Written by:
OA@ekt
Αρκετές εξελίξεις διαδραματίστηκαν τον μήνα που μας πέρασε σε ευρωπαϊκό επίπεδο αναφορικά με τα Πνευματικά Δικαιώματα και την ανοικτή πρόσβαση στη επιστημονική γνώση και τον πολιτισμό. Ακολουθεί μία σύντομη επισκόπηση των κύριων εξελίξεων:
- Με μότο, «ο πολιτισμός μπορεί να αλλάξει ζωές», η Europeana δημοσίευσε τη Στρατηγική της 2014-2020. Στη στρατηγική, η Europeana θέτει 3 προτεραιότητες για την περαιτέρω ανάπτυξή της: τη βελτίωση των μεταδεδομένων που συλλέγει, το άνοιγμα των μεταδεδομένων για περαιτέρω αξιοποίηση και τη δημιουργία αξίας για όλους τους εμπλεκόμενους: τους φορείς, τους χρήστες, τις δημιουργικές βιομηχανίες, τους προγραμματιστές. Επίσης, διατυπώνει τα σχέδιά της για την μετατροπή της από πύλη σε πλατφόρμα, σε μία ενιαία, δηλαδή, υποδομή περιεχομένου και υπηρεσιών πάνω στην οποία άλλοι μπορούν να δημιουργήσουν προϊόντα προστιθέμενης αξίας.
- Η Europeana επίσης αφιέρωσε τον μήνα Ιούλιο στον Δημόσιο Τομέα, πραγματοποιώντας μία σειρά από δράσεις και αφιερώματα στο blog της, με σκοπό να ευαισθητοποιήσει τους πολιτιστικούς φορείς στην κατεύθυνση της σωστής σήμανσης του περιεχομένου τους το οποίο ανήκει στο Δημόσιο Τομέα με τη χρήση του Public Domain Mark. Αξίζει να δει κανείς την παρουσίαση που έκανε ο καθ. James Boyle στο Βασιλικό Μουσείο της Ολλανδίας αναφορικά με τη σημασία των μουσείων, των βιβλιοθηκών και των αρχείων ως θεματοφυλάκων του Δημοσίου Τομέα.
Οι περισσότερες εξελίξεις όμως, προέρχονται από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή:
- Στις 2 Ιουλίου, η Επιτροπή δημοσίευσε την Ανακοίνωση «Προς μία Ακμάζουσα Οικονομία Βασιζόμενη στα Δεδομένα» η οποία εντάσσεται σε ένα ευρύτερο πλαίσιο ανάληψης δράσης από την Επιτροπή για τη δημιουργία ενός ρυθμιστικού πλαισίου και ευνοϊκών συνθηκών ώστε η Ευρώπη να μπορέσει να ενισχύσει την καινοτομία που βασίζεται στην παραγωγή αξίας από την αξιοποίηση των μεγάλων συνόλων δεδομένων και της υπολογιστικής νέφους. Η ανακοίνωση «σκιαγραφεί τα χαρακτηριστικά της μελλοντικής οικονομίας που βασίζεται στα δεδομένα και παραθέτει ορισμένα επιχειρησιακά συμπεράσματα για τη στήριξη και την επιτάχυνση της μετάβασης προς την εν λόγω οικονομία.» Η ανακοίνωση προδιαγράφει ένα πακέτο μέτρων για την ενίσχυση της οικονομίας που βασίζεται στα δεδομένα όπως την ενίσχυση των δεξιοτήτων των επαγγελματιών του χώρου, των συμπράξεων μεταξύ δημοσίου και ιδιωτικού τομέα και των πολιτικών των ανοικτών δεδομένων.
- Στο πλαίσιο των τελευταίων, η Επιτροπή δημοσίευσε Οδηγίες αναφορικά με τις προτεινόμενες άδειες χρήσης, τα σύνολα δεδομένων και τις χρεώσεις για την περαιτέρω χρήση κειμένων και δεδομένων που ανήκουν στο Δημόσιο Τομέα. Οι Οδηγίες συστήνουν καθαρά τη χρήση των πλέον ανοικτών αδειών Creative Commons Universal Public Domain Dedication (CC0) και Creative Commons Αναφορά στο Δημιουργό (CCBY) για την ανοικτή διάθεση των δεδομένων που ανήκουν στο δημόσιο τομέα.
- Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δημοσίευσε, ακόμη, την Ανακοίνωση «Προς μία ενιαία αντιμετώπιση της Πολιτιστικής Κληρονομιάς στην Ευρώπη» η οποία υπογραμμίζει τη σημασία της πολιτιστικής κληρονομιάς για την ανάπτυξη της κοινωνικής συνοχής στην Ευρώπη μέσω της αξιοποίησής της στην εκπαίδευση αλλά και ως μοχλού οικονομικής ανάπτυξης, ιδίως για τις περιφέρειες και ως πόλου έλξης τουριστών. Η ανακοίνωση χαρτογραφεί τα χρηματοδοτικά εργαλεία και τις προτεραιότητες που η Επιτροπή θέτει για την ενίσχυση της ανάπτυξης στον χώρο του πολιτισμού, για τη βελτίωση των δεξιοτήτων των εργαζομένων σε αυτή και την ανάπτυξη νέων υπηρεσιών για τους πολίτες. Δυστυχώς, περιορισμένη αναφορά γίνεται στις ευκαιρίες που προκύπτουν από τη μαζική ψηφιοποίηση της πολιτιστικής κληρονομιάς, την ενίσχυση της Europeana και τους τρόπους αντιμετώπισης των εμποδίων που εγείρονται από τους περιορισμούς που εγείρει το ισχύον καθεστώς των πνευματικών δικαιωμάτων για την πρόσβαση ιδίως στο πολιτιστικό περιεχόμενο του 20ου αιώνα.
- Από το Δεκέμβριο έως το Μάρτιο η Ευρωπαϊκή Επιτροπή διεξήγαγε μία ανοικτή διαβούλευση αναφορικά με την προοπτική της αναθεώρησης του θεσμικού πλαισίου που αφορά τα Πνευματικά Δικαιώματα στην Ευρώπη. Για τη διαβούλευση γράψαμε ένα σχετικό blog post. Πρόσφατα δημοσιεύθηκε η εκατοντασέλιδη αναφορά των απαντήσεων της διαβούλευσης. Η διαβούλευση άλλωστε συγκέντρωσε 9.500 απαντήσεις και πάνω από 11.000 μηνύματα μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου από πολιτιστικούς φορείς, εκδότες, πολίτες, οργανισμούς συλλογικής διαχείρισης πνευματικών δικαιωμάτων, οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών, κ.λ.π.. Η διαβούλευση αφορούσε ζητήματα όπως η εδαφικότητα στην πρόσβαση σε περιεχόμενο, η εναρμόνιση των δικαιωμάτων αλλά και των εξαιρέσεων στο copyright, κ.λ.π..
- Η Ευρωπαία Επίτροπος υπεύθυνη για την Ψηφιακή Ατζέντα Nellie Kroes, από τη μεριά της, καθώς οδεύει προς το τέλος της θητείας της στην Επιτροπή, έχει εντείνει την ανοικτή υποστήριξή της στην αναμόρφωση του θεσμικού πλαισίου που αφορά τα πνευματικά δικαιώματα στην Ευρώπη, υποστηρίζοντας ότι αυτό είναι αναχρονιστικό και ότι ούτε ανταποκρίνεται στις ευκαιρίες που εγείρει η ψηφιακή εποχή, ούτε παρέχει ένα δίκαιο σύστημα αποζημίωσης των δημιουργών.
- Η Επιτροπή πραγματοποιεί, τέλος, ανοικτή διαβούλευση με θέμα «Επιστήμη 2.0: Η Επιστήμη σε Μετάβαση». Η διαβούλευση αναγνωρίζει ότι η επιστήμη βρίσκεται σε μία διαδικασία συστημικής αλλαγής αναφορικά με τον τρόπο που διεξάγεται, οργανώνεται και τον τρόπο με τον οποίο τα αποτελέσματά της διαχέονται και αξιοποιούνται, και καλεί τους εμπλεκόμενους φορείς, κυρίως πανεπιστήμια, ερευνητικούς φορείς, χρηματοδότες, φορείς χάραξης έρευνας, βιβλιοθήκες, εκδότες, επιχειρήσεις) να υποδείξουν ενδεχόμενους τομείς στους οποίους η Επιτροπή χρειάζεται να παρέμβει. Στο ενδιαφέρον κείμενο που συνοδεύει τη διαβούλευση παρουσιάζονται τα χαρακτηριστικά του αναδυόμενου τοπίου στην έρευνα, όπως η χρήση επιστημονικών blogs μέσω των οποίων ανακοινώνονται τα ευρήματα ερευνών σε πρώιμο στάδιο και μέσω των οποίων επιχειρείται η εκδημοκρατικοποίηση της έρευνας, η συμμετοχική και γεωγραφικά απομακρυσμένη διεξαγωγή της έρευνας που πραγματοποιείται στο παγκοσμιοποιημένο περιβάλλον, η ανάδειξη της σημασίας και των δυνατοτήτων που προκύπτουν από τις τεχνικές εξόρυξης γνώσης από μεγάλα σύνολα δεδομένων και κειμένων, η ανάδειξη της σημασίας της ανοικτής πρόσβασης στις επιστημονικές εκδόσεις και η διαφαινόμενη ανάγκη για εναλλακτικά συστήματα αξιολόγησης των ερευνητών και του αντικτύπου της έρευνάς τους, πέρα από τις παραδοσιακές επιστημονικές αναφορές στις δημοσιεύσεις τους.
July 24, 2014
Written by:
OA@ekt
18 από τους μεγαλύτερες ενώσεις βιβλιοθηκών, πανεπιστημίων και ερευνητικών ιδρυμάτων υπέγραψαν πρόσφατα μία επιστολή διαμαρτυρίας προς τον εκδοτικό οίκο Elsevier αναφορικά με τους νέους όρους διάθεσης του συνδρομητικού περιεχομένου του εκδότη για μαζική εξόρυξη δεδομένων και περιεχομένου (Text and Data Mining-TDM).
Η δυνατότητα εφαρμογής τεχνικών μαζικής εξόρυξης σε μεγάλες συσσωρεύσεις ερευνητικών δεδομένων και περιεχομένου ανοίγει τον δρόμο για σημαντικές ανακαλύψεις στην επιστημονική έρευνα. Η δυνατότητα αυτή όμως δεν είναι εξίσου αναγνωρισμένη νομικά σε όλη την Ευρώπη παρά μόνο στο Ηνωμένο Βασίλειο το οποίο έχει θεσπίσει εξαίρεση στη νομοθεσία, επιτρέποντας στους ερευνητές να πραγματοποιούν συγκομιδή των δεδομένων και του περιεχομένου και να εφαρμόζουν τεχνικές εξόρυξης δεδομένων στο περιεχόμενο των εκδοτών στο οποίο έχουν πρόσβαση, για το οποίο, δηλαδή, έχουν ήδη πληρώσει, χωρίς να χρειάζεται η άδεια του εκδότη.
Με τους νέους όρους πρόσβασης του Elsevier, οι ερευνητές χρειάζεται να δηλώσουν τα στοιχεία τους και να αποδεχτούν τους όρους της άδειας χρήσης πριν μπορέσουν να έχουν πρόσβαση μέσω μίας Υπολογιστικής Επιφάνειας Διεπαφής (API) στο περιεχόμενο για επεξεργασία. Oι φορείς εκπροσώπησης των ερευνητών, των ερευνητικών κέντρων και των πανεπιστημίων υποστηρίζουν ότι αυτό προσθέτει περιττή δυσκολία στους ερευνητές και καλούν τον Elsevier να αποσύρει την πολιτική του. Προσθέτουν, ακόμη, ότι η εξαίρεση για την μαζική εξόρυξη των δεδομένων και του περιεχομένου πρέπει να γενικευτεί στην ευρωπαϊκή νομοθεσία, όπως άλλωστε ισχύει και στις ΗΠΑ.
Συγκεκριμένα, οι ενστάσεις τις οποίες εγείρουν οι φορείς είναι οι εξής:
- Ότι η αναγκαστική υπογραφή μίας άδειας χρήσης αντίκειται στην εξαίρεση την οποία έχει θεσπίσει το Ηνωμένο Βασίλειο και ότι εγείρει περιττές νομικές υποχρεώσεις για τους ερευνητές
- Ότι τα ερευνητικά κέντρα έχουν ήδη πληρώσει για την πρόσβαση στο περιεχόμενο και τα δεδομένα και ότι δε θα έπρεπε να εγείρονται επιπλέον περιορισμοί στην πρόσβαση σε αυτό
- Ότι πρέπει να προστατευθεί η ακαδημαϊκή και ερευνητική ελευθερία στην επεξεργασία των δεδομένων
- Ότι δεν πρέπει να εγείρονται περιορισμοί στους ερευνητές ως προς τις μεθόδους πρόσβασης και επεξεργασίας του περιεχομένου και των δεδομένων
Η επιστολή είναι μέρος μίας ευρύτερης καμπάνιας υποστήριξης της υιοθέτησης μίας εξαίρεσης στην ευρωπαϊκή νομοθεσία για την προστασία της εξόρυξης των ερευνητικών δεδομένων, με το σλόγκαν, «το δικαίωμα στην ανάγνωση είναι το δικαίωμα στην εξόρυξη» (the right to read is the right to mine).
Οι υπογράφοντες την επιστολή είναι οι εξής φορείς:
Περισσότερες πληροφορίες: http://libereurope.eu/news/european-research-organisations-call-on-elsevier-to-withdraw-tdm-policy/
July 10, 2014
Written by:
OA@ekt
Tα μικρά και μεγάλα βήματα που πραγματοποιεί η χώρα αναφορικά με το άνοιγμα των δημοσίων δεδομένων παρουσιάστηκαν στην εκδήλωση που διοργανώθηκε με αφορμή τη βράβευση των νικητών του πρώτου Open Public Data Hackathon, του πρώτου ανοικτού μαραθώνιου προγραμματισμού με στόχο την παραγωγή καινοτόμων εφαρμογών που αξιοποιούν τα ανοικτά δημόσια δεδομένα.
Τα ανοικτά δεδομένα είναι μοχλός ενίσχυσης της καινοτομίας, της επιχειρηματικότητας, της ανάπτυξης, της διαφάνειας και της συμμετοχής του πολίτη στις αποφάσεις. Οι μαραθώνιοι προγραμματισμού, από την άλλη, προσφέρουν το κατάλληλο μέσο για να παραχθούν καινοτόμες και συχνά απρόσμενες και ευφάνταστες εφαρμογές, εφαρμογές που αποκτούν προστιθέμενη αξία με τον συνδυασμό πολλαπλών πηγών, και εφαρμογές που οι ίδιοι οι φορείς που διαθέτουν τα δεδομένα από μόνοι τους δεν θα είχαν τα μέσα να αναπτύξουν.
Απευθύνοντας χαιρετισμό στην εκδήλωση, ο Υπουργός Διοικητικής Μεταρρύθμισης και Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης, Κυριάκος Μητσοτάκης, αναφέρθηκε στη συμμετοχή της χώρας στο Open Government Partnership, καθώς και στη σημασία της για την ανάπτυξη μίας διεθνούς συνεργασίας που προάγει την Ανοικτή Διακυβέρνηση, και ενός forum ανταλλαγής καλών πρακτικών μεταξύ των κρατών-μελών σε παγκόσμιο επίπεδο.
Στη συνέχεια, τόσο ο ίδιος όσο και η Υφυπουργός Εύη Χριστοφιλοπούλου ανήγγειλαν τη δεύτερη διαβούλευση του 2ου Εθνικού Σχεδίου Δράσης για την Ανοικτή Διακυβέρνηση η οποία θα είναι ανοικτή μέχρι τα μέσα Ιουνίου, καλώντας τους πολίτες να συμμετάσχουν ενεργά με τις προτάσεις τους για τη βελτίωση των παρεχομένων δημοσίων υπηρεσιών. Ακόμη, η κα Ε. Χριστοφιλοπούλου ανακοίνωσε τη νέα έκδοση της Διαύγειας, της υπηρεσίας ενιαίας πρόσβασης στο σύνολο των νόμων και των αποφάσεων της κυβέρνησης και των δημοσίων αρχών, που από τον Ιούνιο θα έχει βελτιωμένες λειοτουργικότητες και εφαρμογές για τους χρήστες, και όλα τα δεδομένα θα ανεβαίνουν σε ανοικτή μηχαναγνώσιμη μορφή.
Στις προτεραιότητες του Υπουργείου αναφορικά με το άνοιγμα των δημόσιων δεδομένων για το επόμενο διάστημα περιλαμβάνονται τα γεωχωρικά δεδομένα σε μηχαναγνώσιμη και επεξεργάσιμη μορφή, το άνοιγμα των πολιτιστικών δεδομένων που αφορούν τα κινητά και ακίνητα μνημεία της χώρας και η δημοσίευση της λίστας των εξωχώριων (offshore) εταιριών. Άλλες πρωτοβουλίες του Υπουργείου στις οποίες αναφέρθηκε η υφυπουργός είναι η διαδικτυακή δημοσίευση του οργανογράμματος της δημόσιας διοίκησης που θα ανανεώνεται σε πραγματικό χρόνο και θα λειτουργεί ως μητρώο των φορέων της ελληνικής διοίκησης και η διάθεση κρίσιμων συνόλων δεδομένων που αφορούν τους τομείς της φορολογίας, του εμπορίου και των δημοσίων έργων και συμβάσεων, με στόχο την επαναχρησιμοποίησή τους χωρίς περιορισμούς.
Ο Δρ. Αθανάσιος Παπαϊωάννου, Γεν. Γραμματέας της Βουλής των Ελλήνων αναφέρθηκε, στη συνέχεια, στις δράσεις που η Βουλή έχει προγραμματίσει στο προσεχές διάστημα για το άνοιγμα των δεδομένων της. Στη σχεδιαζόμενη ηλεκτρονική υπηρεσία θα μεταφορτώνονται όλοι οι νόμοι σε όλα τους τα στάδια, από την κοινοβουλευτική επιτροπή μέχρι την ψήφιση στην ολομέλεια. Θα προστεθούν, ακόμη, λειτουργίες όπως η αυτόματη σύνδεση των αποφάσεων με τις κοινοβουλευτικές ομάδες, τις σχετικές εκθέσεις και τα αποτελέσματα των ψηφοφοριών και όλη η διαδικασία κοινοποίησης και συλλογής υπογραφών από τις αρμόδιες ομάδες θα γίνεται ηλεκτρονικά και αυτοματοποιημένα.
Στην αναθεώρηση της Οδηγίας για την Περαιτέρω Χρήση της Δημόσιας Πληροφορίας αναφέρθηκε ο Francisco Garcia Moran από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή ο οποίος παρουσίασε το σύνολο των πολιτικών και των δράσεων της Επιτροπής για τα Ανοικτά Δεδομένα. Ο F. Moran ανέφερε ότι η Ελλάδα βρίσκεται σε πολύ καλή θέση στην πανευρωπαϊκή κατάταξη των χωρών στο πλαίσιο της ανοικτής διακυβέρνησης και ότι θα είναι μία από τις πρώτες χώρες που θα εφαρμόσουν την Ευρωπαϊκή Οδηγία.
Oι εφαρμογές που βραβεύθηκαν
Την παράσταση όμως έκλεψαν οι τρεις εφαρμογές που βραβεύτηκαν οι οποίες προέκυψαν από τον ανοικτό μαραθώνιο διαγωνισμό προγραμματισμού. Τα βραβεία συνοδεύονται από χρηματικά έπαθλα 3.000, 2.000 και 1.000 ευρώ, αντίστοιχα, και είναι ευγενική χορηγία της ΑΣΠΑΙΤΕ.
Το 1ο βραβείο απέσπασε η εφαρμογή A.G.I.N.A.R.A (All Greek prices IN A Restful Application), μία εφαρμογή που αναπτύχθηκε από φοιτητές του Χαροκόπειου Πανεπιστημίου (Γεώργιος Παναγόπουλος, Ιωάννης Κατάκης, Ανδρέας Γρίβας και Νεκταρία Ρέκκα) και η οποία συνδυάζει τα δεδομένα του Παρατηρητηρίου Τιμών με το μητρώο καταστημάτων. Η εφαρμογή πραγματοποιεί σύγκριση τιμών σε πραγματικό χρόνο και δείχνει σε χάρτη στο χρήστη πού μπορεί να βρει τα προϊόντα που επιθυμεί και σε ποιες τιμές. Η εφαρμογή λειτουργεί ως σύμβουλος του καταναλωτή για εξυπνότερες αγορές και στοχεύει στην καταπολέμηση της αισχροκέρδειας.
Το 2ο βραβείο απέσπασε η εταιρία Niovity των Κώστα Σαΐδη, Αγάπιου Αβραμίδη και Σταυρούλας Χαριλόγη, με την εφαρμογή “Public Open Data Cloud”. Πρόκειται για μία υπηρεσία στο νέφος η οποία τυποποιεί και “σερβίρει” τα ανοικτά δημόσια δεδομένα, με εύκολο, γρήγορο και αυτοματοποιημένο τρόπο, διευκολύνοντας περαιτέρω την ανάπτυξη νέων εφαρμογών από τρίτους χρήστες.
Το 3ο βραβείο απονεμήθηκε στην εφαρμογή “GR Gov Mobile Search” του Βαγγέλη Μπάνου – μία εφαρμογή για κινητά της υπάρχουσας υπηρεσίας της Υπερδιαύγειας, μίας υπηρεσίας η οποία πραγματοποιεί ταυτόχρονη σε πραγματικό χρόνο αναζήτηση στο πρόγραμμα Δι@ύγεια (diavgeia.gov.gr), δηλαδή στο πλήρες κείμενο συγκεκριμένων συνόλων/συλλογών δημόσιων (Πρόγραμμα Διαύγεια, στις προκηρύξεις και οι προμήθειες που δημοσιεύονται στο Κεντρικό Ηλεκτρονικό Μητρώο Δημοσίων Συμβάσεων – ΚΗΜΔΗΣ, ΦΕΚ που αναρτώνται από το Εθνικό Τυπογραφείο).
‘Όπως ανέφερε η επιτροπή, οι εφαρμογές ξεχώρισαν και βραβεύτηκαν για τη δημιουργική χρήση των ανοικτών δεδομένων του data.gov.gr, για τη χρήση ανοικτών τεχνολογιών και λογισμικού ανοικτού κώδικα στην υλοποίησή τους, για το εμπορικό ενδιαφέρον των εφαρμογών και τη δυνατότητα περαιτέρω επέκτασής τους.
Συνολικά στο hackathon συμμετείχαν 19 προτάσεις που κάλυψαν πολλές διαφορετικές θεματικές -από τα Μέσα Μαζικής Μεταφοράς έως τον Τουρισμό. Στον διαγωνισμό συμμετείχαν προγραμματιστές, ιδιώτες, δημόσιοι υπάλληλοι, φοιτητές, ακόμη και μαθητές, και όλοι ανεξαιρέτως βραβεύτηκαν με έπαινο.
Περισσότερες πληροφορίες:
http://www.ydmed.gov.gr/hackathon/
http://www.ydmed.gov.gr/?p=8265
May 7, 2014
Written by:
OA@ekt
Με πρόσφατη ανακοίνωσή τους, οι μεγαλύτεροι χρηματοδότες της έρευνας στο Ην. Βασίλειο, όπως το Συμβούλιο Χρηματοδότησης της Ανώτατης Εκπαίδευσης της Αγγλίας (Higher Education Funding Council for England-HEFCE), της Ουαλίας και της Σκωτίας υιοθετούν υποχρεωτική πολιτική Ανοικτής Πρόσβασης για όλα τα άρθρα τα οποία θα χρηματοδοτούνται από το Πλαίσιο Έρευνητικής Αριστείας (Research Excellence Framework) από το 2016 και έπειτα.
Το Πλαίσιο ‘Ερευνητικής Αριστείας αποτελεί το βασικό εθνικό σύστημα για την αξιολόγηση της έρευνας, το οποίο χρησιμοποιείται από τους χρηματοδότες έρευνας για την επιλεκτική χρηματοδότηση των ανώτατων ιδρυμάτων. ‘Ο,τι ορίζει το Πλαίσιο Αριστείας, τα πανεπιστήμια είναι υποχρεωμένα να το ακολουθούν κατά γράμμα. Η πολιτική διασυνδέει την κατάθεση των δημοσιεύσεων σε αποθετήρια με το Πλαίσιο Αριστείας, με την αξιολόγηση και χρηματοδότηση των ανώτατων εκπαιδευτικών ιδρυμάτων, δηλαδή, και αυτή η απλή απαίτηση, αναμένεται να αλλάξει την κουλτούρα των επιστημονικών δημοσιεύσεων στα Βρετανικά πανεπιστήμια.
Τα νέα κριτήρια αφορούν όλες τις δημοσιεύσεις σε περιοδικά και πρακτικά συνεδρίων τα οποία έχουν γίνει δεκτά για δημοσίευση μετά την 1η Απριλίου. Δεν αφορούν μονογραφίες ή δεδομένα σε αυτή τη φάση. Η πολιτική ορίζει ότι τα χειρόγραφα τα οποία έχουν υποστεί αξιολόγηση πρέπει να κατατίθενται σε ένα ιδρυματικό ή θεματικό αποθετήριο ταυτόχρονα με την αποδοχή τους για δημοσίευση. Τα μεταδεδομένα τα οποία περιγράφουν τη δημοσίευση όπως ο τίτλος, ο δημιουργός, κλπ, πρέπει να είναι ευρέσιμα αμέσως από οποιονδήποτε μέσα από τις διαδεδομένες μηχανές αναζήτησης. Εφόσον έχει επιβληθεί κάποιο χρονικό εμπάργκο από τον εκδότη, τα χειρόγραφα πρέπει να είναι διαθέσιμα σε οποιονδήποτε ακόμη και για μεταφόρτωση, αμέσως μόλις λήξει.
Στο νέο Πλαίσιο Αριστείας ορίζεται, ακόμη, ότι κάθε πανεπιστήμιο το οποίο υποβάλλει αίτηση για χρηματοδότηση θα πρέπει να καταδεικνύει τον τρόπο με τον οποίο υποστηρίζει την ανοικτή πρόσβαση. Η πολιτική υιοθετήθηκε μετά από μία εκτενή διαβούλευση με τους ενδιαφερόμενους φορείς κατά την οποία υποβλήθηκαν 460 απαντήσεις.
Η Alma Swan, διευθύντρια του SPARC, υποστηρίζει ότι η σημασία της νέας υιοθετούμενης πολιτικής έγκειται αφενός στην αναγνώριση της σημασίας και την υποστήριξη των αποθετηρίων στην έμπρακτη και με χαμηλό κόστος εφαρμογή της ανοικτής πρόσβασης και στο γεγονός ότι εντάσσει την ανοικτή πρόσβαση μέσα στη ροή εργασίας της δημοσίευσης, απαιτώντας από τους συγγραφείς να καταθέσουν σε αποθετήριο τη δημοσίευσή τους ενώ βρίσκονται ακόμη ενεργά μέσα στη διαδικασία της δημοσίευσης.
Περισσότερες πληροφορίες:
http://www.hefce.ac.uk/news/newsarchive/2014/news86805.html
http://blogs.lse.ac.uk/impactofsocialsciences/2014/04/01/hefce-open-access-ref-gamechanger/
April 1, 2014
Written by:
OA@ekt
Το ευρωπαϊκό έργο PASTEUR4OA (Open Access Policy Alignment STrategies for European Union Research – www.pasteur4oa.eu), που συντονίζεται από το Εθνικό Κέντρο Τεκμηρίωσης (ΕΚΤ), πραγματοποίησε την εναρκτήρια συνάντηση των εταίρων του στις 20 και 21 Φεβρουαρίου 2014 στο Πανεπιστήμιο του Minho στην Πορτογαλία. Το kick-off meeting του έργου πραγματοποιήθηκε σε συνδυασμό με το kick-off meeting του ευρωπαϊκού έργου FOSTER (www.fosteropenscience.eu), με το οποίο αναγνωρίστηκαν συνέργειες και δράσεις, οι οποίες συνδυαστικά θα μεγιστοποιήσουν τον αντίκτυπο των δύο έργων.
Σκοπός της συνάντησης ήταν η επίσημη έναρξη του PASTEUR4OA, η εγκαθίδρυση κλίματος συνεργασίας, συνεννόησης και κοινού οράματος και στόχων μεταξύ των εταίρων, η αναγνώριση των πιθανών δυσκολιών που ενδέχεται να προκύψουν κατά την υλοποίηση του έργου, καθώς και ο σχεδιασμός του πλάνου αντιμετώπισής τους.
Κατά την πρώτη ημέρα της συνάντησης παρουσιάστηκαν οι στόχοι των δύο ευρωπαϊκών έργων και οι προγραμματισμένες δράσεις τους, έτσι ώστε να δημιουργηθεί έδαφος συνεργασίας μεταξύ τους, αλλά και προγραμματισμός παράλληλων δράσεων, οι οποίες θα ενισχύσουν τη δυναμική τους.
Κατά τη δεύτερη ημέρα του kick-off meeting, συζητήθηκαν οι βασικοί πυλώνες του έργου, το χρονοδιάγραμμα των δράσεων και οι υποχρεώσεις των εταίρων για τη σωστή και εμπρόθεσμη υλοποίησή του. Παρουσιάστηκαν το σχέδιο διαχείρισης και υλοποίησης, τα πακέτα εργασίας, καθώς και οι επιμέρους ενέργειες που θα υλοποιηθούν.
Το ευρωπαϊκό έργο PASTEUR4OA υποστηρίζει την ανάπτυξη κοινών πολιτικών για την Ανοικτή Πρόσβαση και τα Ανοικτά Δεδομένα στην Ευρωπαϊκή Ένωση, σύμφωνα με την πρόσφατη σύσταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, αναφορικά με την «Πρόσβαση σε και διατήρηση της επιστημονικής πληροφορίας» (Ιούλιος 2012) και με στόχο τη μεγιστοποίηση της ευθυγράμμισης των πολιτικών ως προς την πολιτική του Ορίζοντα 2020 για την πρόσβαση στην έρευνα.
Ένας από τους κύριους στόχους του έργου είναι η ανάπτυξη και ενίσχυση στρατηγικών Ανοικτής Πρόσβασης και πολιτικών σε εθνικό επίπεδο, έτσι ώστε να διευκολυνθεί ο συντονισμός τους μεταξύ των κρατών μελών. Οι δράσεις του βασίζονται στο προϋπάρχον ευρωπαϊκό έργο MedOANet (www.medoanet.gr), κεφαλαιοποιώντας τα αποτελέσματά του και ως εκ τούτου, δημιουργώντας ένα δίκτυο κέντρων εμπειρογνωμοσύνης στα κράτη μέλη, το οποίο θα αναπτύξει συντονισμένη και συνεργατική δραστηριότητα, έχοντας ως στόχο την υποστήριξη της δημιουργίας πολιτικών σε εθνικό επίπεδο, υπό την καθοδήγηση των εταίρων του έργου.
March 19, 2014
Written by:
OA@ekt
Σε συνδυασμό με την, υποχρεωτική πλέον, Ανοικτή Πρόσβαση στις δημοσιεύσεις που προκύπτουν ως αποτέλεσμα της έρευνας που διεξάγεται στο πλαίσιο του προγράμματος “Ορίζοντας 2020”, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή διενεργεί και πιλοτικό πρόγραμμα για την ανοικτή πρόσβαση στα ερευνητικά δεδομένα. Είναι η πρώτη φορά που η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αποδίδει εξίσου σημασία στον ανοικτό διαμοιρασμό των δημόσια χρηματοδοτούμενων ερευνητικών δεδομένων με τις επιστημονικές δημοσιεύσεις.
Στο πλαίσιο του Ορίζοντα 2020, οι ερευνητές οι οποίοι θα συμμετάσχουν στο πιλοτικό έργο καλούνται να δημοσιεύσουν με ανοικτή πρόσβαση τα δεδομένα τα οποία μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την επαληθευσιμότητα των αποτελεσμάτων που παρουσιάζονται σε επιστημονικές δημοσιεύσεις, καθώς και οποιαδήποτε άλλη σχετική επιστημονική πληροφορία, στην ερευνητική κοινότητα, τους πολίτες και τις επιχειρήσεις.
Η ανοικτή περαιτέρω χρήση των δημόσια χρηματοδοτούμενων επιστημονικών δεδομένων, αναμένεται να οδηγήσει σε βελτίωση της αποτελεσματικότητας και της διαφάνειας της επιστημονικής έρευνας. Αναμένεται, επίσης, να συντελέσει αποτελεσματικά στην οικονομική ανάπτυξη μέσα από την ανοικτή καινοτομία.
Για τη διετία 2014-15 χρηματοδότηση ύψους 3 δισ. ευρώ θα διοχετευθεί στις θεματικές περιοχές που συμμετέχουν στον πιλότο για τα Ανοικτά Επιστημονικά Δεδομένα, και συγκεκριμένα:
- Μελλοντικές και Αναδυόμενες Τεχνολογίες (Future and Emerging Technologies)
- Ηλεκτρονικές Ερευνητικές Υποδομές (Research infrastructures – part e-Infrastructures)
- Βιομηχανική Υπεροχή- Υπηρεσίες Πληροφόρησης και Επικοινωνίας (Leadership in enabling and industrial technologies – Information and Communication Technologies)
- Κοινωνικές Προκλήσεις: Ασφαλής, Καθαρή και Αποτελεσματική Ενέργεια- Έξυπνες Πόλεις και Κοινότητες (Societal Challenge: Secure, Clean and Efficient Energy – part Smart cities and communities)
- Κοινωνικές Προκλήσεις: Κλιματική Δράση, Περιβάλλον, Αποτελεσματική Χρήση Πόρων, Πρώτες Ύλες (Climate Action, Environment, Resource Efficiency and Raw materials)
- Κοινωνικές Προκλήσεις: Η Ευρώπη σε ένα μεταβαλλόμενο κόσμο- συμμετοχικές, καινοτόμες και σκεπτόμενες κοινωνίες (Societal Challenge: Europe in a changing world – inclusive, innovative and reflective Societies)
- Επιστήμη μαζί και για την κοινωνία (Science with and for Society)
Ορισμένα έργα μπορούν να απέχουν από την υποχρέωση για σοβαρούς λόγους διασφάλισης των πνευματικών δικαιωμάτων, προστασίας προσωπικών δεδομένων, για λόγους ασφάλειας ή εφόσον η έρευνά τους κινδυνεύει λόγω της ανοικτής διάθεσης των δεδομένων.
Αυτά θα είναι και τα κυρίως ζητήματα στην αντιμετώπιση των οποίων θα συντελέσει το πιλοτικό έργο, καθώς και στην ανάδειξη της απαιτούμενης υποδομής που θα κληθεί να υποστηρίξει την ανοικτή διάθεση των δεδομένων. Ο πιλότος θα αναδείξει, ακόμη, τα κίνητρα που χρειάζονται οι ερευνητές για να διαχειριστούν και να διαμοιραστούν τα δεδομένα τους.
Το πιλοτικό πρόγραμμα θα ισχύσει για όλη τη διάρκεια του Ορίζοντα 2020 και θα επηρεάσει την περαιτέρω διαμόρφωση πολιτικών.
Περισσότερες πληροφορίες:
http://europa.eu/rapid/press-release_IP-13-1257_en.htm
March 10, 2014
Written by:
OA@ekt
Η διαβούλευση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής είναι μέρος των δράσεων της Ε.Ε. που στόχο έχουν τον εκσυγχρονισμό του ισχύοντος ρυθμιστικού πλαισίου του καθεστώτος της Πνευματικής Ιδιοκτησίας στην Ευρώπη. Όπως είπε ο Επίτροπος για την Εσωτερική Αγορά και τις Υπηρεσίες Michel Barnier, με αφορμή την έναρξη της διαβούλευσης: «όραμά μου για το καθεστώς της Πνευματικής Ιδιοκτησίας είναι να αποτελέσει ένα αποτελεσματικό εργαλείο που υποστηρίζει τη δημιουργία και την καινοτομία, επιτρέπει την πρόσβαση σε ποιοτικό περιεχόμενο, χωρίς συνοριακούς περιορισμούς, και ενθαρρύνει την επένδυση και ενισχύει την πολιτισμική ποικιλομορφία. Η ευρωπαϊκή πολιτική για το copyright πρέπει να συμβαδίζει με τους καιρούς».
Το αρκετά εκτενές κείμενο της διαβούλευσης καλύπτει ένα ευρύ φάσμα θεμάτων όπως τη λειτουργία της ενιαίας αγοράς για τα έργα που υπόκεινται σε copyright, την ενδεχόμενη υπαγωγή των υπερσυνδέσμων στις επιτρεπόμενες χρήσεις, τη διάρκεια ισχύος του καθεστώτος των πνευματικών δικαιωμάτων, τη κατοχύρωση της πνευματικής ιδιοκτησίας με εγγραφή των έργων σε μητρώα, καθώς και τη διεύρυνση των εξαιρέσεων και των περιορισμών για τους φορείς μνήμης, για την εκπαίδευση και την έρευνα, για τα άτομα με ειδικές ανάγκες και για το περιεχόμενο που δημιουργείται από τους χρήστες.
Καταληκτική ημερομηνία για τη διαβούλευση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής είναι η 5η Φεβρουαρίου. Οποιοσδήποτε ιδιώτης που έχει πρόσβαση στο διαδίκτυο και οποιοσδήποτε φορέας που ασχολείται με την ψηφιοποίηση, τη διαχείριση και τη διάθεση υλικού που υπόκειται σε πνευματικά δικαιώματα στο διαδίκτυο καλείται να απαντήσει. Οποιεσδήποτε αλλαγές στο θεσμικό πλαίσιο που αφορά στα πνευματικά δικαιώματα είναι ιδιαίτερα σημαντικές για τις βιβλιοθήκες, τα μουσεία, τα αρχεία, τους ερευνητές.
Δεν έχετε πειστεί; Όπως προτείνει και το LIBER, προσπαθήστε να απαντήσετε στις εξής ερωτήσεις:
- Οι υπηρεσίες της βιβλιοθήκης σας θα επηρεάζονταν αν έπρεπε να ζητάτε άδεια από τον κάτοχο των πνευματικών δικαιωμάτων για κάθε υπερσύνδεσμο που τοποθετείτε στον ιστοχώρο σας;
- Θα θέλατε να διασφαλίσετε ότι η πολιτιστική κληρονομιά η οποία δημιουργείται εξ’αρχής ψηφιακά διατηρήται και παραμένει διαθέσιμη ες αεί;
- Οι ερευνητές σας θα ήθελαν να μπορούν να δανειστούν ηλεκτρονικά βιβλία μέσω της υπηρεσίας διαδανεισμού της βιβλιοθήκης, με τον ίδιο τρόπο με τον οποίο μπορούν να διανειστούν βιβλία στην αναλογική τους μορφή;
Αν απαντήσατε θετικά σε κάποια από αυτές τις ερωτήσεις, η διαβούλευση σας αφορά.
Το κείμενο της διαβούλευσης περιλαμβάνει 80 ερωτήσεις και εκτείνεται σε 37 σελίδες. Για να διευκολύνουν τους ενδιαφερόμενους στην πλοήγησή τους στο εκτενές κείμενο, αρκετοί φορείς έχουν ετοιμάσει οδηγούς, επεξηγήσεις και μοντέλα απαντήσεων που μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την επεξεργασία των απαντήσεων.
Το LIBER έχει ετοιμάσει έναν σύντομο οδηγό για τις ερωτήσεις που αφορούν ιδιαίτερα τις βιβλιοθήκες και δή τις ερευνητικές, προσφέροντας και ενδεικτικές απαντήσεις: http://libereurope.eu/copyrightconsultation.
Ένας σημαντικός αριθμός από φορείς και ενώσεις που δραστηριοποιούνται στο χώρο του ψηφιακού πολιτισμού, των βιβλιοθηκών και της προάσπισης των ψηφιακών δικαιωμάτων έχουν δημιουργήσει το You Can Fix Copyright, έναν ιστοχώρο στον οποίο μπορείτε να πλοηγηθείτε ανάλογα με την κατηγορία χρήστη που επιλέγετε (χρήστης του ίντερνετ, δάσκαλος, βιβλιοθηκονόμος, κάτοχος πνευματικών δικαιωμάτων, μπλόγκερ, κλπ) σε μία επιλεγμένη λίστα ερωτήσεων που σας αφορούν και να δημιουργήσετε την απάντησή σας στη διαβούλευση χρησιμοποιώντας και τις ενδεικτικές απαντήσεις που σας δίνονται.
Η Europeana, τέλος, έχει επιχειρήσει να απαντήσει συντονισμένα εκ μέρους των μουσείων, των βιβλιοθηκών και των αρχείων της Ευρώπης τα οποία εκπροσωπεί. Με μία ανάρτηση στο μπλογκ της, παρουσίασε συνοπτικά τα ζητήματα της διαβούλευσης που αφορούν τους φορείς μνήμης και μέσω της Ομάδας Εργασίας για την Αναμόρφωση του Copyright, στην οποία συμμετείχαν μέλη του Διοικητικού Συμβουλίου της Europeana, συνέταξε την απάντηση της Europeana. Τα μέλη του δικτύου της Europeana καλούνται, εσόφον το επιθυμούν, να υποστηρίξουν στη διαβούλευση της Ε.Ε. την απάντηση της Europeana.
Όλες οι απαντήσεις στη διαβούλευση πρέπει να σταλούν στη ΓΔ Εσωτερικού Εμπορίου markt-copyright-consultation@ec.europa.eu μέρχι την 5η Φεβρουαρίου.
Περισσότερες πληροφορίες: http://ec.europa.eu/internal_market/consultations/2013/copyright-rules/index_en.htm
January 29, 2014
Written by:
OA@ekt
Το BBC υπέγραψε Σύμφωνα Συνεργασίας με τέσσερις από τους μεγαλύτερους φορείς που εκπροσωπούν τα ανοικτά δεδομένα, το ανοικτό λογισμικό και τα ανοικτά πρότυπα στο διαδίκτυο.
Τα διμερή Σύμφωνα επιτρέπουν στενότερη συνεργασία μεταξύ του BBC και των τεσσάρων φορέων πάνω σε θέματα κοινού ενδιαφέροντος, συμπεριλαμβανομένων της δημοσίευσης δομημένων Ανοικτών Δεδομένων και της χρήσης ανοικτών προτύπων στις διαδικτυακές τους εφαρμογές. Στόχος όλων των πλευρών είναι η υιοθέτηση ξεκάθαρων τεχνικών και οργανωσιακών προτύπων στη μεταξύ τους συνεργασία αλλά και η ανάπτυξη μελλοντικών συνεργασιών με βάση αυτά τα πρότυπα.
Με την πρωτοβουλία αυτή, το BBC επιθυμεί να λειτουργήσει ως καταλύτης για την ανοικτή καινοτομία. Η προσέγγιση αυτή αναμένεται να ενισχύσει σημαντικά τη συνεργασία του BBC με τη βιομηχανία και να συντελέσει στην ανάπτυξη νέων τεχνολογιών και ψηφιακών υπηρεσιών προστιθέμενης αξίας για τους πολίτες.
Το BBC δημοσιεύει Ανοικτά Διασυνδεδεμένα Δεδομένα εδώ και αρκετό καιρό, με πιο χαρακτηριστική τη δημοσίευση των πληροφοριών του τηλεοπτικού προγράμματος με μηχαναγνώσιμο τρόπο, ή την επιτυχημένη Υπηρεσία Ολυμπιακών Δεδομένων, η οποία υποστήριξε 10,490 ιστοσελίδες αθλητών στον αθλητικό ιστοχώρο του BBC κατά τη διάρκεια των Ολυμπιακών του 2012.
Ο James Purnell διευθυντής Στρατηγικής και Ψηφιακών Μέσων του BBC δήλωσε: «Το BBC έχει υπάρξει στην πρωτοπορία της τεχνολογικής καινοτομίας στο χώρο της τηλεοπτικής μετάδοσης αλλά και διαδικτυακά, αξιοποιώντας τις νέες τεχνολογίες και προσφέροντας ανταποδοτικές υπηρεσίες στους πολίτες οι οποίοι πληρώνουν το τηλεοπτικό τέλος. Προσφέροντας, ακόμη, προϊόντα στο παγκόσμιο κοινό, και δημιουργώντας δημόσια αξία στην ψηφιακή οικονομία. Έχουμε δουλέψει στενά με αρκετούς οργανισμούς για την προώθηση των ανοικτών δεδομένων, των ανοικτών προτύπων και του ανοικτού διαδικτύου, και σκοπεύουμε να χτίσουμε πάνω σε αυτές τις συμφωνίες για να βρούμε νέους τρόπους να διαδρούμε με τους χρήστες και να υλοποιούμε τους στόχους του BBC διαδικτυακά».
Σχετικά με τους συνεργαζόμενους φορείς:
Το Ίδρυμα της Ανοικτής Γνώσης
Η μή-κερδοσκοπική οργάνωση «’Ιδρυμα της Ανοικτής Γνώσης» προωθεί την ανοικτή γνώση, το ανοικτό περιεχόμενο και τα ανοικτά δεδομένα. Ιδρύθηκε το 2004 στο Κέιμπριτζ της Αγγλίας και σήμερα έχει παραρτήματα σε πολλές χώρες όπως και στην Ελλάδα. Το Ίδρυμα έχει εκδώσει τον ορισμό της Ανοικτής Γνώσης και υλοποιεί σημαντικά έργα όπως το CKAN, την πύλη που χρησιμοποιείται από πολλές κυβερνήσεις για τη δημοσίευση των Ανοικτών Δεδομένων τους.
Το Ίδρυμα Mozilla
Το Ίδρυμα Mozilla είναι μία μή-κυβερνητική οργάνωση που προωθεί την ανοικτότητα, την καινοτομία και τη συμμετοχή στο διαδίκτυο και υλοποιεί το έργο ανοικτού λογισμικού Mozilla.
To Ίδρυμα της Europeana
Το Ίδρυμα της Europeana προωθεί τη συνεργασία μεταξύ των μουσείων, των αρχείων, των βιβλιοθηκών και των οπτικοακουστικών συλλογών της Ευρώπης και προσφέρει ενοποιημένη πρόσβαση στο ψηφιοποιημένο υλικό τους μέσα από την ομώνυμη πύλη.
Το Ινστιτούτο για τα Ανοικτά Δεδομένα
Το Ινστιτούτο για τα Ανοικτά Δεδομένα (Open Data Institute) είναι μία ανεξάρτητη, μή-κερδοσκοπική οργάνωση που δραστηριοποιείται για τη δημιουργία οικονομικής, περιβαλλοντικής και κοινωνικής αξίας μέσα από τα Ανοικτά Δεδομένα. Επίσης, συντελεί στη διάθεση ανοικτών δεδομένων, στη δημιουργία ζήτησης και φροντίζει για τη διάχυση της πληροφορίας για την αντιμετώπιση τοπικών και οικουμενικών ζητημάτων.
January 16, 2014
Written by:
OA@ekt
Το Εθνικό Κέντρο Τεκμηρίωσης (ΕΚΤ) ανακοινώνει την έναρξη του ευρωπαϊκού έργου με τίτλο “Open Access Policy Alignment Strategies for European Union Research” (PASTEUR4OA), στο οποίο συμμετέχουν 15 εταίροι, με συντονιστή το ΕΚΤ. Το έργο στοχεύει στον συντονισμό δράσεων για την ανάπτυξη πολιτικών ανοικτής πρόσβασης σε όλα τα κράτη-μέλη, σύμφωνα με τις προδιαγραφές της ΕΕ και του νέου προγράμματος “Ορίζοντας 2020”. Μέσα από τις ενέργειές του, το έργο έχει ως στόχο να δημιουργήσει ένα δίκτυο οργανισμών-εμπειρογνωμόνων στην Ευρώπη για την προώθηση της ανοικτής πρόσβασης και να προκαλέσει τη δέσμευση των κύριων φορέων καθώς και των υπευθύνων χάραξης πολιτικών (φορείς διεξαγωγής και χρηματοδότησης έρευνας) για την υλοποίηση των παραπάνω στόχων.
Το PASTEUR4OA θα υποστηρίξει την ενίσχυση και την ενθάρρυνση συντονισμένων πολιτικών για την ανοικτή πρόσβαση και τα ανοικτά δεδομένα στην Ευρωπαϊκή Ένωση, σύμφωνα με την πρόσφατη Σύσταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής αναφορικά με την “Πρόσβαση σε και Διατήρηση της Επιστημονικής Πληροφορίας” (Ιούλιος 2012) και με απώτερο σκοπό τη μεγιστοποίηση της ευθυγράμμισης με την πολιτική του Ορίζοντα 2020, αναφορικά με την ανοικτή πρόσβαση στην έρευνα, η οποία χρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Το έργο θα βοηθήσει την ανάπτυξη και την ενίσχυση των στρατηγικών και πολιτικών ανοικτής πρόσβασης σε εθνικό επίπεδο και θα διευκολύνει τον συντονισμό τους μεταξύ κρατών-μελών. Το έργο θα δημιουργήσει, ακόμη, ένα δίκτυο εμπειρογνωμόνων στα κράτη-μέλη, το οποίο θα αναπτύξει ένα συντονισμένο και συνεργατικό πρόγραμμα δραστηριοτήτων προς υποστήριξη της διαδικασίας διαμόρφωσης πολιτικών σε εθνικό επίπεδο και υπό την επίβλεψη των εταίρων του έργου.
Το PASTEUR4OA ευθυγραμμίζεται πλήρως με τους στρατηγικούς στόχους του Εθνικού Κέντρου Τεκμηρίωσης σε σχέση με την προώθηση της ανοικτής πρόσβασης στην επιστημονική γνώση και αποτελεί, ουσιαστικά, διεύρυνση του ευρωπαϊκού έργου Mediterranean Open Access Network (MedOANet), το οποίο επίσης συντονιζόταν από το Εθνικό Κέντρο Τεκμηρίωσης και έληξε με επιτυχία τον Οκτώβριο 2013. Το PASTEUR4OA θα κεφαλαιοποιήσει τα αποτελέσματα και το ήδη υπάρχον δίκτυο, το οποίο δημιουργήθηκε στη Μεσόγειο από το έργο MedOANet. Επιπλέον, θα χρησιμοποιήσει την εμπειρία και τα εκτεταμένα δίκτυα των οργανισμών, οι οποίοι συμμετέχουν ως εταίροι, όπως το EOS (Enabling Open Scholarship), JISC (Joint Information Systems Committee), SparcEUROPE, LIBER (Association of European Research Libraries), EIFL, όπως επίσης και εξεχόντων χρηματοδοτικών οργανισμών, οι οποίοι επίσης συμμετέχουν στην κοινοπραξία, με στόχο τη διασφάλιση μια ευρείας δέσμευσης σε ευρωπαϊκό επίπεδο, αλλά και με την προοπτική επέκτασης σε υπό ένταξη κράτη.
Πιο συγκεκριμένα, το PASTEUR4OA θα συγκεντρώσει βασικούς εθνικούς οργανισμούς και υπευθύνους χάραξης πολιτικών, κυρίως οργανισμούς χρηματοδότησης και διεξαγωγής έρευνας και υπευθύνους λήψης αποφάσεων, με στόχο να τους βοηθήσει να βελτιώσουν ή και να αναπτύξουν συντονισμένες πολιτικές ανοικτής πρόσβασης, σε ευθυγράμμιση με τις προτάσεις της Επιτροπής και τον Ορίζοντα 2020.
Η εναρκτήρια συνάντηση μεταξύ των εταίρων του έργου θα πραγματοποιηθεί στο Guimarães της Πορτογαλίας στις 20 και 21 Φεβρουαρίου 2014, σε συνδυασμό με το έργο FOSTER.
Η ατζέντα της εναρκτήριας συνάντησης του έργου περιλαμβάνει:
- Την παρουσίαση του προγραμματισμού του έργου και των επιμέρους ενεργειών, οι οποίες θα πραγματοποιηθούν από τον κάθε εταίρο κατά το πρώτο έτος του έργου.
- Τον εντοπισμό τυχόν δυσκολιών που μπορεί να προκύψουν κατά τη διάρκεια της υλοποίησης του έργου και τον σχεδιασμό σχετικών τρόπων επίλυσης.
- Τη διασφάλιση ενός κοινού οράματος μεταξύ των εταίρων, αναφορικά με τους στόχους του έργου και τις ενέργειες που πρέπει να γίνουν.
- Την παροχή της κατάλληλης πληροφόρησης μεταξύ των εταίρων με σκοπό την, όσο το δυνατόν, καλύτερη διαχείριση του έργου.
January 7, 2014
Written by:
OA@ekt
Η 1η Ιανουαρίου είναι η ημέρα εορτασμού του Δημόσιου Χώρου (Public Domain). Πρόκειται για την ημέρα εορτασμού όλων εκείνων των μικρότερων ή μεγαλύτερων έργων της επιστήμης και της τέχνης, της λογοτεχνίας, της ποίησης, του κινηματογράφου, του θεάτρου, κ.λπ., των οποίων τα πνευματικά δικαιώματα εκπνέουν και γίνονται Κοινό Κτήμα, περιέρχονται, δηλαδή, στην κοινή δεξαμενή της γνώσης και της τέχνης που αποτελεί έμπνευση και εφαλτήριο για κάθε νέα ανθρώπινη δημιουργία.
Η Πνευματική Ιδιοκτησία στις περισσότερες δικαιοδοσίες του δυτικού κόσμου, σήμερα, διαρκεί μέχρι 70 χρόνια μετά τον θάνατο του δημιουργού του έργου. Η Πνευματική Ιδιοκτησία για τη διάρκεια της ισχύς της προστατεύει το ηθικό και το περιουσιακό δικαίωμα του δημιουργού (και των κληρονόμων του) που απορρέουν από το έργο. Σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία, οποιαδήποτε μετάφραση, προσαρμογή, παρωδία, αναπαραγωγή, κ.λπ., χρειάζεται την άδεια του δημιουργού ή του κατόχου των πνευματικών δικαιωμάτων.
Τα έργα πνευματικής ιδιοκτησίας περιέρχονται στον Δημόσιο Χώρο μετά την πάροδο της ισχύος των πνευματικών δικαιωμάτων, οπότε και οποιοσδήποτε χρήστης μπορεί να τα αξιοποιήσει με οποιονδήποτε τρόπο επιθυμεί είτε για τη δημιουργία ενός νέου έργου, είτε, ακόμη, για την εμπορική εκμετάλλευσή του. Ο νομοθέτης αναγνωρίζει, δηλαδή, το δικαίωμα των πολιτών να απολαμβάνουν ελεύθερα τα έργα τέχνης, λόγου και επιστήμης μετά την πάροδο της ισχύος των πνευματικών δικαιωμάτων.
Τα τελευταία χρόνια, με τις δραματικές αλλαγές κυρίως που έχουν επιφέρει τα ψηφιακά μέσα και το διαδίκτυο, και τις ανάγκες για γρήγορη και άμεση ενημέρωση και πρόσβαση στη γνώση, αλλά και με τις νέες δυνατότητες που ανοίγονται με τα νέα μέσα (π.χ. μαζική ψηφιοποίηση, μαζική επεξεργασία κειμένων για την εξαγωγή νέας γνώσης) γίνεται πολλή συζήτηση για το κατά πόσο το ισχύον καθεστώς των πνευματικών δικαιωμάτων ανταποκρίνεται στις ανάγκες της ψηφιακής εποχής και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει ξεκινήσει διαβούλευση για την επανεξέταση του σχετικού ρυθμιστικού πλαισίου.
Την 1η Ιανουαρίου περιέρχεται στον Δημόσιο Χώρο το έργο δημιουργών που απεβίωσαν το 1943, μεταξύ των οποίων και το έργο του μεγάλου εθνικού ποιητή, 14 φορές υποψήφιου για το Νόμπελ Λογοτεχνίας, Κωστή Παλαμά. Ο Κωστής Παλαμάς γεννήθηκε στην Πάτρα το 1859 και πέθανε το 1943 στην Αθήνα, έχοντας αφήσει πίσω του συνολικά σαράντα ποιητικές συλλογές, μεταξύ των οποίων το σπουδαίο έργο “ο Δωδεκάλογος του Γύφτου”, τους στίχους του Ολυμπιακού Ύμνου, καθώς και θεατρικά έργα, κριτικά και ιστορικά δοκίμια, συγκριτικές μελέτες και βιβλιοκριτικές με τα οποία σφράγισε την πνευματική και πολιτική ζωή της χώρας. Ο Κωστής Παλαμάς υπήρξε, ακόμη, θερμός υπέρμαχος της δημοτικής γλώσσας στην οποία έγραψε τα μεγαλύτερα από τα έργα του.
Από την 1η Ιανουαρίου μπορείτε να συνεισφέρετε στην ανοικτή διάδοση του έργου του Κ. Παλαμά με τη μεταγραφή των έργων του στα Βικιβιβλία, την ανοικτή συλλογή βιβλίων του Ιδρύματος της Βικιπαίδειας.
Σχετικά με την Ημέρα Εορτασμού του Δημόσιου Χώρου:
http://en.wikipedia.org/wiki/Public_Domain_Day
Η εικόνα είναι λεπτομέρεια του πίνακα “Οι ποιητές” (π. 1919) του Γεώργιου Ροϊλου (1867-1928). Διατίθεται με άδεια CC-BY. Πηγή: http://el.wikipedia.org/wiki/%CE%91%CF%81%CF%87%CE%B5%CE%AF%CE%BF:Roilos-georgios-poets-parnassos-literary-club.jpg
December 16, 2013
Next page
Previous page
Αρκετές εξελίξεις διαδραματίστηκαν τον μήνα που μας πέρασε σε ευρωπαϊκό επίπεδο αναφορικά με τα Πνευματικά Δικαιώματα και την ανοικτή πρόσβαση στη επιστημονική γνώση και τον πολιτισμό. Ακολουθεί μία σύντομη επισκόπηση των κύριων εξελίξεων:
