Tag: ανοικτή πρόσβαση
Το γερμανικό project DEAL στο οποίο μετέχουν περισσότεροι από 60 ακαδημαϊκοί φορείς της χώρας και του οποίου ηγείται η Σύνοδος των Πρυτάνεων, ανακοίνωσε την ακύρωση των συνδρομών των μελών του στα επιστημονικά περιοδικά του Elsevier από την 1η Ιανουαρίου 2017.
Η εν λόγω απόφαση αποτελεί απάντηση στην άρνηση του Elsevier να υιοθετήσει επιχειρησιακά μοντέλα με περισσότερη διαφάνεια μέσω των οποίων θα ενισχύονταν η ανοικτή πρόσβαση στις δημοσιεύσεις. Η πρόσφατη πρόταση του Elsevier η οποία έγινε στο πλαίσιο των διαπραγματεύσεων για μια εθνικής εμβέλειας συμφωνία μέσω της οποίας θα δίνονταν πρόσβαση σε μεγαλύτερο όγκο περιεχομένου και θα κάλυπτε περισσότερους φορείς κρίθηκε ότι δεν συνάδει με τις αρχές της Ανοικτής Πρόσβασης και ως εκ τούτου δεν έγινε αποδεκτή, οδηγώντας στη διακοπή των σχετικών διαπραγματεύσεων.
Η απόφαση αυτή έχει ιδιαίτερη σημασία τόσο επειδή ο Elsevier είναι γνωστός για την αρνητική στάση του απέναντι στην ανοικτή πρόσβαση, όσο και από το γεγονός ότι εκδίδει μερικά από τα πλέον διακεκριμένα επιστημονικά περιοδικά. Σε πρακτικό επίπεδο, η διακοπή των διαπραγματεύσεων και κυριότερα η ακύρωση των συνδρομών σημαίνει ότι ερευνητές κορυφαίων πανεπιστημίων της Γερμανίας, όπως αυτό του Gottingen, δεν θα έχουν πλέον πρόσβαση σε μεμονωμένο e-πακέτα κυρίως στον τομέα των οικονομικών επιστημών.
Αναγνωρίζοντας τις επιπτώσεις της απόφασης αυτής τόσο στην διεξαγωγή της έρευνας όσο και στη διδασκαλία, οι συμμετέχοντες θεωρούν ότι στην παρούσα συγκυρία η πίεση που ασκείται μέσω της ανάληψης κοινής δράσης από την πλευρά των ερευνητικών φορέων συνιστά τον μόνο τρόπο επίτευξης ενός θετικού αποτελέσματος για την ακαδημαϊκή κοινότητα της Γερμανίας.
Περισσότερα:
https://www.sub.uni-goettingen.de/en/news/details/voraussichtlich-keine-volltexte-von-zeitschriften-des-elsevier-verlags-ab-dem-112017/
https://www.elsevier.com/about/press-releases/research-and-journals/elsevier-and-german-hochschulrektorenkonferenz-in-ongoing-conversations
December 19, 2016
Το Σεμινάριο «Η Ανοικτή Πρόσβαση στην υπηρεσία των νέων ερευνητών» αποτέλεσε κεντρική εκδήλωση των δράσεων του Εθνικού Κέντρου Τεκμηρίωσης (ΕΚΤ) στο πλαίσιο της Διεθνούς Εβδομάδας Ανοικτής Πρόσβασης. Στόχος του Σεμιναρίου ήταν η ενημέρωση των νέων ερευνητών για τα οφέλη της Ανοικτής Πρόσβασης και τις διεθνείς εξελίξεις, καθώς και για τις υποδομές Ανοικτής Πρόσβασης που αναπτύσσονται από το ΕΚΤ και λοιπούς φορείς για την υποστήριξη της Ανοικτής Πρόσβασης σε δημοσιεύσεις και επιστημονικά δεδομένα. Πανεπιστημιακοί, ερευνητές, εκπρόσωποι βιβλιοθηκών και δημοσίων φορέων έρευνας παρουσίασαν τις απόψεις τους για την Ανοικτή Πρόσβαση στις επιστημονικές δημοσιεύσεις και τα ερευνητικά δεδομένα και συζήτησαν τις εμπειρίες και τους προβληματισμούς τους για τις τρέχουσες εξελίξεις σχετικά με την υιοθέτηση της Ανοικτής Πρόσβασης και της Ανοικτής Επιστήμης στην Ελλάδα και την Ευρώπη.
Κατά τη διάρκεια του πρώτου μέρους της εκδήλωσης, έγινε εισαγωγή στις έννοιες της Ανοικτής Επιστήμης και της Ανοικτής Πρόσβασης, αναλύθηκαν οι υποχρεώσεις που θέτει το ευρωπαϊκό πρόγραμμα Ορίζοντας 2020 στους ερευνητές, αλλά και τα βήματα που έχουν σημειωθεί στην Ελλάδα για τη μετάβαση σε ένα περιβάλλον Ανοικτής Πρόσβασης, τόσο σε επίπεδο πολιτικών όσο και σε επίπεδο υποδομών και παρεχόμενων υπηρεσιών. Η συμμετοχή ερευνητών από διαφορετικά επιστημονικά πεδία και με διαφορετικό βαθμό εξοικείωσης με την Ανοικτή Πρόσβαση αποτέλεσαν τη βάση για μια ιδιαίτερα γόνιμη συζήτηση, στο δεύτερο μέρος της εκδήλωσης, η οποία ανέδειξε ιδιαίτερα ενδιαφέροντα σημεία. Για παράδειγμα, το ζήτημα της ανοικτότητας των δεδομένων φαίνεται να αντιμετωπίζεται διαφορετικά μεταξύ βιολόγων οι οποίοι εμφανίζονται περισσότερο εξοικειωμένοι με τις σχετικές πρακτικές, έναντι των αρχαιολόγων οι οποίοι διατηρούν ακόμα επιφυλάξεις ή των κοινωνικών επιστημών οι οποίοι βασίζονται σε αρκετές περιπτώσεις σε δημόσια δεδομένα τα οποία είναι ήδη ανοικτά. Η ανάγκη εκπαίδευσης της ερευνητικής κοινότητας για τη σημασία των αποθετηρίων και η κατανόηση του κόστους του υφιστάμενου μοντέλου συνδρομών αναδείχθηκαν ως εξίσου σημαντικά στοιχεία για την ενίσχυση της Ανοικτής Πρόσβασης. Στο πλαίσιο αυτό, η αξιοποίηση από το διδακτικό προσωπικό περιοδικών ανοικτής πρόσβασης, καθώς και λοιπών υπηρεσιών μέσω των οποίων οι φοιτητές μπορούν να έχουν ανοικτή πρόσβαση σε υλικό, συνιστά σημαντικό στοιχείο για την υιοθέτηση του μοντέλου της Ανοικτής Πρόσβασης. Τέλος, η εξοικείωση των ερευνητών με ζητήματα όπως τα πνευματικά δικαιώματα και οι αδειοδοτήσεις εξακολουθούν να αποτελούν πρόκληση και ως εκ τούτου αναδεικνύουν την ανάγκη για ενίσχυση των δράσεων ενημέρωσής τους.
Δείτε το βίντεο και τις παρουσιάσεις του Σεμιναρίου: http://www.ekt.gr/el/events/program/20341
November 23, 2016
Η πρόσφατη έκθεση της Science Europe “Open Access Publishing Policies in Science Europe Member Organisations: Key Results from Science Europe and Global Research Council Surveys” παρουσιάζει τις προσπάθειες που έχουν γίνει από δημόσιους φορείς και χρηματοδότες έρευνας για την υιοθέτηση πολιτικών ανοικτής πρόσβασης στη βάση των αποτελεσμάτων των ερευνών που διεξήγαγε το 2012 και το 2014. Η έκθεση κάνει επίσης αναφορά στις προκλήσεις που αντιμετωπίζουν οι φορείς κατά τη διαδικασία μετάβασης σε καθεστώς πλήρους ανοικτής πρόσβασης στις δημοσιεύσεις έως το 2020, σε ευθυγράμμιση με τα συμπεράσματα του Συμβουλίου Υπουργών της ΕΕ (Μάιος 2016).
Όπως προκύπτει από την έκθεση, το σύνολο των οργανισμών που μετείχαν στην έρευνα έχουν υιοθετήσει πολιτικές ανοικτής πρόσβασης (υποχρεωτικές ή μη) ή βρίσκονται σε διαδικασία υιοθέτησης σχετικών πολιτικών. Μικρός αριθμός φορέων έδειξε αποκλειστική προτίμηση για τον πράσινο δρόμο, ενώ κανένας δεν είχε αποκλειστική προτίμηση στον χρυσό δρόμο. Τα αποθετήρια γίνονται αντιληπτά ως βασικά εργαλεία για τη διασφάλιση της ευρείας διάχυσης και της μακροχρόνιας διατήρησης των ερευνητικών αποτελεσμάτων. Τα τέλη δημοσίευσης θεωρούνται επιλέξιμα κόστη από τους χρηματοδότες έρευνας ή τμήμα του ερευνητικού προϋπολογισμού στην περίπτωση των φορέων έρευνας, ενώ σε ορισμένες περιπτώσεις οι τελευταίοι έχουν συνάψει συμφωνίες με εκδότες με στόχο τη μείωση του σχετικού κόστους.
Η αναθεώρηση των πολιτικών, αν και δεν είναι συχνή, σχετίζεται με την επέκταση της πολιτικής για την κάλυψη άλλων τύπων δημοσιεύσεων όπως οι μονογραφίες ή τη συμπερίληψη των επιστημονικών δεδομένων ή ως αποτέλεσμα της ανάγκης ευθυγράμμισης με τις ευρωπαϊκές και διεθνείς συστάσεις.
Η παρακολούθηση της εφαρμογής των πολιτικών εξακολουθεί να αποτελεί πρόκληση, ενώ η συνεργασία με τους εκδότες αναδεικνύεται ιδιαίτερα σημαντική. Την ίδια στιγμή, η έλλειψη επαρκούς ενημέρωσης αποτελεί εμπόδιο στην υιοθέτηση της ανοικτής πρόσβασης, στοιχείο που επιβεβαιώνει την ανάγκη λήψης μέτρων. Στο πλαίσιο αυτό, οι δράσεις για νέους ερευνητές είναι απαραίτητες για την αλλαγή του τρόπου με τον οποίο η ερευνητική κοινότητα προσεγγίζει την ανοικτή πρόσβαση.
Συνολικά, η μελέτη επιβεβαιώνει την ανάγκη συντονισμένης δράσης τόσο σε εθνικό όσο και σε διεθνές επίπεδο για την υιοθέτηση της ανοικτής πρόσβασης και τη μετάβαση στην «Ανοικτή Επιστήμη».
Η έκθεση είναι διαθέσιμη εδώ: http://scieur.org/oa-survey
November 14, 2016
Το Εθνικό Κέντρο Τεκμηρίωσης (ΕΚΤ) συμμετέχει και φέτος στη Διεθνή Εβδομάδα Ανοικτής Πρόσβασης (24-30 Οκτωβρίου 2016) διοργανώνοντας πολύπλευρες ενημερωτικές δράσεις που αφορούν την ακαδημαϊκή και ερευνητική κοινότητα της χώρας, καθώς και το ευρύτερα ενδιαφερόμενο κοινό. Με την ταυτόχρονη πραγματοποίηση συντονισμένων δράσεων για την Ανοικτή Πρόσβαση σε όλο τον κόσμο, στόχος της Εβδομάδας είναι η ευρεία ενημέρωση και συμμετοχή της ερευνητικής και της ακαδημαϊκής κοινότητας στις διαδικασίες Ανοικτής Πρόσβασης, στις δημοσιεύσεις και τα επιστημονικά δεδομένα της δημόσιας χρηματοδοτούμενης έρευνας.
Το ΕΚΤ, με ενεργό ρόλο στην προώθηση των πολιτικών και των υποδομών Aνοικτής Πρόσβασης στην Ελλάδα και την Ευρώπη, επικεντρώνει τις δράσεις της φετινής διοργάνωσης στο μέλλον της έρευνας στην Ελλάδα, δηλαδή στους νέους ερευνητές, πραγματοποιώντας τρεις (3) στοχευμένες δράσεις που τους αφορούν.
Κεντρική εκδήλωση των δράσεων του ΕΚΤ για την Εβδομάδα Ανοικτής Πρόσβασης 2016 που έχει θέμα “Open in Action”, είναι το Σεμινάριο “Η Ανοικτή Πρόσβαση στην υπηρεσία των νέων ερευνητών” το οποίο θα διεξαχθεί την Τρίτη 25 Οκτωβρίου (09.00-14.00) στο Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών.
Το σεμινάριο θα πλαισιώσει η δράση “Μάθε, Άκου, Ρώτα” που απευθύνεται στο ευρύτερο κοινό και η οποία θα διεξαχθεί από 24 έως 27 Οκτωβρίου (με ελεύθερη είσοδο) στη Βιβλιοθήκη Eπιστήμης, Τεχνολογίας, Πολιτισμού του Εθνικού Κέντρου Τεκμηρίωσης στο ΕΙΕ.
Τέλος, σε συνεργασία με το Πανεπιστήμιο του Minho και με εισηγητή τον Pedro Principe, το ΕΚΤ, την Τετάρτη 26 Οκτωβρίου (14.00-15.00), διοργανώνει webinar για τη διαλειτουργικότητα των ιδρυματικών αποθετηρίων της Ελλάδας και της Κύπρου με το αποθετήριο του OpenAIRE.
Περισσότερες πληροφορίες για το πρόγραμμα και την εγγραφή σας στις εκδηλώσεις στο site του ΕΚΤ
October 5, 2016
Η Ανοικτή Πρόσβαση στα επιστημονικά δεδομένα αναφέρεται στο δικαίωμα πρόσβασης και επανάχρησης των δεδομένων αυτών. Τα οφέλη σχετίζονται με τη βελτίωση της ποιότητας των επιστημονικών αποτελεσμάτων, την αποφυγή επικαλύψεων και την ενίσχυση της οικονομικής ανάπτυξης, μέσω της ανοικτής καινοτομίας.
Στο πλαίσιο του Ορίζοντα 2020, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή υλοποιεί πιλοτική δράση για την Ανοικτή Πρόσβαση στα επιστημονικά δεδομένα με στόχο τη βελτίωση της πρόσβασης και της επανάχρησης των δεδομένων που προκύπτουν από έργα του Ορίζοντα 2020 (οι σχετικές διατάξεις βρίσκονται στο άρθρο 29.3 της συμφωνίας επιχορήγησης). Η πιλοτική δράση λαμβάνει υπόψη την ανάγκη εξεύρεσης ισορροπίας μεταξύ της παροχής Ανοικτής Πρόσβασης και της προστασίας της επιστημονικής πληροφορίας, των προσωπικών δεδομένων, καθώς και της διαχείρισης και μακροχρόνιας διατήρησης των δεδομένων. Η δράση αφορά πρωτίστως τα δεδομένα που υποστηρίζουν τις ερευνητικές δημοσιεύσεις. Ανοικτή πρόσβαση μπορεί ωστόσο να δοθεί και σε άλλα δεδομένα, όπως αυτό περιγράφεται στο σχέδιο διαχείρισης δεδομένων. Τα κόστη που σχετίζονται με τη διαχείριση των δεδομένων είναι επιλέξιμα. Η συμμετοχή στη δράση δεν αποτελεί κριτήριο αξιολόγησης.
Βάσει των στοιχείων της Ευρωπαϊκής Επιτροπής (αφορούν την περίοδο μέχρι τον Ιούλιο 2015), 64,5% των έργων στους κύριους τομείς της πιλοτικής δράσης συμμετείχαν σε αυτήν (μέγεθος δείγματος: 431 συμφωνίες επιχορήγησης), ενώ η ρήτρα εξαίρεσης (opt-out) ενεργοποιήθηκε στο 34.6% των συμφωνιών. Κατά τη φάση υποβολής, οι συνηθέστεροι λόγοι εξαίρεσης (μέγεθος δείγματος 1.382 προτάσεις) ήταν τα πνευματικά δικαιώματα (37%), η μη παραγωγή δεδομένων (18%), η προστασίας των δεδομένων (18%).
Παράλληλα, μεταξύ των τομέων που δεν καλύπτονται από την πιλοτική δράση (και επομένως δεν έχουν υποχρέωση παροχής Ανοικτής Πρόσβασης στα επιστημονικά δεδομένα) 11,9% των έργων επέλεξε τη συμμετοχή στη δράση (μέγεθος δείγματος 3268 συμφωνίες επιχορήγησης). Μεταξύ των τομέων αυτών (και σε επίπεδο απόλυτων αριθμών) η δράση Marie Skłodowska-Curie Individual Fellowships αναδεικνύεται ως αυτή με την υψηλότερη συμμετοχή (323 έργα σε σύνολο 1.302 χρηματοδοτούμενων έργων, το οποίο μεταφράζεται σε ποσοστό συμμετοχής 25%).
Περισσότερες πληροφορίες: https://data.europa.eu/euodp/data/dataset/open-research-data-the-uptake-of-the-pilot-in-the-first-calls-of-horizon-2020
July 12, 2016
Η Φινλανδία καθίσταται, μέσω της απόφασης του Υπουργείου Παιδείας και Πολιτισμού και της πρωτοβουλίας για την Ανοικτή Επιστήμη και την Έρευνα, η πρώτη χώρα που δίνει στη δημοσιότητα αναλυτικά στοιχεία για το κόστος των συνδρομών σε επιστημονικά περιοδικά και εκδότες από τους φορείς έρευνας της χώρας (63 φορείς) για τα έτη 2010-2015. Ανάλογα στοιχεία έχουν δοθεί στη δημοσιότητα παλαιότερα και από άλλες χώρες, όπως το Ηνωμένο Βασίλειο και οι ΗΠΑ, χωρίς ωστόσο να αφορούν το σύνολο των συνδρομών ή των φορέων έρευνας των χωρών αυτών.
Βάσει των στοιχείων, το κόστος των συνδρομών στη Φιλανδία μεταξύ 2010-2015 ήταν 131,1 εκατ. ευρώ (22 εκατ. ευρώ το μέσο ετήσιο κόστος κατά τη διάρκεια της ίδιας περιόδου). Στο ποσό αυτό δεν περιλαμβάνεται το κόστος δημοσίευσης σε περιοδικά Ανοικτής Πρόσβασης (APCs). Το συνολικό ποσό είναι σημαντικά χαμηλότερο από αυτό χωρών όπως η Αυστρία (με μέσο ετήσιο κόστος 70 εκατ. ευρώ) ή η Νέα Ζηλανδία (μέσο ετήσιο κόστος 31 εκατ. ευρώ), λαμβάνοντας, ωστόσο, υπόψη ότι η διαφορά αυτή πιθανότατα να οφείλεται στο ότι τα στοιχεία μεταξύ χωρών δεν είναι απολύτως συγκρίσιμα.
Τα στοιχεία αφορούν 244 εκδότες, βάσει των οποίων άνω του 1/3 του συνολικού κόστους είναι συνδρομές στον Elsevier, ο οποίος έχει επικριθεί έντονα για το σημαντικό περιθώριο κέρδους του. Αναφορικά με την κατανομή του κόστους μεταξύ των φορέων, στα πανεπιστήμια αντιστοιχεί το 79% του συνολικού κόστους, με το πανεπιστήμιο του Ελσίνκι να έχει το υψηλότερο (24,4 εκατ. ευρώ κατά την υπό εξέταση περίοδο).
Η απόφαση δημοσίευσης των στοιχείων για τις συνδρομές είναι ιδιαίτερης σημασίας, καθώς η περιορισμένη πρόσβαση στο κόστος των συνδρομών είναι δυνατό να επηρεάσει τη διαμόρφωση των συμφωνιών μεταξύ εκδοτών και πανεπιστημίων σε μια περίοδο κατά την οποία οι βιβλιοθήκες δυσκολεύονται να αντιμετωπίσουν την αύξηση του κόστους των συνδρομών. Παράλληλα, η καλύτερη πληροφόρηση αναμένεται να διευκολύνει τη διαδικασία μετάβασης στο μοντέλο της Ανοικτής Πρόσβασης: βάσει εκτίμησης, η δημοσίευση του συνόλου των άρθρων με Ανοικτή Πρόσβαση (το 2014 το 18% των άρθρων στα φινλανδικά πανεπιστήμια δημοσιεύονταν με Ανοικτή Πρόσβαση) θα κόστιζε 17 εκατ. ευρώ, ποσό χαμηλότερο από το υφιστάμενο κόστος συνδρομών (22 εκατ. ευρώ).
Περισσότερες πληροφορίες: http://bit.ly/1ULH1Fh
June 27, 2016
Το Συμβούλιο Ανταγωνιστικότητας της ΕΕ (COMPET), αναγνωρίζοντας την αλλαγή που επιφέρει το παράδειγμα της Ανοικτής Επιστήμης στον τρόπο διεξαγωγής και οργάνωσης της έρευνας, έλαβε μια σειρά από αποφάσεις-ορόσημο.
Τα Συμπεράσματα της 27ης Μαΐου 2016 θέτουν το πλαίσιο δράσης σε σχέση με τις τρεις προτεραιότητες της Ολλανδικής Προεδρίας στους τομείς της έρευνας και της καινοτομίας: ενίσχυση του αντίκτυπου των επενδύσεων σε έρευνα και καινοτομία μέσω της πρόσβασης στη γνώση (Ανοικτή Επιστήμη), βελτίωση του πλαισίου (κανονισμοί ευνοϊκοί για την έρευνα και την καινοτομία), επενδύσεις σε έρευνα και καινοτομία ως βασικό στοιχείο για την ανάπτυξη, τη δημιουργία θέσεων εργασίας και την αντιμετώπιση των κοινωνικών προκλήσεων (Προγράμματα-Πλαίσιο).
Το Συμβούλιο αποφάσισε ειδικότερα ομόφωνα την παροχή άμεσης Ανοικτής Πρόσβασης στις δημοσιεύσεις οι οποίες απορρέουν από δημόσια χρηματοδοτούμενη έρευνα έως το 2020. Για την επίτευξη του σκοπού αυτού, το Συμβούλιο αναγνωρίζει την ανάγκη άρσης των νομικών, οικονομικών και λοιπών εμποδίων, ενώ καλεί την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, τα κράτη μέλη και τους λοιπούς φορείς να αναλάβουν καταλυτικό ρόλο στη διαδικασία μετάβασης.
Το Συμβούλιο αναγνώρισε επίσης τη σημασία επανάχρησης των επιστημονικών δεδομένων. Η Ανοικτή Πρόσβαση στα επιστημονικά δεδομένα θα αποτελεί πλέον τον κανόνα στο πλαίσιο του Ορίζοντα 2020, δίνοντας ωστόσο τη δυνατότητα εξαίρεσης στις περιπτώσεις που αυτό δεν είναι δυνατό για λόγους –μεταξύ άλλων- προστασίας προσωπικών δεδομένων ή ασφάλειας. Η βασική αρχή για τη βέλτιστη επανάχρηση των δεδομένων είναι “as open as possible, as closed as necessary”.
Η Ευρωπαϊκή Ατζέντα για την Ανοικτή Επιστήμη αναμένεται να ενισχυθεί μέσω της Ευρωπαϊκής Πλατφόρμας Πολιτικής για την Ανοικτή Επιστήμη η οποία έχει ως στόχο την υποστήριξη της περαιτέρω ανάπτυξης της Ευρωπαϊκής Πολιτικής για την Ανοικτή Επιστήμη και την ενίσχυση της υιοθέτησης καλών πρακτικών σε θέματα όπως η βέλτιστη επανάχρηση των δεδομένων, τα εναλλακτικά μοντέλα εκδόσεων Ανοικτής Πρόσβασης και διαχείρισης των δεδομένων κτλ. Παράλληλα, το Συμβούλιο καλεί τόσο την Πλατφόρμα όσο και τα ίδια τα κράτη μέλη και τους λοιπούς φορείς να συμβάλουν στην αλλαγή του τρόπου διεξαγωγής της έρευνας μέσω –μεταξύ άλλων- δράσεων κατάρτισης και ευαισθητοποίησης.
Παρά την απουσία συγκεκριμένων στόχων για την αποδεκτή διάρκεια της περιόδου εμπάργκο, στοιχείο που επισημάνθηκε από σειρά φορέων, ο στόχος του Συμβουλίου χαρακτηρίζεται συνολικά ως ιδιαίτερα φιλόδοξος, αλλά την ίδια στιγμή επιτεύξιμος.
Περισσότερες πληροφορίες: http://data.consilium.europa.eu/doc/document/ST-9526-2016-INIT/en/pdf
June 3, 2016
Με μεγάλη επιτυχία πραγματοποιήθηκε στο Άμστερνταμ στις 17 και 18 Μαΐου το τελικό συνέδριο του ευρωπαϊκού έργου PASTEUR4OA (Open Access Policy Alignment Strategies for European Union Research), συντονιστής του οποίου είναι το ΕΚΤ. Το συνέδριο αποτέλεσε μια από τις επίσημες εκδηλώσεις της Ολλανδικής προεδρίας προσελκύοντας πάνω από 150 συμμετέχοντες από φορείς και χρηματοδότες έρευνας, εκδότες και διαμορφωτές πολιτικής από σημαντικό αριθμό κρατών της Ευρώπης. Η Ανοικτή Πρόσβαση αποτελεί άλλωστε μια από τις βασικές προτεραιότητες της Ολλανδικής Προεδρίας.
Το PASTEUR4OA υποστηρίζει την ανάπτυξη και την ενίσχυση των πολιτικών Ανοικτής Πρόσβασης οι οποίες ευθυγραμμίζονται με τη Σύσταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής του 2012 για την πρόσβαση και τη διατήρηση της επιστημονικής πληροφορίας και το πλαίσιο του Ορίζοντα 2020 για την παροχή Ανοικτής Πρόσβασης σε επιστημονικές δημοσιεύσεις και δεδομένα. Η επίτευξη του στόχου αυτού επιδιώκεται μέσω σειράς δράσεων που περιλαμβάνουν τη δημιουργία δικτύου εθνικών εμπειρογνωμόνων, την ανάπτυξη εθνικών προγραμμάτων δράσης με τους διαμορφωτές πολιτικής, την ανταλλαγή πληροφοριών και καλών πρακτικών μέσω της διοργάνωσης εκδηλώσεων όπως τα περιφερειακά σεμινάρια και η πανευρωπαϊκή συνάντηση των εμπειρογνωμόνων, καθώς και την ανάπτυξη υποστηρικτικού υλικού βάσει των αναγκών των φορέων.
Το τελικό συνέδριο παρείχε τη δυνατότητα παρουσίασης των εξελίξεων που έχουν πραγματοποιηθεί σε σειρά κρατών, με την υποστήριξη του έργου, για την ενίσχυση και ευθυγράμμιση των πολιτικών Ανοικτής Πρόσβασης με το ευρωπαϊκό πλαίσιο, την ανταλλαγή απόψεων και τη συζήτηση μεταξύ των βασικών συμμετεχόντων στη διαδικασία, καθώς και τη διερεύνηση των θεμάτων που θα απασχολήσουν στο μέλλον τη συζήτηση για την Ανοικτή Πρόσβαση.
Η υιοθέτηση πολιτικών Ανοικτής Πρόσβασης αποτελεί –όπως τονίστηκε από τους συμμετέχοντες- νευραλγικό στοιχείο για τη μετάβαση στο νέο παράδειγμα της Ανοικτής Επιστήμης. Η παρουσίαση των στρατηγικών που ακολουθήθηκαν από διαφορετικές χώρες, ανέδειξε την ποικιλία των προσεγγίσεων, καθώς και τη σημασία υιοθέτησης μιας προσέγγισης η οποία ενθαρρύνει και επιδιώκει τη συμμετοχή του συνόλου των φορέων και η οποία περιλαμβάνει συγκεκριμένους στόχους. Μέσω των παρουσιάσεων αναδείχθηκε επίσης η σημασία διατύπωσης των σχετικών πολιτικών με σαφή τρόπο. Ταυτόχρονα, επισημάνθηκε ότι η εφαρμογή των πολιτικών συνιστά εξίσου σημαντικό στοιχείο με την υιοθέτησή τους. Η επιτυχής εφαρμογή διασφαλίζεται μέσω της υιοθέτησης ροών εργασίας, τη διασφάλιση των απαιτούμενων πόρων, την παροχή κινήτρων καθώς και την οργάνωση προγραμμάτων κατάρτισης και ενημέρωσης. Η υιοθέτηση μηχανισμών παρακολούθησης της εφαρμογής των πολιτικών συνιστά στοιχείο το οποίο συζητήθηκε εκτενώς, καθώς διασφαλίζει την επιτυχή εφαρμογή.
Η υποστήριξη που παρείχε το PASTEUR4OA κατέστη δυνατή μέσω της δημιουργίας ενός ευρωπαϊκού δικτύου εμπειρογνωμόνων (του λεγόμενου Knowledge Net) οι οποίοι –σε συνεργασία με το έργο- διαμόρφωσαν εθνικά προγράμματα δράσης, λαμβάνοντας υπόψη τις ανάγκες κάθε χώρας. Το υποστηρικτικό υλικό που παράχθηκε στο πλαίσιο του έργου αποτέλεσε ένα πρόσθετο σημαντικό εργαλείο. Όπως ανακοινώθηκε στο συνέδριο, το δίκτυο των εμπειρογνωμόνων θα συνεχίσει να υποστηρίζει τη διαμόρφωση πολιτικών σε εθνικό επίπεδο μετά τη λήξη του PASTEUR4OA μέσω της ένταξης των σχετικών δράσεων του στο πλαίσιο του έργου OpenAIRE.
Περισσότερες πληροφορίες για το PASTEUR4OA: http://pasteur4oa.eu/
Περισσότερες πληροφορίες για το Συνέδριο: http://pasteur4oa.eu/final-conference#.V0WFefmLSUk
Το video του Συνεδρίου είναι διαθέσιμο εδώ: https://vimeo.com/168310179
May 27, 2016
Εγκρίθηκε στις 25 Φεβρουαρίου 2016, από το Υπουργικό Συμβούλιο της Κυπριακής Δημοκρατίας, η Κυπριακή Εθνική Πολιτική Ανοικτής Πρόσβασης.
Η πολιτική είναι αποτέλεσμα συνεργασίας των εμπλεκόμενων τοπικών φορέων με τους συντονιστές του έργου PASTEUR4OA και του Εθνικού Γραφείου Ανοικτής Πρόσβασης του Ευρωπαϊκού προγράμματος OpenAIRE2020 (Βιβλιοθήκη Πανεπιστημίου Κύπρου) στην Κύπρο.
Η διαμόρφωση του κειμένου πραγματοποιήθηκε στο πλαίσιο των συναντήσεων της Κυπριακής Ομάδας εργασίας για την Ανοικτή Πρόσβαση, ενώ το τελικό κείμενο έτυχε επεξεργασίας από τη Γενική Διεύθυνση Ευρωπαϊκών Προγραμμάτων Συντονισμού και Ανάπτυξης, το Ίδρυμα Προώθησης Έρευνας και τη Βιβλιοθήκη Πανεπιστημίου Κύπρου. Ακολούθως, το κείμενο προωθήθηκε για δημόσια διαβούλευση σε σχετικούς φορείς και ινστιτούτα έρευνας καθώς και στα ακαδημαϊκά ιδρύματα της χώρας.
Το κείμενο αποτελείται από επτά παραγράφους, στις οποίες αναλύονται το πλαίσιο κάτω από το οποίο προωθείται η συγκεκριμένη εθνική πολιτική και παρουσιάζονται επεξηγηματικοί ορισμοί, το όραμα, οι στόχοι και τα οφέλη της εφαρμογής της Ανοικτής Πρόσβασης στις ερευνητικές δημοσιεύσεις, οι πρόνοιες εφαρμογής της, τα εργαλεία υλοποίησης της ενώ γίνεται τέλος αναφορά στους τρόπους υποστήριξης, προώθησης και παρακολούθησής της.
Το κείμενο της Κυπριακής πολιτικής είναι διαθέσιμο κάτω από το σύνδεσμο που αφορά την Εθνική Στρατηγική Έρευνας και Καινοτομίας.
Η εφαρμογή της αναμένεται να ενδυναμώσει την προσπάθεια για διάχυση και αξιοποίηση της πληροφόρησης που παράγεται μέσα από τα εθνικά χρηματοδοτούμενα προγράμματα, ευθυγραμμίζοντας τις τοπικές προσπάθειες με τις Ευρωπαϊκές σχετικές αρχές και πολιτικές.
Το παραπάνω blogpost είναι της Σύλβιας Κουκουνίδου, Coordinator of Digital and Archives Office, Library-University of Cyprus, OpenAire 2020 NOAD
May 4, 2016
Η Ολλανδική Προεδρία σε συνέχεια του Συνεδρίου που πραγματοποιήθηκε στο Άμστερνταμ με τίτλο «Ανοικτή Επιστήμη: Από το Όραμα στη Δράση» στις 4 και 5 Απριλίου 2016 καλεί σε δράση για την επίτευξη δυο σημαντικών πανευρωπαϊκών στόχων έως το 2020: την παροχή Ανοικτής Πρόσβασης στο σύνολο των επιστημονικών δημοσιεύσεων και την υιοθέτηση μιας ριζικά νέας προσέγγισης για τη βέλτιστη επανάχρηση των επιστημονικών δεδομένων. Η επίτευξη των στόχων αυτών απαιτεί νέα συστήματα αξιολόγησης, καθώς και την ευθυγράμμιση των πολιτικών και την ανταλλαγή καλών πρακτικών. Σε σχέση ειδικότερα με το τελευταίο, η Προεδρία επισημαίνει ότι η ευθυγράμμιση των πολιτικών θα ενισχύσει τη συγκρισιμότητα επιτρέποντας την ανάληψη κοινών και συντονισμένων δράσεων.
Η πρόσκληση περιλαμβάνει δώδεκα επιμέρους δράσεις οι οποίες συμβάλλουν στη μετάβαση στην Ανοικτή Επιστήμη. Οι δράσεις αυτές αναπτύσσονται στο πλαίσιο πέντε οριζόντιων θεματικών οι οποίες βασίζονται στη δομή της Ευρωπαϊκής Ατζέντας για την Ανοικτή Επιστήμη και αναμένεται να συμβάλουν στην ταχεία εκκίνηση της Πλατφόρμας Πολιτικής για την Ανοικτή Επιστήμη. Οι θεματικές αφορούν ειδικότερα: την άρση των εμποδίων για την Ανοικτή Επιστήμη, την ανάπτυξη ερευνητικών υποδομών, την ενίσχυση και δημιουργία κινήτρων για την Ανοικτή Επιστήμη, την ενσωμάτωση και περαιτέρω προώθηση των πολιτικών για την Ανοικτή Επιστήμη, την ενίσχυση και ενσωμάτωση της Ανοικτής Επιστήμης στην επιστήμη και την κοινωνία. Οι δράσεις περιλαμβάνουν συγκεκριμένες ενέργειες τις οποίες μπορούν να υλοποιήσουν άμεσα τα κράτη μέλη, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και οι λοιποί φορείς.
Περισσότερες πληροφορίες: http://english.eu2016.nl/documents/reports/2016/04/04/amsterdam-call-for-action-on-open-science
April 22, 2016
Next page
Previous page
