Μία νέα μελέτη του ΕΚΤ αποτυπώνει τα βασικά χαρακτηριστικά της επιστημονικής συγγραφικής δραστηριότητας των ελληνικών φορέων και τη θέση που καταλαμβάνει η Ελλάδα στο διεθνές περιβάλλον.
Η νέα μελέτη, με τίτλο “Ελληνικές Επιστημονικές Δημοσιεύσεις 1996-2010: Βιβλιομετρική ανάλυση ελληνικών δημοσιεύσεων σε διεθνή επιστημονικά περιοδικά – Scopus”, βασίζεται σε στοιχεία από τη διεθνή βιβλιογραφική βάση δεδομένων Scopus και είναι η τρίτη σε μια σειρά μελετών που έχει καθιερώσει το ΕΚΤ, με σκοπό τη δημιουργία αξιόπιστης βάσης παρουσίασης και παρακολούθησης της εξέλιξης των στοιχείων που προσδιορίζουν το ερευνητικό περιβάλλον της Ελλάδας, συγκρινόμενο με το αντίστοιχο των χωρών της ΕΕ και του ΟΟΣΑ.
Στις μελέτες αυτές αποτυπώνονται οι καθιερωμένοι βιβλιομετρικοί δείκτες που αποτυπώνουν την τρέχουσα πραγματικότητα της ελληνικής ερευνητικής δραστηριότητας, με τρόπο αξιοποιήσιμο στο επίπεδο της διαμόρφωσης πολιτικών, έρευνας, τεχνολογικής ανάπτυξης και καινοτομίας.
Σύμφωνα με τα αποτελέσματα της νέας μελέτης, τα στοιχεία της Scopus επιβεβαιώνουν ότι την περίοδο 1996-2010 οι ελληνικές δημοσιεύσεις τοποθετούνται δυναμικά στο διεθνές περιβάλλον όσον αφορά την απήχηση, την πρωτοτυπία, την ποιότητα και την αναγνωρισιμότητα. Οι συνολικοί δείκτες και η θέση της Ελλάδας στην ΕΕ, τον ΟΟΣΑ και διεθνώς αναβαθμίζονται, η απήχηση των δημοσιεύσεων αυξάνεται και οι επιδόσεις των φορέων βελτιώνονται. Ο αριθμός των αναφορών στις ελληνικές δημοσιεύσεις, ο οποίος αποτελεί και τη βάση για τον υπολογισμό των βιβλιομετρικών δεικτών, συνεχίζει να αυξάνεται.
Χαρακτηριστικά αναφέρεται ότι όπως προκύπτει από τα στοιχεία της βάσης Scopus, την πενταετία 2006-2010, οι ελληνικές δημοσιεύσεις με 4,98 αναφορές ανά δημοσίευση ξεπερνούν τον μέσο όρο αναφορών στον ΟΟΣΑ (4,79). Ακόμα, καταγράφεται υψηλή απήχηση σε όλα τα επιστημονικά πεδία, με την υψηλότερη απήχηση στο πεδίο “Ανθρωπιστικές Επιστήμες” (σχετικός δείκτης απήχησης: 1,14 με παγκόσμιο μέσο όρο 1), και ακολουθούν τα πεδία “Μηχανική & Τεχνολογία” (1,12), “Γεωργικές Επιστήμες” (0,99), “Φυσικές Επιστήμες” (0,97), “Ιατρική & Επιστήμες Υγείας” (0,93) και “Κοινωνικές Επιστήμες” (0,81).
Η μελέτη περιλαμβάνει αναλυτικά στοιχεία για 95 φορείς που ομαδοποιούνται σε 8 κατηγορίες (Πανεπιστήμια, ΤΕΙ, Ερευνητικά Κέντρα που εποπτεύονται από τη Γενική Γραμματεία Έρευνας και Τεχνολογίας, Λοιποί Δημόσιοι Ερευνητικοί Φορείς, Δημόσιοι Φορείς Υγείας, Ιδιωτικοί Φορείς Υγείας, Λοιποί Δημόσιοι Φορείς και Λοιποί Ιδιωτικοί Φορείς).
Ακόμα, με στόχο την καλύτερη απεικόνιση και ανάδειξη της περιφερειακής διάστασης της ελληνικής επιστημονικής και ερευνητικής δραστηριότητας, το ΕΚΤ αποτύπωσε σε διαδραστικούς χάρτες τους βασικούς βιβλιομετρικούς δείκτες σε κάθε ελληνική περιφέρεια (http://metrics.ekt.gr/map-diagrams).
Η μελέτη online: www.ekt.gr/metrics/report03
July 9, 2013
Νέα στατιστικά στοιχεία για τον ρυθμό διάδοσης των περιοδικών εκδόσεων ανοικτής πρόσβασης παρουσιάζονται στη μελέτη για την ανοικτή πρόσβαση που δημοσιεύτηκε τον Ιούνιο του 2011 στο περιοδικό ανοικτής πρόσβασης PLoS ONE. Σύμφωνα με τη μελέτη που έγινε από τον ερευνητή Mikael Laakso και ομάδα επιστημόνων στο Hanken School of Economics στο Ελσίνκι, ο αριθμός των περιοδικών ανοικτής πρόσβασης αυξάνεται σταθερά κατά 20% τον χρόνο (M. Laakso et al. PLoS ONE 6, e20961; 2011). H μελέτη καλύπτει το χρονικό διάστημα 1993- 2009, και παρουσιάζει ενδιαφέροντα αποτελέσματα σχετικά με τις εκδόσεις ανοικτής πρόσβασης κατά την παραπάνω χρονική περίοδο.
Μάλιστα, η ίδια μελέτη δηλώνει ότι αυξάνεται και ο αριθμός των επιστημονικών περιοδικών που παρέχουν πλήρη πρόσβαση στο περιεχόμενο τους. Καθώς νέα περιοδικά ανοικτής πρόσβασης ιδρύονται συνεχώς και άλλα υιοθετούν σταδιακά το μοντέλο της ανοικτής πρόσβασης, η μελέτη διαπιστώνει σταθερή αύξηση 15% τον χρόνο στα περιοδικά που προσφέρουν ανοικτά όλο το περιεχόμενο τους.
Ταυτόχρονα, τα στοιχεία φανερώνουν μικρά ποσοστά αύξησης για τα εμπορικά επιστημονικά περιοδικά, ποσοστά τα οποία διευρύνονται μόνο κατά 3,5% το χρόνο. Η έρευνα είναι διαθέσιμη εδώ.
Όπως φαίνεται από τα αποτελέσματα της μελέτης, το μοντέλο της ανοικτής πρόσβασης διαδίδεται με σταθερό ρυθμό. “Οι τάσεις που αποκαλύπτει η μελέτη καταδεικνύουν την επιτυχία της ανοικτής πρόσβασης” δηλώνει ο Peter Suber, ο διευθυντής του Open Access project, μέρος του μη κερδοσκοπικού λόμπυ “Public Knowledge in Washington DC“. Ο ίδιος προσθέτει ότι “παρά τις προβλέψεις της επιστημονικής κοινότητας, η κίνηση της ανοικτής πρόσβασης δεν έχει θέσει σε κίνδυνο τους εμπορικούς εκδότες, αλλά δημιουργεί νέες συνθήκες για την ποιότητα και την ανταγωνιστικότητα των περιοδικών εκδόσεων”.
October 31, 2011
Ένα σημαντικό έργο που συμβάλλει στην αποτύπωση της ελληνικής ερευνητικής δραστηριότητας ολοκλήρωσε πρόσφατα το Εθνικό Κέντρο Τεκμηρίωσης (ΕΚΤ). Η μελέτη “Ελληνικές Επιστημονικές Δημοσιεύσεις 1993-2008: Βιβλιομετρική ανάλυση ελληνικών δημοσιεύσεων σε διεθνή επιστημονικά περιοδικά” συγκεντρώνει, για πρώτη φορά, βασικά χαρακτηριστικά της επιστημονικής συγγραφικής δραστηριότητας των ελληνικών οργανισμών και αναλύει τη θέση που καταλαμβάνει η Ελλάδα στο διεθνές περιβάλλον. Η μελέτη καλύπτει ένα εκτεταμένο χρονικό διάστημα (1993-2008) και όλους τους ελληνικούς φορείς που παράγουν επιστημονικές δημοσιεύσεις (11 κατηγορίες φορέων και 70 μεμονωμένους φορείς).
Στο πλαίσιο της μελέτης, πραγματοποιήθηκε αναλυτική καταγραφή και επεξεργασία των δεδομένων που αφορούν τις ελληνικές δημοσιεύσεις της περιόδου 1993-2008 (92.456 δημοσιεύσεις και 749.583 αναφορές σε αυτές) και προσδιορίστηκαν δείκτες που αποτυπώνουν την παραγωγή της ελληνικής επιστημονικής κοινότητας σε δημοσιεύσεις και την απήχηση του ερευνητικού της έργου διεθνώς. Επίσης, προσδιορίστηκαν επιστημονικές περιοχές “αριστείας” που διαθέτει η Ελλάδα, καθώς και οι συνεργασίες μεταξύ των φορέων που προκύπτουν εντός της χώρας και στο εξωτερικό.
H μελέτη βασίστηκε στη σημαντική τεχνογνωσία που διαθέτει το ΕΚΤ στον τομέα της οργάνωσης και επεξεργασίας πληροφορίας για την έρευνα και τεχνολογία, καθώς και στη δυνατότητα πρόσβασης σε κατάλληλες πηγές για να αντλήσει τα απαραίτητα δεδομένα. Για τη στατιστική επεξεργασία των δεδομένων και τον υπολογισμό των βιβλιομετρικών δεικτών χρησιμοποιήθηκε εξειδικευμένο λογισμικό που αναπτύχθηκε από το ΕΚΤ.
Η δημιουργία μιας αξιόπιστης βάσης βιβλιομετρικών δεικτών είναι απαραίτητη για τη συνολική και συγκριτική εικόνα του ελληνικού ερευνητικού περιβάλλοντος. Θέματα “μέτρησης της έρευνας” βρίσκονται σήμερα στην αιχμή της διεθνούς συζήτησης και η έκδοση αναμένεται να αποτελέσει έναυσμα για την ανταλλαγή επιστημονικών απόψεων, καθώς και βάση για περαιτέρω διεύρυνση μέσω της εμπλοκής και άλλων φορέων.
December 6, 2010
Μία νέα μελέτη του ΕΚΤ αποτυπώνει τα βασικά χαρακτηριστικά της επιστημονικής συγγραφικής δραστηριότητας των ελληνικών φορέων και τη θέση που καταλαμβάνει η Ελλάδα στο διεθνές περιβάλλον.
