Το OpenAIRE φέρνει τους μαθητές κοντά στην έρευνα και την καινοτομία
March 15, 2019
Στο πλαίσιο του ευρωπαϊκού έργου OpenAire, συντονιστής του οποίου είναι το Ερευνητικό Κέντρο Αθηνά και στο οποίο συμμετέχει και το Εθνικό Κέντρο Τεκμηρίωσης (ΕΚΤ), πραγματοποιείται σειρά δράσεων σε συνεργασία με συγκεκριμένα σχολεία, υπό την καθοδήγηση της Ελληνογερμανικής Αγωγής, που σκοπό έχουν να φέρουν το σχολείο πιο κοντά στην έρευνα, την καινοτομία, τις ανάγκες της κοινωνίας και της επιστήμης.
Πιο αναλυτικά, το Open Schools Journal for Open Science, είναι το πρώτο ευρωπαϊκό επιστημονικό περιοδικό σχεδιασμένο με τις προδιαγραφές ενός κανονικού επιστημονικού περιοδικού το οποίο απευθύνεται σε μαθητές και γράφεται από μαθητές. Το περιοδικό θα φιλοξενηθεί στην πλατφόρμα ePublishing του ΕΚΤ, καλεί σχολικές ομάδες να υποβάλουν τα άρθρα τους με βάση έρευνα που κάνουν στο σχολείο. Τα άρθρα περνούν από αξιολόγηση από επιστήμονες και εκπαιδευτικούς και δημοσιεύονται κάθε 2 μήνες. Οι μαθητές εισάγονται έτσι στην έννοια της ανοικτής επιστήμης, στην αξία των δεδομένων και των ηλεκτρονικών ταυτοτήτων, στην αντιμετώπιση της κριτικής και στη σημασία υποστήριξης των πληροφοριών που μοιράζονται στο ευρύ κοινό και πολλά άλλα.
Η δεύτερη δράση στο πλαίσιο του OpenAIRE, που αφορά μαθητές και απλούς πολίτες σχετίζεται με την επιστήμη των πολιτών και το θέμα των σεισμών. Η επιστήμη των πολιτών δεν είναι καινούργια έννοια. Καλεί τους πολίτες να συμμετέχουν στις διαδικασίες της επιστημονικής έρευνας και με αυτό τον τρόπο δίνει πρόσβαση σε γνώσεις που συνήθως δεν είναι προσβάσιμες στο ευρύ κοινό. Με απλά λόγια οι πολίτες συνεργάζονται ενεργά με τους ερευνητές. Συλλέγουν δεδομένα, αναλύουν πληροφορίες, εμπλέκονται στην ερευνητική διαδικασία. Ο συνδυασμός της επιστήμης των πολιτών και της ανοικτής επιστήμης έχει πολλά να προσφέρει. Στο πλαίσιο του OpenAIRE, σχολεία σε 6 χώρες στην Ευρώπη, εγκαθιστούν σχολικούς σεισμογράφους υπό την επίβλεψη του Γεωδυναμικού Ινστιτούτου του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών, καταγράφουν δεδομένα και καλούνται να σχεδιάσουν δράσεις πολιτικής προστασίας χρησιμοποιώντας πλατφόρμες όπως το HELIX –Hellenic Data Service , τη νέα Ελληνική Υπηρεσία Δεδομένων και εθνική ψηφιακή υποδομή.
Στις μέρες μας οι άνθρωποι έρχονται σε επαφή με την επιστήμη και την τεχνολογία παντού και συνέχεια, στο σχολείο και εκτός σχολείου και είναι αδύνατον να αγνοήσουμε τον αντίκτυπο της τεχνολογίας και της επιστήμης στην καθημερινότητά μας. Διαφορετικοί άνθρωποι στην Ευρώπη, μικροί και μεγάλοι, αλληλοεπιδρούν με την επιστήμη με διαφορετικούς τρόπους και σε διαφορετικά επίπεδα.
Και καθώς όλοι εμπλέκονται, αποκτούν νέες γνώσεις, μαθαίνουν νέες δεξιότητες, εκτιμούν τη σημασία της επιστήμης και της τεχνολογίας για τις κοινωνίες και μερικές φορές την αμφισβητούν. Η σύγχρονη επιστήμη ορίζει τον κόσμο στον οποίο ζούμε, με έναν τόσο βαθύ τρόπο όπως ποτέ στο παρελθόν. Η επιστήμη σήμερα όχι μόνο ανακαλύπτει φυσικά φαινόμενα, αλλά συνδέεται στενά με τις νέες τεχνολογίες, παρέχοντας παρεμβάσεις που αλλάζουν και διαμορφώνουν τον κόσμο στον οποίο ζούμε (πυρηνική ενέργεια, Τεχνητή Νοημοσύνη, βιοτεχνολογία κ.ά.).
Η ανάγκη για μια καλά ενημερωμένη κοινωνία έτοιμη να λάβει αποφάσεις με πιο δημοκρατικό τρόπο είναι μεγαλύτερη από ποτέ. Και όποιος προτίθεται να αναλάβει δράση σε αυτό τον τομέα πρέπει να συνειδητοποιήσει πως οι άνθρωποι λαμβάνουν πληροφορίες σχετικά με την επιστήμη από τους εκπαιδευτικούς τους όταν βρίσκονται στο σχολείο, από τους γονείς τους, τους συγγενείς τους, τους φίλους τους, από τα μέσα ενημέρωσης και από τις επισκέψεις σε πολιτιστικά ιδρύματα όπως μουσεία και επιστημονικά κέντρα.
Τα εκπαιδευτικά συστήματα καλούνται να προετοιμάσουν τους μαθητές τους, δίνοντάς τους τη δυνατότητα προσαρμογής και αντίδρασης, οπλίζοντάς τους με τις κατάλληλες δεξιότητες και βοηθώντας τους να αποκτήσουν πάνω απ’ όλα κριτική σκέψη.
Μέσω της συμμετοχής σε δράσεις όπως αυτές που προαναφέρθηκαν, οι μαθητές έρχονται σε επαφή με την επιστήμη και μαθαίνουν με έναν άκρως δημιουργικό τρόπο.
Περισσότερες πληροφορίες για δράσεις του ΟpenAIRE που σχετίζονται με την επιστήμη των πολιτών είναι διαθέσιμες στον ιστότοπο του έργου https://www.openaire.eu/citizen-science-activities-in-openaire.
Η Αλίκη Γιαννακοπούλου είναι ερευνήτρια στο Τμήμα Έρευνας και Ανάπτυξης της Ελληνογερμανικής Αγωγής.
Filed under: Uncategorized
