα χρησιμοποιήθηκε για τον εμπλουτισμό άρθρων σε πάνω από 40 διαφορετικές γλώσσες συμπεριλαμβανομένης και της ελληνικής!
Περισσότερα για το έργο:
https://commons.wikimedia.org/wiki/Commons:GLAMwiki_Toolset_Project
Στατιστικά επισκεψιμότητας των πολιτιστικών συλλογών στα Κοινά της Wikimedia: http://tools.wmflabs.org/glamtools/baglama2/
Η λίστα με τις συνεργασίες μεταξύ των πολιτιστικών φορέων και τη Wikimedia:
http://outreach.wikimedia.org/wiki/GLAM/Case_studies
https://commons.wikimedia.org/wiki/Commons:Partnerships
Ο οδηγός χρήσης του GLAMwiki εργαλείου:
https://www.mediawiki.org/wiki/Help:Extension:GWToolset
Leave a Comment September 1, 2014
