Αξιοποιώντας το ψηφιακό πολιτιστικό περιεχόμενο στην έρευνα: Η περίπτωση του Europeana Research
June 2, 2015
Το Europeana Research είναι μία πρωτοβουλία της Europeana που στοχεύει στη βέλτιστη αξιοποίηση του ευρωπαϊκού πολιτιστικού αποθέματος στην επιστημονική έρευνα. Στη συνέντευξη που ακολουθεί ο Alastair Dunning, υπεύθυνος ανάπτυξης της υπηρεσίας, μας μιλά για τους στόχους του Europeana Research, το πώς εντάσσεται η υπηρεσία στο ευρύτερο οικοσύστημα υπηρεσιών της Europeana καθώς και για τα οφέλη που προκύπτουν για τους ερευνητές.
Τι είναι το Europeana Research και πως συνδέεται με τη Europeana;
Το Europeana Research είναι η πρωτοβουλία της Europeana που αφορά το άνοιγμα των πολιτιστικών δεδομένων και του περιεχομένου με στόχο την επανάχρησή τους για την υποστήριξη της ψηφιακής έρευνας και της ακαδημαϊκής επικοινωνίας, ιδίως στις ανθρωπιστικές και κοινωνικές επιστήμες. Το πολιτιστικό περιεχόμενο και τα δεδομένα είναι ιδιαίτερα χρήσιμα για περαιτέρω χρήση σε κλάδους όπως οι δημιουργικές βιομηχανίες, ο τουρισμός και η εκπαίδευση. Κάθε κλάδος, όμως, έχει τις δικές του ανάγκες σε σχέση με το πώς διατίθεται το περιεχόμενο αυτό, γι’αυτό και η Europeana το τελευταίο διάστημα διερευνά τη στοχευμένη διάθεση του ψηφιακού πολιτιστικού αποθέματος στους κλάδους αυτούς, με τρόπους σύμφωνους με τις δικές τους απαιτήσεις και πρακτικές. Όπως το Europeana Labs είναι μία υπηρεσία που αναπτύσσει για την περαιτέρω αξιοποίηση του πολιτιστικού περιεχομένου από τις δημιουργικές βιομηχανίες, έτσι και το Europeana Research στόχο έχει να διαθέσει το πολιτιστικό περιεχόμενο με τρόπο που να ανταποκρίνεται στις ανάγκες των χρηστών-ερευνητών.
Τι είδους υλικό χρησιμοποιεί το Europeana Research;
Το Europeana Research αξιοποιεί τα μεταδεδομένα που δίνουν ήδη οι πολιτιστικοί φορείς στη Europeana και το οποίο αφορά το πρωτογενές πολιτιστικό υλικό που μπορεί να χρησιμοποιηθεί στην έρευνα, όπως βιβλία, χειρόγραφα, πίνακες, οπτικοακουστικό και αρχειακό υλικό. Δεν αφορά, δηλαδή, δευτερογενές ερευνητικό υλικό όπως επιστημονικά άρθρα, μονογραφίες, ανακοινώσεις συνεδρίων. Αυτή είναι και μία σημαντική διαφορά με άλλες πλατφόρμες όπως το OpenAire που εστιάζουν στη συσσώρευση και αξιοποίηση καθαρά ερευνητικού περιεχομένου. Επίσης, η Europeana σταδιακά μετατρέπεται από μία πύλη συσσώρευσης μεταδεδομένων σε μία πλατφόρμα στην οποία θα μπορεί να διατίθεται και ψηφιακό περιεχόμενο σε μία υποδομή στο Νέφος, με διαβαθμισμένη πρόσβαση για διαφορετικές χρήσεις, οπότε, εκτός από μεταδεδομένα θα διατίθεται για έρευνα και το ίδιο το ψηφιακό περιεχόμενο.
Με ποιο τρόπο επιχειρεί το Europeana Research να καταστήσει το πολιτιστικό περιεχόμενο χρήσιμο για τους ερευνητές;
Κεντρικό εργαλείο στην αξιοποίηση των πολιτιστικών δεδομένων και του ψηφιακού περιεχομένου στην έρευνα είναι η δημιουργία APIs (application programming interface) τα οποίο θα επιτρέπουν να υλοποιούνται υπηρεσίες και ερευνητικά εργαλεία από τρίτους φορείς, και τα οποία θα απευθύνονται σε ερευνητές. Επίσης, το Europeana Research διερευνά τους κατάλληλους τρόπους με τους οποίους επιμέρους πεδία μεταδεδομένων ή και τα πλήρη κείμενα σε επεξεργάσιμη μορφή θα μπορούν να διατίθενται για την έρευνα. Τα νέα ψηφιακά εργαλεία επεξεργασίας μαζικών δεδομένων ανοίγουν νέες δυνατότητες για τους ερευνητές, και το Europeana Research επιθυμεί να διαθέσει το περιεχόμενο και τα δεδομένα με τρόπο που να διευκολύνεται η ψηφιακή έρευνα στις ανθρωπιστικές επιστήμες.
Πώς επωφελούνται οι ερευνητές από το Europeana Research;
Μόλις ολοκληρώθηκε ένα σημαντικό ευρωπαϊκό έργο, το Europeana Newspapers, μέσω του οποίου ψηφιοποιήθηκαν 11 εκατ. σελίδες ιστορικών εφημερίδων και παρήχθησαν 3,5 εκατ. εγγραφές μεταδεδομένων. Το υλικό αυτό αποτελεί ένα θησαυρό πληροφορίας για μελέτη σε ένα τεράστιο εύρος ζητημάτων- από την εξέλιξη της εικονογράφησης στο πέρασμα του χρόνου, στο πώς παρουσιάζονται οι μουσικοσυνθέτες ή οι περιπτώσεις κακοποίησης παιδιών το 19ο αιώνα. Η έρευνα πλέον αξιοποιεί σύγχρονα εργαλεία χειρισμού του υλικού που επιτρέπουν την εξόρυξη δεδομένων και την οπτικοποίηση αποτελεσμάτων, ανάμεσα στα άλλα. Το Europeana Research θα φροντίζει να καθίσταται ολοένα και περισσότερο περιεχόμενο και δεδομένα διαθέσιμα με τρόπο ώστε να μπορούν να υλοποιούνται τέτοια στοχευμένα εργαλεία για τους ερευνητές. Είναι ήδη υπό κατασκευή ένα API το οποίο θα δώσει τη δυνατότητα ο πλούτος αυτός των ιστορικών εφημερίδων να αξιοποιηθεί με διαφορετικούς τρόπους στην έρευνα.
Πώς εντοπίζετε τέτοιο περιεχόμενο;
Για την ώρα δουλεύουμε με το υπάρχον περιεχόμενο και τους φορείς-παρόχους της Europeana αλλά σχεδιάζουμε και μία νέα στρατηγική περιεχομένου που θα βασίζεται στον εντοπισμό και την αξιοποίηση πρωτογενούς περιεχομένου που είναι ιδιαίτερα χρήσιμο για επιμέρους επιστημονικούς κλάδους.
Ποια είναι τα περαιτέρω σχέδια της ανάπτυξης της υπηρεσίας;
Ενδιαφερόμαστε ιδίως για την προώθηση της χρήσης του περιεχομένου του Europeana Research από φοιτητές και νέους ερευνητές. Όπως προανέφερα, εγείρονται νέες δυνατότητες με τη χρήση σύγχρονων ψηφιακών εργαλείων που επιτρέπουν τη μαζική επεξεργασία μεγάλων συνόλων δεδομένων και τη διασύνδεση διαφορετικών πηγών, ενώ χρειάζεται η διάθεση του περιεχομένου με τη συνοδεία πλούσιων και ποιοτικών μεταδεδομένων, σε μηχαναγνώσιμη μορφή, με ανοικτούς μορφότυπους και κατάλληλες άδειες που θα επιτρέπουν τη χρήση για την έρευνα. Αυτά είναι τα ζητήματα που θα διερευνήσει το Europeana Research στη συνέχεια.
Αναφορικά με το έργο Europeana Newspapers
Filed under: Uncategorized
