Written by:
OA@ekt
Το Εθνικό Κέντρο Τεκμηρίωσης (ΕΚΤ) συμμετέχει και φέτος στη Διεθνή Εβδομάδα Ανοικτής Πρόσβασης (24-30 Οκτωβρίου 2016) διοργανώνοντας πολύπλευρες ενημερωτικές δράσεις που αφορούν την ακαδημαϊκή και ερευνητική κοινότητα της χώρας, καθώς και το ευρύτερα ενδιαφερόμενο κοινό. Με την ταυτόχρονη πραγματοποίηση συντονισμένων δράσεων για την Ανοικτή Πρόσβαση σε όλο τον κόσμο, στόχος της Εβδομάδας είναι η ευρεία ενημέρωση και συμμετοχή της ερευνητικής και της ακαδημαϊκής κοινότητας στις διαδικασίες Ανοικτής Πρόσβασης, στις δημοσιεύσεις και τα επιστημονικά δεδομένα της δημόσιας χρηματοδοτούμενης έρευνας.
Το ΕΚΤ, με ενεργό ρόλο στην προώθηση των πολιτικών και των υποδομών Aνοικτής Πρόσβασης στην Ελλάδα και την Ευρώπη, επικεντρώνει τις δράσεις της φετινής διοργάνωσης στο μέλλον της έρευνας στην Ελλάδα, δηλαδή στους νέους ερευνητές, πραγματοποιώντας τρεις (3) στοχευμένες δράσεις που τους αφορούν.
Κεντρική εκδήλωση των δράσεων του ΕΚΤ για την Εβδομάδα Ανοικτής Πρόσβασης 2016 που έχει θέμα “Open in Action”, είναι το Σεμινάριο “Η Ανοικτή Πρόσβαση στην υπηρεσία των νέων ερευνητών” το οποίο θα διεξαχθεί την Τρίτη 25 Οκτωβρίου (09.00-14.00) στο Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών.
Το σεμινάριο θα πλαισιώσει η δράση “Μάθε, Άκου, Ρώτα” που απευθύνεται στο ευρύτερο κοινό και η οποία θα διεξαχθεί από 24 έως 27 Οκτωβρίου (με ελεύθερη είσοδο) στη Βιβλιοθήκη Eπιστήμης, Τεχνολογίας, Πολιτισμού του Εθνικού Κέντρου Τεκμηρίωσης στο ΕΙΕ.
Τέλος, σε συνεργασία με το Πανεπιστήμιο του Minho και με εισηγητή τον Pedro Principe, το ΕΚΤ, την Τετάρτη 26 Οκτωβρίου (14.00-15.00), διοργανώνει webinar για τη διαλειτουργικότητα των ιδρυματικών αποθετηρίων της Ελλάδας και της Κύπρου με το αποθετήριο του OpenAIRE.
Περισσότερες πληροφορίες για το πρόγραμμα και την εγγραφή σας στις εκδηλώσεις στο site του ΕΚΤ
October 5, 2016
Written by:
mangelaki
Η Ανοικτή Πρόσβαση στα επιστημονικά δεδομένα αναφέρεται στο δικαίωμα πρόσβασης και επανάχρησης των δεδομένων αυτών. Τα οφέλη σχετίζονται με τη βελτίωση της ποιότητας των επιστημονικών αποτελεσμάτων, την αποφυγή επικαλύψεων και την ενίσχυση της οικονομικής ανάπτυξης, μέσω της ανοικτής καινοτομίας.
Στο πλαίσιο του Ορίζοντα 2020, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή υλοποιεί πιλοτική δράση για την Ανοικτή Πρόσβαση στα επιστημονικά δεδομένα με στόχο τη βελτίωση της πρόσβασης και της επανάχρησης των δεδομένων που προκύπτουν από έργα του Ορίζοντα 2020 (οι σχετικές διατάξεις βρίσκονται στο άρθρο 29.3 της συμφωνίας επιχορήγησης). Η πιλοτική δράση λαμβάνει υπόψη την ανάγκη εξεύρεσης ισορροπίας μεταξύ της παροχής Ανοικτής Πρόσβασης και της προστασίας της επιστημονικής πληροφορίας, των προσωπικών δεδομένων, καθώς και της διαχείρισης και μακροχρόνιας διατήρησης των δεδομένων. Η δράση αφορά πρωτίστως τα δεδομένα που υποστηρίζουν τις ερευνητικές δημοσιεύσεις. Ανοικτή πρόσβαση μπορεί ωστόσο να δοθεί και σε άλλα δεδομένα, όπως αυτό περιγράφεται στο σχέδιο διαχείρισης δεδομένων. Τα κόστη που σχετίζονται με τη διαχείριση των δεδομένων είναι επιλέξιμα. Η συμμετοχή στη δράση δεν αποτελεί κριτήριο αξιολόγησης.
Βάσει των στοιχείων της Ευρωπαϊκής Επιτροπής (αφορούν την περίοδο μέχρι τον Ιούλιο 2015), 64,5% των έργων στους κύριους τομείς της πιλοτικής δράσης συμμετείχαν σε αυτήν (μέγεθος δείγματος: 431 συμφωνίες επιχορήγησης), ενώ η ρήτρα εξαίρεσης (opt-out) ενεργοποιήθηκε στο 34.6% των συμφωνιών. Κατά τη φάση υποβολής, οι συνηθέστεροι λόγοι εξαίρεσης (μέγεθος δείγματος 1.382 προτάσεις) ήταν τα πνευματικά δικαιώματα (37%), η μη παραγωγή δεδομένων (18%), η προστασίας των δεδομένων (18%).
Παράλληλα, μεταξύ των τομέων που δεν καλύπτονται από την πιλοτική δράση (και επομένως δεν έχουν υποχρέωση παροχής Ανοικτής Πρόσβασης στα επιστημονικά δεδομένα) 11,9% των έργων επέλεξε τη συμμετοχή στη δράση (μέγεθος δείγματος 3268 συμφωνίες επιχορήγησης). Μεταξύ των τομέων αυτών (και σε επίπεδο απόλυτων αριθμών) η δράση Marie Skłodowska-Curie Individual Fellowships αναδεικνύεται ως αυτή με την υψηλότερη συμμετοχή (323 έργα σε σύνολο 1.302 χρηματοδοτούμενων έργων, το οποίο μεταφράζεται σε ποσοστό συμμετοχής 25%).
Περισσότερες πληροφορίες: https://data.europa.eu/euodp/data/dataset/open-research-data-the-uptake-of-the-pilot-in-the-first-calls-of-horizon-2020
July 12, 2016
Written by:
mangelaki
Η Φινλανδία καθίσταται, μέσω της απόφασης του Υπουργείου Παιδείας και Πολιτισμού και της πρωτοβουλίας για την Ανοικτή Επιστήμη και την Έρευνα, η πρώτη χώρα που δίνει στη δημοσιότητα αναλυτικά στοιχεία για το κόστος των συνδρομών σε επιστημονικά περιοδικά και εκδότες από τους φορείς έρευνας της χώρας (63 φορείς) για τα έτη 2010-2015. Ανάλογα στοιχεία έχουν δοθεί στη δημοσιότητα παλαιότερα και από άλλες χώρες, όπως το Ηνωμένο Βασίλειο και οι ΗΠΑ, χωρίς ωστόσο να αφορούν το σύνολο των συνδρομών ή των φορέων έρευνας των χωρών αυτών.
Βάσει των στοιχείων, το κόστος των συνδρομών στη Φιλανδία μεταξύ 2010-2015 ήταν 131,1 εκατ. ευρώ (22 εκατ. ευρώ το μέσο ετήσιο κόστος κατά τη διάρκεια της ίδιας περιόδου). Στο ποσό αυτό δεν περιλαμβάνεται το κόστος δημοσίευσης σε περιοδικά Ανοικτής Πρόσβασης (APCs). Το συνολικό ποσό είναι σημαντικά χαμηλότερο από αυτό χωρών όπως η Αυστρία (με μέσο ετήσιο κόστος 70 εκατ. ευρώ) ή η Νέα Ζηλανδία (μέσο ετήσιο κόστος 31 εκατ. ευρώ), λαμβάνοντας, ωστόσο, υπόψη ότι η διαφορά αυτή πιθανότατα να οφείλεται στο ότι τα στοιχεία μεταξύ χωρών δεν είναι απολύτως συγκρίσιμα.
Τα στοιχεία αφορούν 244 εκδότες, βάσει των οποίων άνω του 1/3 του συνολικού κόστους είναι συνδρομές στον Elsevier, ο οποίος έχει επικριθεί έντονα για το σημαντικό περιθώριο κέρδους του. Αναφορικά με την κατανομή του κόστους μεταξύ των φορέων, στα πανεπιστήμια αντιστοιχεί το 79% του συνολικού κόστους, με το πανεπιστήμιο του Ελσίνκι να έχει το υψηλότερο (24,4 εκατ. ευρώ κατά την υπό εξέταση περίοδο).
Η απόφαση δημοσίευσης των στοιχείων για τις συνδρομές είναι ιδιαίτερης σημασίας, καθώς η περιορισμένη πρόσβαση στο κόστος των συνδρομών είναι δυνατό να επηρεάσει τη διαμόρφωση των συμφωνιών μεταξύ εκδοτών και πανεπιστημίων σε μια περίοδο κατά την οποία οι βιβλιοθήκες δυσκολεύονται να αντιμετωπίσουν την αύξηση του κόστους των συνδρομών. Παράλληλα, η καλύτερη πληροφόρηση αναμένεται να διευκολύνει τη διαδικασία μετάβασης στο μοντέλο της Ανοικτής Πρόσβασης: βάσει εκτίμησης, η δημοσίευση του συνόλου των άρθρων με Ανοικτή Πρόσβαση (το 2014 το 18% των άρθρων στα φινλανδικά πανεπιστήμια δημοσιεύονταν με Ανοικτή Πρόσβαση) θα κόστιζε 17 εκατ. ευρώ, ποσό χαμηλότερο από το υφιστάμενο κόστος συνδρομών (22 εκατ. ευρώ).
Περισσότερες πληροφορίες: http://bit.ly/1ULH1Fh
June 27, 2016
Written by:
OA@ekt
Το Συμβούλιο Ανταγωνιστικότητας της ΕΕ (COMPET), αναγνωρίζοντας την αλλαγή που επιφέρει το παράδειγμα της Ανοικτής Επιστήμης στον τρόπο διεξαγωγής και οργάνωσης της έρευνας, έλαβε μια σειρά από αποφάσεις-ορόσημο.
Τα Συμπεράσματα της 27ης Μαΐου 2016 θέτουν το πλαίσιο δράσης σε σχέση με τις τρεις προτεραιότητες της Ολλανδικής Προεδρίας στους τομείς της έρευνας και της καινοτομίας: ενίσχυση του αντίκτυπου των επενδύσεων σε έρευνα και καινοτομία μέσω της πρόσβασης στη γνώση (Ανοικτή Επιστήμη), βελτίωση του πλαισίου (κανονισμοί ευνοϊκοί για την έρευνα και την καινοτομία), επενδύσεις σε έρευνα και καινοτομία ως βασικό στοιχείο για την ανάπτυξη, τη δημιουργία θέσεων εργασίας και την αντιμετώπιση των κοινωνικών προκλήσεων (Προγράμματα-Πλαίσιο).
Το Συμβούλιο αποφάσισε ειδικότερα ομόφωνα την παροχή άμεσης Ανοικτής Πρόσβασης στις δημοσιεύσεις οι οποίες απορρέουν από δημόσια χρηματοδοτούμενη έρευνα έως το 2020. Για την επίτευξη του σκοπού αυτού, το Συμβούλιο αναγνωρίζει την ανάγκη άρσης των νομικών, οικονομικών και λοιπών εμποδίων, ενώ καλεί την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, τα κράτη μέλη και τους λοιπούς φορείς να αναλάβουν καταλυτικό ρόλο στη διαδικασία μετάβασης.
Το Συμβούλιο αναγνώρισε επίσης τη σημασία επανάχρησης των επιστημονικών δεδομένων. Η Ανοικτή Πρόσβαση στα επιστημονικά δεδομένα θα αποτελεί πλέον τον κανόνα στο πλαίσιο του Ορίζοντα 2020, δίνοντας ωστόσο τη δυνατότητα εξαίρεσης στις περιπτώσεις που αυτό δεν είναι δυνατό για λόγους –μεταξύ άλλων- προστασίας προσωπικών δεδομένων ή ασφάλειας. Η βασική αρχή για τη βέλτιστη επανάχρηση των δεδομένων είναι “as open as possible, as closed as necessary”.
Η Ευρωπαϊκή Ατζέντα για την Ανοικτή Επιστήμη αναμένεται να ενισχυθεί μέσω της Ευρωπαϊκής Πλατφόρμας Πολιτικής για την Ανοικτή Επιστήμη η οποία έχει ως στόχο την υποστήριξη της περαιτέρω ανάπτυξης της Ευρωπαϊκής Πολιτικής για την Ανοικτή Επιστήμη και την ενίσχυση της υιοθέτησης καλών πρακτικών σε θέματα όπως η βέλτιστη επανάχρηση των δεδομένων, τα εναλλακτικά μοντέλα εκδόσεων Ανοικτής Πρόσβασης και διαχείρισης των δεδομένων κτλ. Παράλληλα, το Συμβούλιο καλεί τόσο την Πλατφόρμα όσο και τα ίδια τα κράτη μέλη και τους λοιπούς φορείς να συμβάλουν στην αλλαγή του τρόπου διεξαγωγής της έρευνας μέσω –μεταξύ άλλων- δράσεων κατάρτισης και ευαισθητοποίησης.
Παρά την απουσία συγκεκριμένων στόχων για την αποδεκτή διάρκεια της περιόδου εμπάργκο, στοιχείο που επισημάνθηκε από σειρά φορέων, ο στόχος του Συμβουλίου χαρακτηρίζεται συνολικά ως ιδιαίτερα φιλόδοξος, αλλά την ίδια στιγμή επιτεύξιμος.
Περισσότερες πληροφορίες: http://data.consilium.europa.eu/doc/document/ST-9526-2016-INIT/en/pdf
June 3, 2016
Written by:
OA@ekt
Με μεγάλη επιτυχία πραγματοποιήθηκε στο Άμστερνταμ στις 17 και 18 Μαΐου το τελικό συνέδριο του ευρωπαϊκού έργου PASTEUR4OA (Open Access Policy Alignment Strategies for European Union Research), συντονιστής του οποίου είναι το ΕΚΤ. Το συνέδριο αποτέλεσε μια από τις επίσημες εκδηλώσεις της Ολλανδικής προεδρίας προσελκύοντας πάνω από 150 συμμετέχοντες από φορείς και χρηματοδότες έρευνας, εκδότες και διαμορφωτές πολιτικής από σημαντικό αριθμό κρατών της Ευρώπης. Η Ανοικτή Πρόσβαση αποτελεί άλλωστε μια από τις βασικές προτεραιότητες της Ολλανδικής Προεδρίας.
Το PASTEUR4OA υποστηρίζει την ανάπτυξη και την ενίσχυση των πολιτικών Ανοικτής Πρόσβασης οι οποίες ευθυγραμμίζονται με τη Σύσταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής του 2012 για την πρόσβαση και τη διατήρηση της επιστημονικής πληροφορίας και το πλαίσιο του Ορίζοντα 2020 για την παροχή Ανοικτής Πρόσβασης σε επιστημονικές δημοσιεύσεις και δεδομένα. Η επίτευξη του στόχου αυτού επιδιώκεται μέσω σειράς δράσεων που περιλαμβάνουν τη δημιουργία δικτύου εθνικών εμπειρογνωμόνων, την ανάπτυξη εθνικών προγραμμάτων δράσης με τους διαμορφωτές πολιτικής, την ανταλλαγή πληροφοριών και καλών πρακτικών μέσω της διοργάνωσης εκδηλώσεων όπως τα περιφερειακά σεμινάρια και η πανευρωπαϊκή συνάντηση των εμπειρογνωμόνων, καθώς και την ανάπτυξη υποστηρικτικού υλικού βάσει των αναγκών των φορέων.
Το τελικό συνέδριο παρείχε τη δυνατότητα παρουσίασης των εξελίξεων που έχουν πραγματοποιηθεί σε σειρά κρατών, με την υποστήριξη του έργου, για την ενίσχυση και ευθυγράμμιση των πολιτικών Ανοικτής Πρόσβασης με το ευρωπαϊκό πλαίσιο, την ανταλλαγή απόψεων και τη συζήτηση μεταξύ των βασικών συμμετεχόντων στη διαδικασία, καθώς και τη διερεύνηση των θεμάτων που θα απασχολήσουν στο μέλλον τη συζήτηση για την Ανοικτή Πρόσβαση.
Η υιοθέτηση πολιτικών Ανοικτής Πρόσβασης αποτελεί –όπως τονίστηκε από τους συμμετέχοντες- νευραλγικό στοιχείο για τη μετάβαση στο νέο παράδειγμα της Ανοικτής Επιστήμης. Η παρουσίαση των στρατηγικών που ακολουθήθηκαν από διαφορετικές χώρες, ανέδειξε την ποικιλία των προσεγγίσεων, καθώς και τη σημασία υιοθέτησης μιας προσέγγισης η οποία ενθαρρύνει και επιδιώκει τη συμμετοχή του συνόλου των φορέων και η οποία περιλαμβάνει συγκεκριμένους στόχους. Μέσω των παρουσιάσεων αναδείχθηκε επίσης η σημασία διατύπωσης των σχετικών πολιτικών με σαφή τρόπο. Ταυτόχρονα, επισημάνθηκε ότι η εφαρμογή των πολιτικών συνιστά εξίσου σημαντικό στοιχείο με την υιοθέτησή τους. Η επιτυχής εφαρμογή διασφαλίζεται μέσω της υιοθέτησης ροών εργασίας, τη διασφάλιση των απαιτούμενων πόρων, την παροχή κινήτρων καθώς και την οργάνωση προγραμμάτων κατάρτισης και ενημέρωσης. Η υιοθέτηση μηχανισμών παρακολούθησης της εφαρμογής των πολιτικών συνιστά στοιχείο το οποίο συζητήθηκε εκτενώς, καθώς διασφαλίζει την επιτυχή εφαρμογή.
Η υποστήριξη που παρείχε το PASTEUR4OA κατέστη δυνατή μέσω της δημιουργίας ενός ευρωπαϊκού δικτύου εμπειρογνωμόνων (του λεγόμενου Knowledge Net) οι οποίοι –σε συνεργασία με το έργο- διαμόρφωσαν εθνικά προγράμματα δράσης, λαμβάνοντας υπόψη τις ανάγκες κάθε χώρας. Το υποστηρικτικό υλικό που παράχθηκε στο πλαίσιο του έργου αποτέλεσε ένα πρόσθετο σημαντικό εργαλείο. Όπως ανακοινώθηκε στο συνέδριο, το δίκτυο των εμπειρογνωμόνων θα συνεχίσει να υποστηρίζει τη διαμόρφωση πολιτικών σε εθνικό επίπεδο μετά τη λήξη του PASTEUR4OA μέσω της ένταξης των σχετικών δράσεων του στο πλαίσιο του έργου OpenAIRE.
Περισσότερες πληροφορίες για το PASTEUR4OA: http://pasteur4oa.eu/
Περισσότερες πληροφορίες για το Συνέδριο: http://pasteur4oa.eu/final-conference#.V0WFefmLSUk
Το video του Συνεδρίου είναι διαθέσιμο εδώ: https://vimeo.com/168310179
May 27, 2016
Written by:
OA@ekt
Εγκρίθηκε στις 25 Φεβρουαρίου 2016, από το Υπουργικό Συμβούλιο της Κυπριακής Δημοκρατίας, η Κυπριακή Εθνική Πολιτική Ανοικτής Πρόσβασης.
Η πολιτική είναι αποτέλεσμα συνεργασίας των εμπλεκόμενων τοπικών φορέων με τους συντονιστές του έργου PASTEUR4OA και του Εθνικού Γραφείου Ανοικτής Πρόσβασης του Ευρωπαϊκού προγράμματος OpenAIRE2020 (Βιβλιοθήκη Πανεπιστημίου Κύπρου) στην Κύπρο.
Η διαμόρφωση του κειμένου πραγματοποιήθηκε στο πλαίσιο των συναντήσεων της Κυπριακής Ομάδας εργασίας για την Ανοικτή Πρόσβαση, ενώ το τελικό κείμενο έτυχε επεξεργασίας από τη Γενική Διεύθυνση Ευρωπαϊκών Προγραμμάτων Συντονισμού και Ανάπτυξης, το Ίδρυμα Προώθησης Έρευνας και τη Βιβλιοθήκη Πανεπιστημίου Κύπρου. Ακολούθως, το κείμενο προωθήθηκε για δημόσια διαβούλευση σε σχετικούς φορείς και ινστιτούτα έρευνας καθώς και στα ακαδημαϊκά ιδρύματα της χώρας.
Το κείμενο αποτελείται από επτά παραγράφους, στις οποίες αναλύονται το πλαίσιο κάτω από το οποίο προωθείται η συγκεκριμένη εθνική πολιτική και παρουσιάζονται επεξηγηματικοί ορισμοί, το όραμα, οι στόχοι και τα οφέλη της εφαρμογής της Ανοικτής Πρόσβασης στις ερευνητικές δημοσιεύσεις, οι πρόνοιες εφαρμογής της, τα εργαλεία υλοποίησης της ενώ γίνεται τέλος αναφορά στους τρόπους υποστήριξης, προώθησης και παρακολούθησής της.
Το κείμενο της Κυπριακής πολιτικής είναι διαθέσιμο κάτω από το σύνδεσμο που αφορά την Εθνική Στρατηγική Έρευνας και Καινοτομίας.
Η εφαρμογή της αναμένεται να ενδυναμώσει την προσπάθεια για διάχυση και αξιοποίηση της πληροφόρησης που παράγεται μέσα από τα εθνικά χρηματοδοτούμενα προγράμματα, ευθυγραμμίζοντας τις τοπικές προσπάθειες με τις Ευρωπαϊκές σχετικές αρχές και πολιτικές.
Το παραπάνω blogpost είναι της Σύλβιας Κουκουνίδου, Coordinator of Digital and Archives Office, Library-University of Cyprus, OpenAire 2020 NOAD
May 4, 2016
Written by:
OA@ekt
Η Ολλανδική Προεδρία σε συνέχεια του Συνεδρίου που πραγματοποιήθηκε στο Άμστερνταμ με τίτλο «Ανοικτή Επιστήμη: Από το Όραμα στη Δράση» στις 4 και 5 Απριλίου 2016 καλεί σε δράση για την επίτευξη δυο σημαντικών πανευρωπαϊκών στόχων έως το 2020: την παροχή Ανοικτής Πρόσβασης στο σύνολο των επιστημονικών δημοσιεύσεων και την υιοθέτηση μιας ριζικά νέας προσέγγισης για τη βέλτιστη επανάχρηση των επιστημονικών δεδομένων. Η επίτευξη των στόχων αυτών απαιτεί νέα συστήματα αξιολόγησης, καθώς και την ευθυγράμμιση των πολιτικών και την ανταλλαγή καλών πρακτικών. Σε σχέση ειδικότερα με το τελευταίο, η Προεδρία επισημαίνει ότι η ευθυγράμμιση των πολιτικών θα ενισχύσει τη συγκρισιμότητα επιτρέποντας την ανάληψη κοινών και συντονισμένων δράσεων.
Η πρόσκληση περιλαμβάνει δώδεκα επιμέρους δράσεις οι οποίες συμβάλλουν στη μετάβαση στην Ανοικτή Επιστήμη. Οι δράσεις αυτές αναπτύσσονται στο πλαίσιο πέντε οριζόντιων θεματικών οι οποίες βασίζονται στη δομή της Ευρωπαϊκής Ατζέντας για την Ανοικτή Επιστήμη και αναμένεται να συμβάλουν στην ταχεία εκκίνηση της Πλατφόρμας Πολιτικής για την Ανοικτή Επιστήμη. Οι θεματικές αφορούν ειδικότερα: την άρση των εμποδίων για την Ανοικτή Επιστήμη, την ανάπτυξη ερευνητικών υποδομών, την ενίσχυση και δημιουργία κινήτρων για την Ανοικτή Επιστήμη, την ενσωμάτωση και περαιτέρω προώθηση των πολιτικών για την Ανοικτή Επιστήμη, την ενίσχυση και ενσωμάτωση της Ανοικτής Επιστήμης στην επιστήμη και την κοινωνία. Οι δράσεις περιλαμβάνουν συγκεκριμένες ενέργειες τις οποίες μπορούν να υλοποιήσουν άμεσα τα κράτη μέλη, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και οι λοιποί φορείς.
Περισσότερες πληροφορίες: http://english.eu2016.nl/documents/reports/2016/04/04/amsterdam-call-for-action-on-open-science
April 22, 2016
Written by:
OA@ekt
Το Εθνικό Κέντρο Τεκμηρίωσης (ΕΚΤ) διοργάνωσε στην Κωνσταντινούπολη, σε συνεργασία με τα πανεπιστήμια Hacettepe και Bilgi, το δεύτερο περιφερειακό σεμινάριο για διαμορφωτές πολιτικής. Το σεμινάριο απευθύνονταν ειδικότερα σε χρηματοδότες έρευνας από την Ελλάδα, την Τουρκία, την Κύπρο, τη Βουλγαρία και τη Σερβία. Στο σεμινάριο συμμετείχαν εκπρόσωποι της Γενικής Γραμματείας Έρευνας και Τεχνολογίας (Ελλάδα), του Ιδρύματος Λεβέντη (Κύπρος), της Γενικής Διεύθυνσης Ευρωπαϊκών Προγραμμάτων (Κύπρος), του TUBITAK (Τουρκία), των Υπουργείων Παιδείας και Επιστημών της Βουλγαρίας και της Σερβίας. Συμμετείχαν επίσης εκπρόσωποι φορέων από το Ηνωμένο Βασίλειο (HEFCE), το Βέλγιο (Belspo) και τη Νορβηγία (CRIStin), καθώς και εκπρόσωποι φορέων έρευνας από τις χώρες της ΝΑ Ευρώπης.
Με γνώμονα το γεγονός ότι στις χώρες της ΝΑ Ευρώπης, οι πολιτικές Ανοικτής Πρόσβασης των χρηματοδοτών έρευνας βρίσκονται ακόμα υπό διαμόρφωση -σε αντίθεση με αυτές των φορέων έρευνας που βρίσκονται σε πιο ανεπτυγμένο στάδιο- στόχος του σεμιναρίου ήταν η υποστήριξη της υιοθέτησης πολιτικών Ανοικτής Πρόσβασης από χρηματοδότες έρευνας μέσω αφενός, της κατανόησης του ευρωπαϊκού πλαισίου (Σύσταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και πλαίσιο Ορίζοντα 2020) και της σημασίας ευθυγράμμισης των πολιτικών τους προς αυτές και αφετέρου, της ανάδειξης των στοιχείων εκείνων που καθιστούν μια πολιτική Ανοικτής Πρόσβασης αποτελεσματική. Οι παρουσιάσεις και οι παρεμβάσεις από εκπροσώπους φορέων από άλλες χώρες έδωσαν την ευκαιρία ανταλλαγής απόψεων και συζήτησης σχετικά με το ρόλο των χρηματοδοτών έρευνας στην υιοθέτηση και την εφαρμογή των πολιτικών Ανοικτής Πρόσβασης, τις διαφορετικές στρατηγικές που μπορούν να ακολουθήσουν προκειμένου να επισπεύσουν την προσπάθεια αυτή, καθώς και ζητήματα που σχετίζονται με την παροχή κινήτρων, εκπαίδευσης και κατάρτισης, όπως και υποδομών.
Βασικά σημεία που αναδείχθηκαν μέσω της συζήτησης ήταν η κατανόηση του ρόλου των χρηματοδοτών έρευνας στη διαμόρφωση, καθώς και στην παρακολούθηση της εφαρμογής των πολιτικών Ανοικτής Πρόσβασης, η υιοθέτηση μιας «ήπιου» χαρακτήρα στρατηγικής μέσω αρχικά της εισαγωγής σχετικών άρθρων στις συμφωνίες επιχορήγησης, η σημασία της κατάρτισης και εκπαίδευσης, όπως και η χρηματοδότηση των απαιτούμενων υποδομών. Έμφαση δόθηκε επίσης στην εισαγωγή κινήτρων και στην ανάγκη σύνδεσης της κατάθεσης σε αποθετήριο με τις διαδικασίες αξιολόγησης.
Το σεμινάριο πραγματοποιήθηκε στο πλαίσιο του ευρωπαϊκού έργου PASTEUR4OA το οποίο δίνει έμφαση στη διαβούλευση με διαμορφωτές πολιτικής σε εθνικό και ευρωπαϊκό επίπεδο, με στόχο την ενημέρωση και υποστήριξή τους στην υιοθέτηση ή/και ενδυνάμωση των πολιτικών Ανοικτής Πρόσβασης και την ευθυγράμμιση τους με το ευρωπαϊκό πλαίσιο μέσω μιας σειράς εθνικών και περιφερειακών δράσεων, αλλά και την ανάπτυξη κατάλληλου υποστηρικτικού υλικού.
Περισσότερες πληροφορίες για το έργο και τις δράσεις του είναι διαθέσιμες μέσω της ιστοσελίδας του PASTEUR4OA.
April 14, 2016
Written by:
OA@ekt
Το ευρωπαϊκό έργο PASTEUR4OA (Open Access Policy Alignment Strategies for European Union Research), συντονιστής του οποίου είναι το ΕΚΤ, διοργανώνει το Τελικό του Συνέδριο στις 17 και 18 Μαΐου 2016 στο Άμστερνταμ. Το PASTEUR4OA υποστηρίζει την ανάπτυξη και/ή ενίσχυση των πολιτικών Ανοικτής Πρόσβασης, οι οποίες ευθυγραμμίζονται με τη Σύσταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής του 2012 για την πρόσβαση και τη διατήρηση της επιστημονικής πληροφόρησης και το πλαίσιο του Ορίζοντα 2020 για την παροχή Ανοικτής Πρόσβασης σε δημοσιεύσεις και επιστημονικά δεδομένα. Η επίτευξη του στόχου αυτού επιδιώκεται μέσω σειράς δράσεων που περιλαμβάνουν τη δημιουργία δικτύου εθνικών εμπειρογνωμόνων, την ανάπτυξη εθνικών προγραμμάτων δράσης με διαμορφωτές πολιτικής, την ανταλλαγή πληροφοριών και καλών πρακτικών μέσω της διοργάνωσης εκδηλώσεων -όπως τα περιφερειακά σεμινάρια και η πανευρωπαϊκή συνάντηση των εμπειρογνωμόνων- καθώς και την ανάπτυξη υποστηρικτικού υλικού βάσει των αναγκών των φορέων.
Το Τελικό Συνέδριο αναμένεται να αποτελέσει σημείο συνάντησης και συζήτησης μεταξύ ειδικών σε θέματα Ανοικτής Πρόσβασης των πρόσφατων και μελλοντικών εξελίξεων στον τομέα της Ανοικτής Πρόσβασης, των επιτευγμάτων του έργου και της συμβολής του στην ενίσχυση των πολιτικών Ανοικτής Πρόσβασης οι οποίες ευθυγραμμίζονται με το ευρωπαϊκό πλαίσιο. Το πρόγραμμα του Συνεδρίου περιλαμβάνει παρουσιάσεις από διεθνώς καταξιωμένες προσωπικότητες και στοχεύει στην ανάπτυξη γόνιμου διαλόγου μεταξύ των συμμετεχόντων.
Το Τελικό Συνέδριο του PASTEUR4OA διοργανώνεται υπό την αιγίδα της Ολλανδικής Προεδρίας, καθώς η Ανοικτή Πρόσβαση αποτελεί μια από τις προτεραιότητές της.
Περισσότερες πληροφορίες: http://pasteur4oa.eu/home
March 29, 2016
Written by:
OA@ekt
Το Συμβούλιο Έρευνας της Λιθουανίας υιοθέτησε στις 29 Φεβρουαρίου 2016 κατευθυντήριες γραμμές για τις πολιτικές Ανοικτής Πρόσβασης. Η υιοθέτηση των κατευθυντήριων γραμμών βασίζεται στην ισχυρή παράδοση της Λιθουανίας στην Ανοικτή Πρόσβαση και στη μελέτη ευρωπαϊκών καλών πρακτικών. Ειδικότερα, οι κατευθυντήριες γραμμές αφορούν την Ανοικτή Πρόσβαση στις δημοσιεύσεις και τα ερευνητικά δεδομένα και ευθυγραμμίζονται πλήρως με το πλαίσιο του Ορίζοντα 2020, καθώς και τη Σύσταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής του 2012 για την πρόσβαση και τη διατήρηση της επιστημονικής πληροφόρησης.
Οι κατευθυντήριες γραμμές προβλέπουν μεταβατική περίοδο και διασφαλίζουν ισορροπία μεταξύ σεβασμού της ελευθερίας του ερευνητή και εισαγωγής ενός συνόλου απαιτήσεων. Ειδικότερα, προβλέπουν την άμεση κατάθεση σε αποθετήριο και την παροχή Ανοικτής Πρόσβασης μετά από μια περίοδο εμπάργκο (6 μηνών για τις θετικές επιστήμες, 12 μηνών για τις ανθρωπιστικές και κοινωνικές), τη διαμόρφωση σχεδίου διαχείρισης δεδομένων (DMP) και την παροχή Ανοικτής Πρόσβασης στα ερευνητικά δεδομένα που υποστηρίζουν τις δημοσιεύσεις. Όπως και στην περίπτωση του Ορίζοντα, δίνεται η δυνατότητα εξαίρεσης από την παροχή Ανοικτής Πρόσβασης σε ερευνητικά δεδομένα: στην περίπτωση εξαίρεσης, η σχετική απόφαση θα πρέπει να αιτιολογείται στο σχέδιο διαχείρισης δεδομένων. Τα κόστη που σχετίζονται με την υλοποίηση του σχεδίου διαχείρισης δεδομένων θεωρούνται επιλέξιμα.
Οι κατευθυντήριες γραμμές υποστηρίζουν τις δημοσιεύσεις σε περιοδικά Ανοικτής Πρόσβασης, ενώ τα κόστη που συνδέονται με την παροχή Ανοικτής Πρόσβασης (Article Processing Charges) θεωρούνται επιλέξιμα. Υποστηρίζεται επίσης η χρήση αδειών creative commons (CC BY) για τις δημοσιεύσεις σε περιοδικά.
Ο μηχανισμός παρακολούθησης της συμμόρφωσης περιγράφεται με ικανοποιητικό τρόπο στο σχετικό κείμενο και ακολουθεί τις σχετικές καλές πρακτικές άλλων ευρωπαϊκών χωρών. Σημαντικό στοιχείο αποτελεί η πρόβλεψη συμμετοχής της ακαδημαϊκής κοινότητας στη διαδικασία παρακολούθησης.
Στη δημόσια διαβούλευση για τη διαμόρφωση των κατευθυντήριων γραμμών συμμετείχε το ευρωπαϊκό έργο PASTEUR4OA, συντονιστής του οποίου είναι το ΕΚΤ, μαζί με το ευρωπαϊκό έργο OpenAIRE και το EIFL.
Περισσότερες πληροφορίες: http://pasteur4oa.eu/home
March 28, 2016
Next page
Previous page
