Archives – Author
Η Βιβλιοθήκη Πανεπιστημίου Κύπρου, ως Εθνικό Γραφείο Ανοικτής Πρόσβασης του πανευρωπαϊκού προγράμματος OpenAIRE και Key Node του Ευρωπαϊκού προγράμματος PASTEUR4OA, σε συνεργασία με το Ίδρυμα Προώθησης Έρευνας Κύπρου και τη Γενική Διεύθυνση Ευρωπαϊκών Προγραμμάτων Συντονισμού και Ανάπτυξης, διαμόρφωσαν το πρώτο κείμενο Εθνικής Πολιτικής για την Ανοικτή Πρόσβαση της Κύπρου.
Το κείμενο, χρησιμοποιώντας ως βάση υποστηρικτικό υλικό που παρείχαν στους τοπικούς φορείς οι συντονιστές του προγράμματος PASTEUR4OA, διαμορφώθηκε και προνοεί όπως όλες οι δημοσιεύσεις που παράγονται από έργα που χρηματοδοτήθηκαν από εθνικούς πόρους, κατατεθούν σε ιδρυματικά ή άλλα αποθετήρια. Παράλληλα, γίνεται ενθάρρυνση για διάθεση των ερευνητικών δεδομένων που συλλέχθηκαν στα πλαίσια του έργου.
Το κείμενο παρουσιάστηκε από τη Γενική Διεύθυνση Ευρωπαϊκών Προγραμμάτων Συντονισμού και Ανάπτυξης, τον Οκτώβριο του 2015, σε διήμερη εκδήλωση που οργανώθηκε με τη στήριξη των ευρωπαϊκών προγραμμάτων FOSTER και OPENAIRE2020, στα πλαίσια της Διεθνούς εβδομάδας Ανοικτής Πρόσβασης, στο οποίο παρευρέθηκαν ερευνητές, φοιτητές, διοικητικό προσωπικό των φορέων έρευνας και των τοπικών ακαδημαϊκών ιδρυμάτων, χρηματοδότες έρευνας καθώς επίσης Βιβλιοθηκονόμοι/Επιστήμονες Πληροφόρησης.
Παράλληλα, συζητήθηκε στις δυο συναντήσεις της Κυπριακής Ομάδας Εργασίας Ανοικτής Πρόσβασης στην παρουσία των συντονιστών του προγράμματος PASTEUR4OA και προωθήθηκε για δημόσια διαβούλευση σε σχετικούς φορείς και ινστιτούτα έρευνας καθώς και στα ακαδημαϊκά ιδρύματα της χώρας. Η δημόσια διαβούλευση ολοκληρώθηκε στις 30 Νοεμβρίου. Με το τέλος της επεξεργασίας των σχολίων που στάλθηκαν από τους συμμετέχοντες της δημόσιας διαβούλευσης, το κείμενο θα προωθηθεί στο υπουργικό συμβούλιο της Κυπριακής Δημοκρατίας για έγκριση και προώθηση της εφαρμογής του. Η διαδικασία αναμένεται να ολοκληρωθεί στις αρχές του έτους 2016.
Η εφαρμογή της πολιτικής, αναμένεται να ανοίξει νέους δρόμους για τη διάχυση της γνώσης που παράγεται μέσα από ερευνητικά προγράμματα που χρηματοδοτούνται από εθνικά κονδύλια.
Το παραπάνω blogpost είναι της Σύλβιας Κουκουνίδου, Coordinator of Digital and Archives Office, Library-University of Cyprus, OpenAire 2020 NOAD
December 3, 2015
Ο ολλανδικός οργανισμός για την επιστημονική έρευνα (NWO) εισάγει αυστηρότερους κανόνες για την Ανοικτή Πρόσβαση, καθιστώντας υποχρεωτική την άμεση Ανοικτή Πρόσβαση από 1η Δεκεμβρίου για όλες τις δημοσιεύσεις που απορρέουν από έργα που χρηματοδοτεί μετά την ημερομηνία αυτή.
Το NWO ζητούσε ήδη από τους ερευνητές που χρηματοδοτεί να δίνουν Ανοικτή Πρόσβαση στις δημοσιεύσεις τους το συντομότερο δυνατό. Η πρόσφατη απόφαση για άμεση παροχή Ανοικτής Πρόσβασης τη στιγμή της δημοσίευσης ωστόσο καθιστά την παροχή Ανοικτής Πρόσβασης τυπική προϋπόθεση. Το NWO καθίσταται το πρώτο εθνικό συμβούλιο έρευνας σε παγκόσμιο επίπεδο που λαμβάνει τέτοια απόφαση.
Το NWO παρέχει οικονομική στήριξη για την μετάβαση στην Ανοικτή Πρόσβαση μέσω της κάλυψης του κόστους δημοσίευσης άρθρων και βιβλίων μέσω του Χρυσού Δρόμου από το ταμείο ενίσχυσης των δημοσιεύσεων με Ανοικτή Πρόσβαση. Καθώς το NWO θέλει να ενισχύσει τον Χρυσό Δρόμο, οι πόροι του ταμείου θα χρησιμοποιηθούν για την κάλυψη των τελών δημοσίευσης (article processing charges) άρθρων σε περιοδικά Ανοικτής Πρόσβασης ή βιβλίων τα οποία είναι ανοικτά διαθέσιμα τη στιγμή της δημοσίευσης.
Οι ερευνητές ικανοποιούν τους όρους του NWO εφόσον:
- Δημοσιεύσουν άρθρα σε περιοδικά Ανοικτής Πρόσβασης ή βιβλία τα οποία παρέχουν Ανοικτή Πρόσβαση τη στιγμή της δημοσίευσης
- Δημοσιεύσουν σε συνδρομητικά περιοδικά στα οποία δίνεται Ανοικτή Πρόσβαση μέσω ανάληψης του κόστους από τον συγγραφέα ή μέσω συμφωνιών μεταξύ των ολλανδικών πανεπιστημίων και των εκδοτών
- Αντίγραφο της δημοσίευσης που έχει κατατεθεί σε αποθετήριο είναι διαθέσιμο σε όλους τη στιγμή της δημοσίευσης
Η απόφαση αφορά τα ερευνητικά έργα που χρηματοδούνται πλήρως ή μερικώς από το NWΟ. Σε περίπτωση μη συμμόρφωσης το NWO μπορεί σε ακραίες περιπτώσεις να αρνηθεί την καταβολή μέρους ή του συνόλου της χρηματοδότησης ή να μειώσει το ύψος της χρηματοδότησης.
Η απόφαση αυτή του NWO εναρμονίζεται πλήρως με τις διεθνείς εξελίξεις στο πεδίο της Ανοικτής Πρόσβασης. Παράλληλα, συμβάλει στην επίτευξη του στόχου που έχει θέσει το ολλανδικό υπουργείο παιδείας, πολιτισμού και επιστημών σύμφωνα με τον οποίο το 100% των δημοσιεύσεων που χρηματοδοτούνται με δημόσιους πόρους θα πρέπει να είναι ανοικτά προσβάσιμα. Η μετάβαση στην Ανοικτή Πρόσβαση στην Ολλανδία επιδιώκεται μέσω μιας ευρύτερης συνεργασίας μεταξύ φορέων όπως το NWO, η ολλανδική Ένωση Πανεπιστημίων, η Βασιλική Ακαδημία των Τεχνών και των Επιστημών και το υπουργείο Παιδείας, Πολιτισμού και Επιστημών.
Περισσότερες πληροφορίες: http://www.nwo.nl/en/news-and-events/news/2015/from-as-soon-as-possible-to-immediate-open-access.html
December 2, 2015
Το Εθνικό Κέντρο Τεκμηρίωσης (ΕΚΤ) συμμετείχε στο πρώτο workshop με τίτλο “Sharing research data and open access to publications in H2020”που διοργάνωσε το έργο OpenAire στη Γάνδη, στις 18 Νοεμβρίου 2015. Το workshop παρείχε το πλαίσιο για την ανταλλαγή απόψεων, εμπειριών καθώς και συζήτησης μεταξύ των Εθνικών Σημείων Επαφής των προγραμμάτων του Ορίζοντα 2020 (NCPs), των Εθνικών Σημείων Επαφής για την Ανοικτή Πρόσβαση (NOADs) και των Εθνικών Σημείων Αναφοράς (NPRs) με στόχο την καλύτερη υποστήριξη των ερευνητών σε σχέση με τις υποχρεώσεις τους για την παροχή Ανοικτής Πρόσβασης στις δημοσιεύσεις και την πιλοτική δράση για την Ανοικτή Πρόσβαση στα επιστημονικά δεδομένα, σε επιλεγμένες θεματικές περιοχές του Ορίζοντα.
Το workshop επεδίωξε ειδικότερα να απαντήσει σε θέματα που αφορούν το περιεχόμενο της Ανοικτής Πρόσβασης, τη συμμόρφωση των ερευνητών με τις υποχρεώσεις που σχετίζονται με την Ανοικτή Πρόσβαση σε πρακτικό επίπεδο, καθώς και τα εργαλεία που υπάρχουν στη διάθεση των ερευνητών, με ιδιαίτερη αναφορά στις υπηρεσίες του OpenAire. Παράλληλα, επισημάνθηκαν τα ζητήματα εκείνα στα οποία πρέπει να δοθεί προσοχή κατά τη διαδικασία υποβολής και υλοποίησης των έργων, όπως και μετά τη λήξη τους.
Τα οφέλη της Ανοικτής Επιστήμης συνδέονται συνήθως με την αποτροπή περιπτώσεων λογοκλοπής ή περιορισμού δημοσίευσης άρθρων χαμηλής ποιότητας. Όπως ωστόσο τόνισε ο Lennart Martens από το Πανεπιστήμιο της Γάνδης, περισσότερη έμφαση πρέπει να δοθεί στις θετικές πτυχές που απορρέουν από την παροχή Ανοικτής Πρόσβασης όπως η μεγαλύτερη προσβασιμότητα, η ενίσχυση της αποτελεσματικότητας του έργου των ερευνητών, η ενίσχυση της καινοτόμου έρευνας και η επισήμανση του γεγονότος ότι η διάρκεια ζωής των δεδομένων είναι μεγαλύτερη αυτής των δημοσιεύσεων.
Η Caroline Colin παρουσίασε εκ μέρους της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στοιχεία για τη συμμετοχή στην πιλοτική δράση για την Ανοικτή Πρόσβαση στα επιστημονικά δεδομένα με βάση τις υποβολές στις πρώτες προσκλήσεις του Ορίζοντα. Όπως προκύπτει από την επεξεργασία των σχετικών στοιχείων, από τις συνολικά 3699 συμφωνίες επιχορήγησης (grant agreements) το ποσοστό εξαίρεσης ήταν 34,4% (149/431 προτάσεις), στοιχείο που μεταφράζεται σε συμμετοχή στην πιλοτική δράση για την Ανοικτή Πρόσβαση στα επιστημονικά δεδομένα σε ποσοστό 65,4%. Την ίδια στιγμή, η συμμετοχή σε εθελοντική βάση από άλλες περιοχές ανήλθε σε 11,9% (409/3268 προτάσεις). Συνολικά, τα στοιχεία δεν παρουσιάζουν σημαντική διαφοροποίηση από αυτά του 2014 και αξιολογούνται ως ιδιαίτερα ενθαρρυντικά, λαμβάνοντας υπόψη ότι η συμμετοχή σε ποσοστό 100% όχι μόνο δεν είναι εφικτή, αλλά ούτε και επιθυμητή (ορισμένα έργα δεν παράγουν άλλωστε δεδομένα). Την ίδια στιγμή, συμμετοχή στην πιλοτική δράση σημαίνει συνδιαμόρφωση της ευρωπαϊκής πολιτικής. Ως προς τους λόγους μη συμμετοχής, ο βασικότερος (σε ποσοστό 35,3%) αφορά θέματα προστασίας της πνευματικής ιδιοκτησίας.
Σημαντικό εργαλείο στην παροχή Ανοικτής Πρόσβασης στα επιστημονικά δεδομένα αποτελεί το Σχέδιο Διαχείρισης Δεδομένων (Data Management Plan/DMP). Όπως επισημάνθηκε το DMP αποτελεί ένα εργαλείο επικοινωνίας, όχι απλά διαχείρισης. Κατά τη διαδικασία διαχείρισης των δεδομένων είναι σημαντικό να γίνονται κατανοητά τα ακόλουθα: η αποθήκευση των δεδομένων δεν συνεπάγεται απαραίτητα τη διαφύλαξή τους, η διαφύλαξη δεν διασφαλίζει από μόνη της την ανεύρεση, η ανεύρεση δεν διασφαλίζει από μόνη της την προσβασιμότητας και η προσβασιμότητα δεν διασφαλίζει από μόνη της την κατανόηση, ενώ η τελευταία δεν διασφαλίζει από μόνη της τη χρήση.
Επιπρόσθετα, η κατάθεση των δεδομένων πρέπει να συνοδεύεται από την κατάθεση των μεταδεδομένων τους, την απαραίτητη τεκμηρίωση που θα επιτρέπει με τη σειρά της την κατανόηση τους και τη συνδυαστική επεξεργασία τους με άλλα σύνολα δεδομένων, όπως και του απαραίτητου λογισμικού ή εναλλακτικά πληροφοριών για αυτό. Ως προς την επιλογή του αποθετηρίου σημαντικά στοιχεία αποτελούν η ύπαρξη πιστοποίησης, ο βαθμός στον οποίο εξυπηρετεί τις ανάγκες του ερευνητή, η χορήγηση μοναδικού προσδιοριστή στα δεδομένα και η παροχή κατευθυντήριων οδηγιών σχετικά με τον ενδεδειγμένο τρόπο αναφοράς των δεδομένων.
Αναφορικά με την πιλοτική δράση για τη χρηματοδότηση δημοσιεύσεων με Ανοικτή Πρόσβαση που απορρέουν από έργα του 7ου Προγράμματος Πλαισίου (7ου ΠΠ) που έχουν ολοκληρωθεί, τα στοιχεία που έχει συγκεντρώσει το OpenAire και παρουσίασε ο Pablo de Castro, οι κυριότεροι εκδότες που έχουν λάβει χρηματοδότηση είναι ο NPG/Macmillan και η Plos, ενώ δημοφιλέστερα περιοδικά αναδεικνύονται το Plos One (Plos) και το Scientific Reports (NPG). Ως προς το μέσο κόστος χρηματοδότησης (APC) ανέρχεται σε 1352 ευρώ.
Σε σχέση με την πιλοτική δράση για τη χρηματοδότηση περιοδικών που δεν έχουν article processing charges (APC) και στόχο τη χρηματοδότηση τεχνικών βελτιώσεων, οι κυριότερες προκλήσεις αφορούν τον προσδιορισμό των τεχνικών και διοικητικών μηχανισμών που θα καταστήσουν δυνατή τη χρηματοδότησή τους και τη διασφάλιση ότι οι επιλέξιμοι ερευνητές θα υποβάλλουν τις δημοσιεύσεις τους στα εν λόγω περιοδικά.
Στη διάρκεια του workshop έγινε ειδική αναφορά στην εκτενή υποστήριξη που παρέχει το OpenAire μέσα από τις διάφορες υπηρεσίες και τα εργαλεία του όπως –μεταξύ άλλων- οι Οδηγοί και τα Factsheets, η εκπαίδευση μέσω των workshops και των webinars και η υποστήριξη μέσω του Helpdesk και φυσικά το Zenodo.
Περισσότερες πληροφορίες για το workshop, παρουσιάσεις και βίντεο στο https://www.openaire.eu/ghent-workshop15
December 1, 2015
Ενημερωτική ημερίδα για τα Ζητήματα Ηθικής και Ανοικτής Πρόσβασης στον Ορίζοντα 2020 διοργανώνει το Εθνικό Κέντρο Τεκμηρίωσης (ΕΚΤ) και το Ελληνικό Ινστιτούτο Παστέρ, Εθνικά Σημεία Επαφής για το Πρόγραμμα Πλαίσιο Ορίζοντας 2020 της Ευρωπαϊκής Επιτροπής (ΕΕ), την Παρασκευή 27 Νοεμβρίου 2015 στο Ελληνικό Ινστιτούτο Παστέρ (Bασ. Σοφίας 127). Η εκδήλωση διοργανώνεται με την υποστήριξη της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και της Γενικής Γραμματείας Έρευνας και Τεχνολογίας.
Στόχος της εκδήλωσης “Ζητήματα Ηθικής και Ανοικτής Πρόσβασης στον Ορίζοντα 2020: Οι σχετικές προκηρύξεις και οι υποχρεώσεις των ερευνητών στα νέα προγράμματα” είναι η παρουσίαση των δυνατοτήτων χρηματοδότησης για τον τομέα της Ηθικής και Ανοικτής Πρόσβασης μέσω του προγράμματος “Επιστήμη στην Κοινωνία και Μαζί με την Κοινωνία” στον Ορίζοντα 2020, καθώς και στην ενημέρωση της ελληνικής ερευνητικής και ακαδημαϊκής κοινότητας για τις απαιτήσεις που εγείρει το πρόγραμμα Ορίζοντας 2020 σχετικά με την Ηθική και την Ανοικτή Πρόσβαση προκειμένου να είναι σε θέση να ανταποκριθούν με επιτυχία σε αυτές.
Στην ημερίδα, εκπρόσωπος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής θα παρουσιάσει το πρόγραμμα “Επιστήμη στην Κοινωνία και Μαζί με την Κοινωνία” και τις νέες προκηρύξεις της διετίας 2016-17, που σχετίζονται με την ενσωμάτωση της επιστημονικής και τεχνολογικής γνώσης και μεθοδολογίας στις διαδικασίες λήψης αποφάσεων, την ανάπτυξη μηχανισμών που θα επιτρέπουν τη διεύρυνση και εμβάθυνση της κοινωνικής συμμετοχής και αξιολόγησης των επιστημονικών επιλογών, καθώς και τη μέριμνα ότι οι ηθικές και οι κοινωνικές αξίες θα λαμβάνονται υπόψη καθ’ όλη τη διάρκεια της διαδικασίας καινοτομίας. Θα ακολουθήσει παρουσίαση των στατιστικών στοιχείων για την ελληνική συμμετοχή στο πρόγραμμα και τις δράσεις και υπηρεσίες του Εθνικού Κέντρου Τεκμηρίωσης ως Εθνικό Σημείο Επαφής για το πρόγραμμα.
Εκπρόσωπος από το έργο ACTIBIO (FP7) θα παρουσιάσει σχετικά παραδείγματα από την υλοποίηση του έργου στο 7o Πρόγραμμα Πλαίσιο, ενώ Εκπρόσωπος από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο θα παρουσιάσει το κανονιστικό πλαίσιο για τα ηθικά, νομικά και κοινωνικά ζητήματα στον Ορίζοντα 2020.
Τέλος, το Εθνικό Κέντρο Τεκμηρίωσης θα ενημερώσει τους ερευνητές για τις σύγχρονες πρακτικές και πολιτικές και το νέο περιβάλλον για την Ανοικτή Επιστήμη που αναδύεται στην Ευρώπη και τις σχετικές υποχρεώσεις που εγείρονται στο πλαίσιο του Ορίζοντα 2020.
Η είσοδος είναι ελεύθερη, απαιτείται όμως εγγραφή στην ιστοσελίδα της εκδήλωσης: http://www.ekt.gr/news/events/ekt/2015-11-27/index.html
November 24, 2015
Το Εθνικό Κέντρο Τεκμηρίωσης (ΕΚΤ) διοργάνωσε στις 3 Νοεμβρίου 2015 το πρώτο περιφερειακό σεμινάριο διαμορφωτών πολιτικής των χωρών της ΝΑ Ευρώπης σε θέματα Ανοικτής Πρόσβασης. Στο σεμινάριο μετείχαν 33 συνολικά διαμορφωτές πολιτικής από φορείς έρευνας (πανεπιστήμια και ερευνητικά κέντρα) της περιοχής και πιο συγκεκριμένα από την Ελλάδα, την Κύπρο, την Τουρκία, τη Βουλγαρία, την ΠΓΔΜ και τη Σερβία.
Λαμβάνοντας υπόψη τη χαμηλή εξοικείωση των χωρών της ΝΑ Ευρώπης με την έννοια της Ανοικτής Πρόσβασης και τον περιορισμένο αριθμό των φορέων έρευνας που διαθέτουν σχετικές πολιτικές, το σεμινάριο εστίασε στην εξοικείωση των διαμορφωτών πολιτικής με τις έννοιες της Ανοικτής Πρόσβασης και της Ανοικτής Επιστήμης, το ευρωπαϊκό πλαίσιο (με έμφαση στη Σύσταση της Επιτροπής του 2012 για την πρόσβαση και τη διατήρηση της επιστημονικής πληροφόρησης και το πλαίσιο του Ορίζοντα 2020), καθώς και στην ανάδειξη των στοιχείων εκείνων που ενισχύουν την αποτελεσματικότητα των πολιτικών Ανοικτής Πρόσβασης.
Οι παρουσιάσεις των οργανισμών-κλειδιά για την Ανοικτή Πρόσβαση στη χώρα τους, καθώς και αυτές για τις προκλήσεις κατά την προσπάθεια υιοθέτησης-ενδυνάμωσης των πολιτικών Ανοικτής Πρόσβασης και τις καλές πρακτικές από τις χώρες της Ανατολικής Ευρώπης και το πανεπιστήμιο του Minho, αποτέλεσαν τη βάση συζήτησης μεταξύ των συμμετεχόντων και της ανταλλαγής εμπειριών και ιδεών, καθώς και της αναζήτησης κοινών λύσεων αναφορικά με την προώθηση της Ανοικτής Πρόσβασης στη ΝΑ Ευρώπη.
Η προσπάθεια υιοθέτησης-ενδυνάμωση των πολιτικών Ανοικτής Πρόσβασης στη ΝΑ Ευρώπη θα συνεχιστεί μέσω της διοργάνωσης του δεύτερου περιφερειακού σεμιναρίου για διαμορφωτές πολιτικής που προέρχονται από χρηματοδότες έρευνας, το οποίο θα διεξαχθεί στην Κωνσταντινούπολη την 1η Απριλίου 2016.
Το σεμινάριο πραγματοποιήθηκε στο πλαίσιο του ευρωπαϊκού έργου PASTEUR4OA το οποίο δίνει έμφαση στη διαβούλευση με διαμορφωτές πολιτικής σε εθνικό και ευρωπαϊκό επίπεδο, με στόχο την ενημέρωση και υποστήριξή τους στην υιοθέτηση ή/και ενδυνάμωση των πολιτικών Ανοικτής Πρόσβασης και την ευθυγράμμισή τους με το ευρωπαϊκό πλαίσιο μέσω μιας σειρά εθνικών και περιφερειακών δράσεων, αλλά και την ανάπτυξη κατάλληλου υποστηρικτικού υλικού.
Περισσότερες πληροφορίες για το έργο και τις δράσεις του είναι διαθέσιμες μέσω της ιστοσελίδας του PASTEUR4OA.
November 11, 2015
Για πέμπτη συνεχή χρονιά το Εθνικό Κέντρο Τεκμηρίωσης (ΕΚΤ) συμμετέχει στη Διεθνή Εβδομάδα Ανοικτής Πρόσβασης στη γνώση (19-25 Οκτωβρίου 2015). Με την πραγματοποίηση ταυτόχρονων και συντονισμένων δράσεων για την Ανοικτή Πρόσβαση σε παγκόσμιο επίπεδο, στόχος της Εβδομάδας είναι η ευρεία ενημέρωση και συμμετοχή της ερευνητικής και της ακαδημαϊκής κοινότητας για τις διαδικασίες Ανοικτής Πρόσβασης στον χώρο της δημοσίευσης των δεδομένων και των αποτελεσμάτων της δημόσια χρηματοδοτούμενης έρευνας.
Το ΕΚΤ, με ενεργό δράση για την προώθηση των πολιτικών και υποδομών ανοικτής πρόσβασης στην Ελλάδα και την Ευρώπη, επικεντρώνει τις δράσεις της φετινής διοργάνωσης στο μέλλον της έρευνας στην Ελλάδα, δηλαδή στους νέους ερευνητές. Στόχος των δράσεων είναι η ενημέρωση των νέων ερευνητών για τις σύγχρονες πρακτικές και πολιτικές και το νέο περιβάλλον για την Ανοικτή Επιστήμη που αναδύεται στην Ευρώπη.
Σεμινάριο “Προετοιμάζοντας τους νέους ερευνητές για την Ανοικτή Επιστήμη”
Κεντρική εκδήλωση των δράσεων του ΕΚΤ για την Εβδομάδα Ανοικτής Πρόσβασης 2015, είναι το Σεμινάριο “Προετοιμάζοντας τους νέους ερευνητές για την Ανοικτή Επιστήμη” το οποίο θα διεξαχθεί στις 20 Οκτωβρίου στο Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών. Το εισαγωγικό αυτό σεμινάριο θα εστιάζει στην εκ βάθρων ενημέρωση των νέων ερευνητών για την Ανοικτή Επιστήμη, τις διαμορφούμενες πρακτικές, τις πολιτικές των ερευνητικών ιδρυμάτων και των χρηματοδοτών έρευνας. Θα καλύψει επίσης αναλυτικά θέματα όπως τις δημοσιεύσεις με ανοικτή πρόσβαση, την αυτοαρχειοθέτηση σε αποθετήρια, την ανοικτή πρόσβαση στα ερευνητικά δεδομένα και την διαχείρισή τους, καθώς και τα πνευματικά δικαιώματα και η διαχείρισή τους. Θα παρουσιαστούν, ακόμη, σύντομα οι σχετικές υπηρεσίες του ΕΚΤ. Τέλος, μία στρογγυλή τράπεζα με τη συμμετοχή νέων ερευνητών, θα δώσει βήμα για ζωηρή συζήτηση που θα εστιάζει στην οπτική των ίδιων των ερευνητών για την ανοικτή πρόσβαση.
To Σεμινάριο θα μεταδίδεται ζωντανά στη διεύθυνση http://media.ekt.gr/live
Παράλληλη δράση “Μαθε, ‘Ακου, Ρώτα”
Το σεμινάριο θα πλαισιώσει η δράση “Μάθε, Άκου, Ρώτα” που θα διεξαχθεί από 19 έως 23 Οκτωβρίου στον χώρο της Βιβλιοθήκης Κ.Θ.Δήμαρος του ΕΚΤ:
α) Μάθε: Οι επισκέπτες και οι ερευνητές μπορούν να ενημερωθούν για την Ανοικτή Πρόσβαση (ΑΠ), τα οφέλη, τις σχετικές υποδομές και τις δράσεις του ΕΚΤ, καθώς και πάνω σε ζητήματα εκκαθάρισης πνευματικών δικαιωμάτων. Επίσης, θα μπορούν να ξεναγηθούν διαδικτυακά σε sites Ανοικτής Πρόσβασης, στο Ηλεκτρονικό Αναγνωστήριο της Βιβλιοθήκης (ώρες λειτουργίας: 08.30-20.00).
β) Άκου: Οι ερευνητές θα μπορούν να παρακολουθήσουν ενημερωτικές δεκαπεντάλεπτες παρουσιάσεις για την Ανοικτή Πρόσβαση στο Ηλεκτρονικό Αναγνωστήριο της Βιβλιοθήκης. Πιο συγκεκριμένα, στις 11:00 και στις 14:00 καθημερινά θα πραγματοποιούνται 20 λεπτες ενημερωτικές συνεδρίες προς τους ερευνητές σχετικά με την αυτοαρχειοθέτηση σε ιδρυματικά αποθετήρια, όπως το αποθετήριο Ήλιος του ΕΙΕ.
γ) Ρώτα: Το προσωπικό του ΕΚΤ θα βρίσκεται στη διάθεση του κοινού, για να προσφέρει περαιτέρω πληροφόρηση και να απαντήσει σε ερωτήματα που αφορούν την Ανοικτή Πρόσβαση.
Σημειώνεται ότι στον ισόγειο χώρο του Εθνικού Ιδρύματος Ερευνών, όπου βρίσκονται η Βιβλιοθήκη και το Ηλεκτρονικό Αναγνωστήριο του ΕΚΤ, λειτουργεί δωρεάν ασύρματο ευρυζωνικό δίκτυο WiFi που επιτρέπει την πρόσβαση των επισκεπτών στο Διαδίκτυο και στο περιεχόμενο της Ψηφιακής Βιβλιοθήκης του ΕΚΤ.
Σχετικά με την Ανοικτή Πρόσβαση
Ανοικτή Πρόσβαση είναι η ελεύθερη, άμεση, διαρκής και απαλλαγμένη από τέλη και τους περισσότερους περιορισμούς πνευματικών δικαιωμάτων διαδικτυακή πρόσβαση σε ψηφιακό ακαδημαϊκό και επιστημονικό περιεχόμενο. Οι αναγνώστες μπορούν να χρησιμοποιούν ελεύθερα το διατιθέμενο υλικό για ερευνητικούς, εκπαιδευτικούς και άλλους σκοπούς.
Η Ανοικτή Πρόσβαση παρέχεται μέσω Ψηφιακών Αποθετηρίων και Επιστημονικών Περιοδικών. Τα Αποθετήρια (ιδρυματικά ή θεματικά) είναι υποδομές οργανωμένου ψηφιακού περιεχομένου που περιλαμβάνουν επιστημονικά τεκμήρια (άρθρα, βιβλία, μονογραφίες, διδακτορικές διατριβές, πρακτικά συνεδρίων, εκπαιδευτικό υλικό, αρχεία ήχου και εικόνας κ.ά.). Τα Επιστημονικά Περιοδικά είναι και αυτά ελεύθερα προσβάσιμα στο Διαδίκτυο και δημοσιεύουν άρθρα, ακολουθώντας διαδικασίες αξιολόγησης από κριτές.
Το πρόγραμμα των εκδηλώσεων βρίσκεται εδώ
October 16, 2015
Το έργο PASTEUR4OA (Open Access Policy Alignment Strategies for European Union Research) δίνει ιδιαίτερη έμφαση στη διαβούλευση με διαμορφωτές πολιτικής σε εθνικό επίπεδο με στόχο την ενημέρωση και υποστήριξή τους στην υιοθέτηση και/ή ενδυνάμωση των πολιτικών Ανοικτής Πρόσβασης, καθώς και στην ανάδειξη της σημασίας ευθυγράμμισης των εθνικών πολιτικών των φορέων και χρηματοδοτών έρευνας με τη Σύσταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής του 2012 για την πρόσβαση και τη διατήρηση της επιστημονικής πληροφόρησης και το πλαίσιο του Ορίζοντα 2020 για τη διασφάλιση της παροχής Ανοικτής Πρόσβασης στα αποτελέσματα της δημόσιας χρηματοδοτούμενης έρευνας. Με στόχο την ενίσχυση της προσπάθειας αυτής, το PASTEUR4OA επεξεργάστηκε υποστηρηκτικό υλικό μέσω του οποίου προσφέρει τεκμηριωμένη πληροφόρηση προς τους διαμορφωτές πολιτικής.
Το υποστηρηκτικό υλικό αναπτύχθηκε προκειμένου να ανταποκριθεί στις ανάγκες των οργανισμών-κλειδιά του έργου, των οργανισμών δηλαδή που δραστηριοποιούνται σε εθνικό επίπεδο και, συνέπεια της εξειδικευσής τους σε θέματα Ανοικτής Πρόσβασης, είναι σε θέση να διαδραματίσουν κεντρικό ρόλο στην προώθηση των πολιτικών Ανοικτής Πρόσβασης. Η διαδικασία ανάπτυξης του υλικού έλαβε επίσης υπόψη την πρόοδο του έργου και τις ανάγκες που δημιουργεί η υλοποίησή του, σε συνδυασμό με την προσπάθεια κάλυψης υφιστάμενων αναγκών.
Συνολικά, το PASTEUR4OA ανέπτυξε μια εκτεταμένη γκάμα υποστηρικτικού υλικού που περιλαμβάνει briefing papers, οδηγούς πολιτικής, καταλόγους ελέγχου (checklists), μελέτες-περιπτώσεων, παρουσιάσεις, εκθέσεις και ενημερωτικά δελτία. Το PASTEUR4OA προέβη επίσης σε απεικονίσεις δεδομένων (data visualizations) χρησιμοποιώντας στοιχεία από το ROARMAP (Registry of Open Access Repository Mandates and Policies). Οι απεικονίσεις αυτές μπορούν να χρησιμοποιηθούν σε ιστοσελίδες, καθώς και σε παρουσιάσεις και λοιπά κείμενα.
Το PASTEUR4OA θα αναπτύξει πρόσθετο υλικό ανταποκρινόμενο στις προτάσεις και τις ανάγκες των διαμορφωτών πολιτικής και των οργανισμών-κλειδιά, όπως αυτές θα αναδειχθούν κατά τη διάρκεια των διαβουλεύσεων με αυτούς.
Το υποστηρηκτικό υλικό θα χρησιμοποιηθεί στο πλαίσιο των Περιφερειακών Σεμιναρίων (τα οποία θα πραγματοποιηθούν μεταξύ Σεπτεμβρίου 2015 και Απριλίου 2016), των συναντήσεων με διαμορφωτές πολιτικής, καθώς και στο πλαίσιο δράσεων προώθησης του έργου.
Περισσότερες πληροφορίες για το έργο και τις δράσεις του είναι διαθέσιμες μέσω της ιστοσελίδας του PASTEUR4OA.
October 14, 2015
Η κυβέρνηση της Σλοβενίας στις 3 Σεπτεμβρίου 2015 υιοθέτησε την Εθνική Στρατηγική για την Ανοικτή Πρόσβαση στις Επιστημονικές Δημοσιεύσεις και τα Ερευνητικά Δεδομένα 2015-2020.
Η Εθνική Στρατηγική προσφέρει ένα καλό παράδειγμα πλήρους εναρμόνισης εθνικής πολιτικής για την Ανοικτή Πρόσβαση στα αποτελέσματα της έρευνας με τις σχετικές απαιτήσεις του Ορίζοντα2020, την πιλοτική εφαρμογή για τα Ανοικτά Δεδομένα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, καθώς και στις Συστάσεις της της Επιτροπής του Ιουλίου 2012 σχετικά με την πρόσβαση και την μακροχρόνια διατήρηση της επιστημονικής πληροφορίας.
Στην εθνική δημόσια διαβούλευση για την Στρατηγική, τα έργα OpenAIRE και PASTEUR4ΟΑ, του οποίου συντονιστής είναι το Εθνικό Κέντρο Τεκμηρίωσης, μαζί με την Ένωση Βιβλιοθηκών EIFL, κατέθεσαν μία κοινή υποβολή προσφέροντας ισχυρή υποστήριξη στη διαδικασία χάραξης της Στρατηγικής.
Βασικά στοιχεία της Στρατηγικής που υποστήριξαν τα παραπάνω έργα και που είναι εναρμονισμένα με τις προαναφερθείσες ευρωπαϊκές πολιτικές είναι τα εξής:
- Τα κόστη επεξεργασίας άρθρων (Article Processing Charges) είναι επιλέξιμα κόστη σε ερευνητικά έργα που χρηματοδοτούνται από εθνικούς πόρους
- Προβλέπεται υποστήριξη για τους ερευνητές ως προς παρακολούθηση της συμμόρφωσης με τη χρήση των υπηρεσιών του OpenAIRE
- Ανακοινώνεται ένα εθνικό πιλοτικό πρόγραμμα Ανοικτής Πρόσβασης στα επιστημονικά δεδομένα το οποίο ακολουθεί την προσέγγιση του Πιλότου για τα Ερευνητικά Δεδομένα του H
Επιπλέον αξιόλογα σημεία στην Εθνική Στρατηγική είναι τα εξής:
- Τα περιοδικά τα οποία εκδίδονται από εκδότες στη Σλοβενία και τα οποία περιλαμβάνουν άρθρα τα οποία έχουν περάσει από ομότιμη αξιολόγηση, και τα οποία δέχονται χρηματοδότηση για τις δράσεις τους από το 2015 και μετά, πρέπει να διατίθενται με ανοικτή πρόσβαση
- Οι εκδότες των επιστημονικών μονογραφιών που εδράζουν στη Σλοβενία, και οι οποίοι δέχονται εθνική χρηματοδότηση από το 2015 και εξής, θα πρέπει να καταβάλουν κάθε προσπάθεια να διαθέτουν τις μονογραφίες μέσα από επιχειρησιακά μοντέλα τα οποία διευκολύνουν την ανοικτή πρόσβαση στο πλήρες κείμενο των μονογραφιών κατά την δημοσίευσή τους, με μία ανοικτή άδεια χρήσης CC-BY.
Το έργο OpenAIRE θα συνεργαστεί περαιτέρω με το Υπουργείο Παιδείας, Επιστήμης και Άθλησης στην ανάπτυξη της εξής δωρεάν υπηρεσιών: τον εντοπισμό των εκδόσεων και των συνόλων ερευνητικών δεδομένων που φιλοξενούνται σε σλοβένικα αποθετήρια που περιλαμβάνονται στο OpenAIRE και την εξαγωγή στοιχείων και στατιστικών γύρω από αυτά. Θα αναπτυχθεί επίσης μία επιμέρους σελίδα με συνολικά στατιστικά στοιχεία αναφορικά με τα στοιχεία χρηματοδότησης, όπως και τη χρονολογία, την πηγή, το ίδρυμα, κλπ. Οι υπηρεσίες αυτές θα είναι πολύ σημαντικές στην περαιτέρω υλοποίηση της Εθνικής Στρατηγικής για την Ανοικτή Πρόσβαση.
Το κείμενο της Εθνικής Στρατηγικής διατίθεται στα αγγλικά και τα σλοβένικα από την σελίδα του Υπουργείου.
September 22, 2015
Στο πλαίσιο των καθιερωμένων ετήσιων εορτασμών για την Εβδομάδα της Ανοικτής Πρόσβασης, που φέτος διενεργείται μεταξύ 19 και 25 Οκτωβρίου και έχει ως θέμα «Ανοικτότητα και Συνεργασία» (Open for Collaboration), η SPARC και η Βιβλιοθήκη της Wikipedia συνδιοργανώνουν μαραθώνιο συγγραφής λημμάτων (Edit-a-thon) στη Βικιπαίδεια με αντικείμενο την Ανοικτή Πρόσβαση.
Η SPARC είναι μία διεθνής ένωση ακαδημαϊκών και ερευνητικών βιβλιοθηκών που προωθούν τη δημιουργία ενός συστήματος ανοικτής ακαδημαϊκής επικοινωνίας. Η Βικιπαίδεια από την άλλη, προσφέρει την πρώτη πηγή από την οποία πολλοί ενημερώνονται, ανάμεσα στα άλλα, και για την Ανοικτή Πρόσβαση. Γι’ αυτό το λόγο, η κοινότητα της Ανοικτής Πρόσβασης οφείλει να διασφαλίσει ότι η Βικιπαίδεια προσφέρει διεξοδική κάλυψη αναφορικά με την Ανοικτή Πρόσβαση και σε όσες κατά το δυνατόν περισσότερες γλώσσες.
Πιο συγκεκριμένα, ο μαραθώνιος έχει τους εξής τρεις στόχους: να βελτιωθούν οι ήδη υπάρχουσες σελίδες που αφορούν την Ανοικτή Πρόσβαση, να δημιουργηθεί νέο περιεχόμενο όπου χρειάζεται, και να μεταφραστεί ήδη υπάρχον περιεχόμενο σε νέες γλώσσες.
Για τη συμμετοχή στο μαραθώνιο δε χρειάζεται να είναι κανείς ειδικός στη λημματογράφηση στη Βικιπαίδεια, αρκεί να έχει κάποιο ενδιαφέρον για την Ανοικτή Πρόσβαση και την επιθυμία να μοιραστεί τη γνώση του. Εκπαίδευση αναφορικά με τις τεχνικές της λημματογράφησης θα προσφερθεί στο πλαίσιο του μαραθωνίου.
Στον ιστοχώρο της Wikimedia έχει στηθεί σχετική ιστοσελίδα: https://meta.wikimedia.org/wiki/The_Wikipedia_Library/OA_week στην οποία μπορείτε να πληροφορηθείτε τις λεπτομέρειες του μαραθωνίου και να δηλώσετε συμμετοχή. Πιο συγκεκριμένα, θα βρείτε:
- Λεπτομέρειες για τη δημιουργία, τον εμπλουτισμό και τη μετάφραση λημμάτων που σχετίζονται με την Ανοικτή Πρόσβαση
- Λίστες λημμάτων που χρήζουν βελτίωσης
- Προτεινόμενα νέα λήμματα
- Αναφορές σε διαδικτυακά μαθήματα εκπαίδευσης στην λημματογράφηση στη Βικιπαίδεια για αρχάριους
Ο αρχικός στόχος είναι να γίνουν 1.000 βελτιώσεις σε περιεχόμενο που σχετίζεται με την Ανοικτή Πρόσβαση από το κοινό.
Θα πραγματοποιηθούν 2 εισαγωγικά webcasts που θα καλύψουν τις αρχές της λημματογράφησης στη Βικιπαίδεια. Το πρώτο θα γίνει στις 30 του Σεπτέμβρη στις 20:00-21:00μμ και απευθύνεται συγκεκριμένα σε βιβλιοθηκονόμους: https://join.onstreammedia.com/go/sparc/0930wikitraining.
Για να λαμβάνετε ενημερώσεις αναφορικά με τον μαραθώνιο, μπορείτε να δηλώσετε το ενδιαφέρον σας εδώ: https://docs.google.com/forms/d/1WQ4h5bMtSJyNBFY7Y9eX3KMWifyYDbAJNn0vScb–xg/viewform?edit_requested=true
Πληροφορίες από:
http://www.openaccessweek.org/profiles/blogs/oa-week-editathon?utm_content=buffer07c41&utm_medium=social&utm_source=twitter.com&utm_campaign=buffer%20%E2%80%A6
September 11, 2015
Σε ένα νέο, καλαίσθητο ιστοχώρο και με εύληπτο τρόπο, το ευρωπαϊκό έργο Recode παρουσιάζει τις συστάσεις πολιτικής προς τις εμπλεκόμενες με την ερευνητική διαδικασία κοινότητες – τους χρηματοδότες έρευνας, τα ερευνητικά ινστιτούτα, τους διαχειριστές δεδομένων και τους εκδότες.
Τα οφέλη που απορρέουν από την ανοικτή διάθεση των επιστημονικών και των ερευνητικών δεδομένων που προκύπτουν από τη δημόσια χρηματοδοτούμενη έρευνα γίνονται ολοένα και πιο ορατά και το αίτημα για ανοικτή πρόσβαση στα ερευνητικά δεδομένα κερδίζει γρήγορα έδαφος τα τελευταία χρόνια, υποστηρίζεται από εθνικές και ευρωπαϊκές πολιτικές ενώ έχει ενταχθεί ως απαίτηση στο χρηματοδοτικό έργο Ορίζοντας 2020.
Εντούτοις, η υιοθέτηση πολιτικών ανοικτής πρόσβασης στα επιστημονικά δεδομένα ενέχει σημαντικά τεχνικά, νομικά και οργανωτικά ζητήματα, και ως εκ τούτου, απέχει πολύ ακόμη από το να τύχει ευρείας αποδοχής και εφαρμογής από τα εμπλεκόμενα μέρη.
Το Ευρωπαϊκό έργο Recode, στο οποίο συμμετέχει ως εταίρος το Εθνικό Κέντρο Τεκμηρίωσης, έρχεται να καλύψει αυτό το κενό αξιοποιώντας δίκτυα εμπειρογνωμόνων, κοινότητες ερευνητών και σχεδιαστές πολιτικής εμπλεκόμενους στην πρόσβαση στην επιστημονική γνώση, για να υποστηρίξει την ανάπτυξη και το συντονισμό των πολιτικών της ανοικτής πρόσβασης που άπτονται των ερευνητικών δεδομένων.
Στον ιστοχώρο περιλαμβάνονται αναλυτικά για κάθε ενδιαφερόμενη ομάδα οι συστάσεις πολιτικής, υποστηρικτική πληροφορία για την ανάπτυξη πολιτικών, παραδείγματα τέτοιων πολιτικών, πηγές καθώς και λίστα με τα βασικά σημεία αναφοράς που πρέπει να περιλαμβάνονται στην πολιτική που αναπτύσσει ο κάθε φορέας.
Επιπλέον, το έργο παρουσιάζει τις 10 βασικές συστάσεις πολιτικής οι οποίες είναι κεντρικές και πρέπει να διατρέχουν όλες τις πολιτικές της ανοικτής πρόσβασης στα επιστημονικά δεδομένα. Αυτές είναι συνοπτικά:
- Ανάπτυξη συντονισμένων και ολοκληρωμένων πολιτικών για την πρόσβαση στα ερευνητικά δεδομένα
- Διασφάλιση της απαραίτητης χρηματοδότησης για την παροχή πρόσβασης στα ερευνητικά δεδομένα
- Ανάπτυξη πολιτικών και πρωτοβουλιών που προσφέρουν επιβράβευση στους ερευνητές για την ανοικτή πρόσβαση σε υψηλής ποιότητας δεδομένα
- Εντοπισμός κύριων ενδιαφερόμενων μερών και σχετικών δικτύων και ανάπτυξη συνεργασίας για την επίτευξη ενός βιώσιμου οικοσυστήματος για την ανοικτή πρόσβαση στα ερευνητικά δεδομένα
- Σχεδιασμός με βάση τη μακροπρόθεσμη, βιώσιμη επιμέλεια και συντήρηση των δεδομένων ανοικτής πρόσβασης
- Ανάπτυξη ολοκληρωμένων και συνεργατικών τεχνικών λύσεων και λύσεων υποδομής
- Ανάπτυξη τεχνικών και επιστημονικών προτύπων ποιότητας για τα ερευνητικά δεδομένα
- Απαίτηση για χρήση εναρμονισμένων πλαισίων ανοικτής αδειοδότησης
- Συστηματική αντιμετώπιση των νομικών και ηθικών ζητημάτων που προκύπτουν από την ανοικτή πρόσβαση στα ερευνητικά δεδομένα
- Υποστήριξη της μετάβασης στα δεδομένα ανοικτής πρόσβασης μέσα από την εκπαίδευση
O ιστοχώρος “Open Access to Research Data”
September 7, 2015
Next page
Previous page
